هیئت های هدیه آور در تخت جمشید

    پیش گفتار

    توجه:  این مطلب پیوست داستان اکتشاف در آفریگان است.

   استوار ایستادگان در سنگ

      دور تا دور حیاط ها و محوطه های تخته در کنار دیوار ها و پلکان ها سربازان ردیف چون مجسمه های پشت سرشان ایستاده و گویا آنها نیز نقش سنگند. نواری از گلها بروی دیوار ها منظره ای شگفت انگیز فراهم کرده هر سرباز نیزه و یا کمانی پارسی در دست دارد.  این سربازان بسیار شبیه نگهبانان کاخ شوش هستند،  پوشاک رنگین و کمان دان بزرگ به پشت انداخته و دسته تیری از آن آویخته است.  یک جفت پلکان پهن و شاهانه که هر کدام شامل سه پله از دو سوی شمال و جنوب،  حیاط آپادانا را به بالای محوطه ای که در جلوی رواق شرقی آپادانا است وصل می کند.  لبه پلکانها جان پناهی معمولی شامل دیواری کوتاه و مزین به کنگره های چند طبقه است،  که نمای داخلی اش رو به آپادانا منقوش به تصاویر سربازان سپردار و نیزه داری است که جامه پارسی با کلاه استوانه ای دامن و عرقچین دار در دو صف و مقابل هم ایستاده اند،  به همان شکل سربازان استوار و بی حرکت ایستاده اند،  گویا آنها هم نقش سنگ هستند.  در جان پنهاه های پلکان یک جفت مرد در جامه پارسی (کلاه ترک دار استوانه ای و قبا و دامن چین دار) پشت به پشت هم داده اند،  یکی درون تالار و ایوان را می نگرد،  و دیگری درون جلو خان و حیاط شرقی تالار آپادانا را می نگرد.  در دست هر یک عصایی است،  که نشان دهنده منصب پرده داری آنان و راهبری مهمانان و هدیه آوران است.

      گروه های بزرگان و درباریان و هدیه آوران در قسمت جنوبی گرد آمده و به مرور به جمع آنان افزوده می شود،  در سیمای همه شادی موج می زند.  به ناگه گروهی از خدمه شاهی پیدا می شوند،  پرده داری با لباس مادی نیم تنه چسبان تنگ چرمین،  کلاه گرد نمدی و نیم چکمه به پا،  و در یک دست عصایی به نشانه منصب دارد،  و در دست دیگر دستبند طلایش بخوبی نمایان است،  ولی گوشواره ندارد.  پس از وی چهار مهتر در جامه مادی می آیند،  که هر یک از اینان شلاقی به یک دست گرفته و قالیچه تا شده آراسته ای زیر بغل دارد،  و نفر چهارم کرسی طلای مزین پادشاه را که درست مانند چهار پایه ای است می آورد.  پشت سر این گروه یک پرده دار دیگر با گوشواره و دستبند و عصا با لباسی مادی می آید،  و سپس سه مهتر در جامه همانند وی،  هر یک اسب نری می آورند.  دم و یال و مو،  و تقریباً سر تا پای اسبان آراسته شده،  و افسار آنها بسیار زیبا و با تکه هایی که منتهی به سر اردک می شود مجهز است،  اندام اسبان بزرگ است،  و چون اسبان مادی می باشند.  آنگاه یک پرده دار دیگر می آید که موی بند پیچان خوزی پوشیده،  و نیم تنه و دامن چین دار پارسی به تن،  و کفش سه بندی به پای دارد،  و خنچری با قبضه سه دنده دم چلچه ای به پیش کمر زده،  و عصای پرده داری اش را کمی اریب گرفته،  طوری که نوکش بر پشت پای جلویی اش گذارده شده،  و با دست دیگر دو گردونه را هدایت می کند.  این گردونه ها اتاقک های کوچکی دارند،  که هر یک بر محوری متصل به دو چرخ بزرگ متکی است،  و با دو اسب نر کشیده می شوند.  هر کدام را یک ارابه ران در لباس پارسی با موی بند خوزی دارند،  و دهنه اسبان را در دستی،  و ترکه ای در دست دیگر دارند.  اسبان همچنان آراسته هستند،  چرخ های گردونه ها دندانه دندانه ای با محوری گرد دوازده پره است،  میخ میان صفحه محور،  نقش برجسته بانوی که دستها را به سینه گذارده می باشد.

      پشت سر نگهبانان شاهی دو صف از بزرگان ایران می آیند،  و همه یکی در میان جامه مادی و پارسی پوشیده اند،  همه گشوار، دستبند، و طوق و تیغ کوتاه به کمر دارند.  ردایی بلند بر دوش افکنده اند که با بندی ظریف در جلو سینه چفت می خورد،  سر آستین هایشان دوخته و بسته طوری که اگر دست ها را در آستین ها کنند،  نمی توانند از آن بیرون آورند و در حضور شاه دست به اسلحه یا بی احترامی شود.  بیشتر بزرگان گلی یا غنچه ای شبیه نیلفر آبی در دست دارند،  گروهی هم گوی و جام دارند.  حالت این بزرگان فوق العاده گیرا و پر معنی است،  هزار بد ها و فرمانده هان با بزرگان دیگر بسیار دوستانه شادان و گفت و گو کنان گام بر می دارند، گاه دست در دست هم دارند و به حرف های یکدیگر گوش می دهند.

      همچنان در سمت دیگر گروه هایی از نمایندگان ایران بزرگ با هدایای نوروزی آرام در سه ردیف گام بر می دارند،  هر هیتی را حاجبی بلند پایه در لباس مادی و یا پارسی هدایت می کند.  این پرداران طوق و عصا دارند،  و هر یک دست رهبر هدیه آوران را گرفته و با مهر بانی او و همراهانش را به پیشگاه پادشاه می برد.  رئیس این حاجبان یا پرده داران شاهی بار سالار است،  که در بار گاه عام شاهی در جامه مادی با عصای در پیشگاه فرمانروا ایستاده است،  و هیئت های هدیه آور را یکی یکی در نزد شاه توصیف می کند.

      اولین هیئت که شرفیاب می شوند،  مادها هستند،  نه نفرند،  شلوار چرمین و چکمه پوشیده اند،  رهبر گروه تیغ کوتاه مادی به کمر آویخته و کلاه معمولی گرد و نمدی مادی به سر دارد،  بقیه بی اسلحه اند و کلاه سه قبه ای بزرگی که مثل دستار و شال گردن است،  و چانه، رخان و پشت گردن را می پوشاند به سر دارند.  هدیه آنان،  سبو، کاسه، تیغ مادی با نیام و یراق، طوق و دستبند که از طلا و نقره و آذین است،  جبه، قبا، شلوار مادی است،  حاجبی با لباس پارسی این گروه را هدایت می کند.

      دومین گروه خوزی ها هستند،  شش نفرند،  با قبا و دامن چین دار و نیم چکمه بند شده شش سوراخی،  به جای کلاه موی بند میترایی بسر دارند،  که به پشت سر گره می خورد،  و کاملاً بی اسلحه هستند.  هدیه های آنان یک جفت کمان تزئینی با دو سری که مانند کله اردک درست شده،  یک جفت خنجر پارسی با قبضه دندانه دار دم چلچله ای با نیام،  یک ماده شیر و دو توله اش است،  ماده شیر نگران و خشمناک سر بر می گرداند و توله هایش را می نگرد،  که دو شیر بان شاهی آنان را به زور گرفته و می آورند.  حاجبی با جامه ای مادی کمربند تیغ دار،  اینان را هدایت می کند.

      سومین گروه ارمنی ها هستند،  سه نفرند،  جامه مادی دارند،  به جای باشلق توری پوشیده اند،  که دنباله هایش از روی موی سر به پائین می افتد،  و چانه و رخسار را پنهان نمی سازد.  هدیه آنان اسبی با یال و یراق آراسته و دم گره خورده،  سبویی با دسته عقاب بسیار آراسته،  که دسته پیش آن با نوعی آبریز مجهز شده است،  حاجبی پارسی اینان را هدایت می کند.

      چهارمین گروه هراتیان می باشند،  چهار نفرند،  جبه و شلوار چسبان مادی دارند،  چکمه بلند به پا کرده اند،  سر و گردن، چانه و رخسار را با شالی بزرگ و چند لایه پیچیده اند،  رهبر گروه ردای مادی پوشیده که نشان از مقام بلندش دارد.  هدیه های ایشان ظروف دهان گشاد جام مانند،  شتر دو کوهانه و پوست پلنگ است،  حاجبی  پارسی این گروه را هدایت می کند.

      پنجمین گروه بابلیان هستند،  شش نفرند،  کلاه زنگوله شکل بلند منگوله دار به سر دارند،  قبایی عبا وار و گشاد و کفشی تخت پوشیده اند،  هدیه هایشان پیاله های آراسته،  عبا و ردای بافته چین دار با حاشیه تور مانند گلدوزی شده رنگارنگ،  گاو نر کوهان دار است.  رهبر گروه دست را بالا آورده و سخن می گوید،  حاجبی مادی این دسته را هدایت می کند.

      ششمین گروه لودیه ای ها می باشند،  شش نفرند،  جبه ظریف چین خورده ای از پارچه نازک و چسبان به تن دارند،  و شالی مایل بر آن بسته اند.  چهار نفر اول دستاری چون مخروط کندنوکی به سر دارند،  ولی دو نفر سر برهنه هستند،  همه آنها یک حلقه منفرد از موی سر را از پشت گوش تا به گردن آویخته اند.  پیش کش این گروه گلدان های بسیار آراسته زرین با شیار های عمودی و دسته هایی به شکل گاو بالدار،  کاسه های ساده، بازو بندهای بسیار شاهانه که دو سرشان همچون شیردال درست شده،  و ارابه سواری کوچکی است،  که همانند ارابه های شاهی آراسته کرده اند،  و دو اسب نر آن را می کشند.  حاجبی در جامه پارسی این گروه را هدایت می کند.

      هفتمین گروه رخجی ها هستند،  چهار نفرند،  جبه و شلوار مادی و شال چند لایه ای دارند،  که سر و گردن رخسار و چانه را می پوشاند،  چکمه بلند در پا دارند و شلوار را در آن فرو برده اند.  هدیه اشان کاسه جام مانند طلایی ،  شتر دو کوهان زنگوله دار و پوست پلنگ است،  حاجبی در لباس مادی آنان را هدایت می کند.

      هشتمین گروه آشوریان هستند،  هفت نفرند،  جبه بلند آستین کوتاه پارچه کلفت پوشیده اند،  شال نازکی به کمر بسته و نیم چکمه ای که در جلو با بندی به شکل پروانه گره خورده است به پا کرده اند،  دستار چند رشته ای به سر پیچیده اند.  هدیه های این دسته کاسه های بزرگ،  پوست بره، جبه عبا مانند،  و قوچ های زیبای پرواری است.  حاجبی پارسی آنان را هدایت می کند.

      نهمین گروه کاپادوکیه ای ها می باشند،  پنج نفرند،  جامه مادی پوشیده اند،  کلاهشان باشلق قبه دار است،  روی نیم تنه ردایی بر دوش افکنده اند،  که با یک سنجاق قفلی در جلوی سینه بسته شده است.  پیشکش های اینان اسبان نر درشت اندام با یال و دم گره خورده،  جبه مادی و شلواری است که پای پوش آن سر خود است،  حاجبی مادی این گروه را هدایت می کند.

      دهمین گروه مصریان هستند،  شش نفرند،  پای برهنه با جبه بلند قبا مانندی که تا قوزک پا می رسد و حاشیه پائینی آن جامه راه راه و ریشه دار است،  نفر چهارم شال گردنی دارد و نفر پنجم گاو نر کوهان دار نیرو مندی هدیه دارد،  حاجبی پارسی این گروه را رهنمون می کند.

      یازدهمین گروه سکائیان تیز خود هستند،  شش نفرند،  کلاه بلند نوک تیز و محاسن صاف دارند،  جامه آنها درست مانند جامه ماد هاست،  این گروه اسلحه هم دارند،  همه تیغ کوتاه مادی به کمر آویخته اند.  رهبر گروه کمان دان بزرگ ایذانی بر پهلو دارد،  که نشانه امتیاز و بلند مقامی سکائیان است.  پیشکش های این گروه نریانی درشت اندام با دم و یال آراسته و یراق کامل،  دست بند های طلایی با سر حیوانات، جبه مادی و شلو مادی جوراب دار است،  حاجبی با لباس مادی این گروه را هدایت می کند.

      دوازدهمین گروه ایونیه ای ها هستند،  تعداد آنها زیاد است،  گویا آنها اهمیت دارند،  اینان جبه ای کتانی بلند و عبایی پهن از پارچه نازک و مزین به منگوله های کوچک دارند،  نیم چکمه ای نوک بر گشته به پا کرده اند،  پیشکش این افراد کاسه های جام مانند و پیاله وار،  قواره تا شده پارچه پشمی، عبای تا شده آراسته و کلاف های کروی پشم تابیده و ریسیده رنگا رنگ است،  حاجبی در جامه پارسی این گروه را هدایت می کند.

      سیزدهمین گروه بلخیان هستند،  چهار نفرند مقام والایشان از گشواره و محاسن صاف و نسبتاً بلند پیداست،  قبای کمر دار مادی و شلوار پاپوش سرخود پوشیده اند،  دستمالی زلف پوش و دنباله دار دارند.  هدیه های آنان کاسه های بهادار سیمین،  شتر دو کوهانه زنگوله دار است،  حاجبی با لباسی مادی هدایتشان می کند،

      چهاردمین گروه گنداریان دره کابلند،  شش نفرند،  قبایی نازک با آستین نیم بلند،  لنگ کوتاه و ردای بلند مستطیل شکل منگوله دار پوشیده اند،  به جای کلاه رشته پارچه ای به سر بسته اند.  هدیه هایشان گاو نر کوهان دار، سپر گرد بزرگ است،  حاجبی پارسی آنان را هدایت می کند.

      پانزدهمین گروه پارثوی ها هستند،  چهار نفرند،  با موی بند دیهیم دار قبای کمر دار مادی،  شلوار گشاد با چین های افقی که با بند به ساقه پا بسته شده و نیم چکمه،  ریش آنها نسبتاً صاف و بلند است.  هدایای شان کاسه های جام مانند سیمین با شیار های افقی،  پیاله های زرین آراسته به خطوط افقی با لبه مزین به گلبرگ های عمودی،  یک شتر دو کوهانه زنگوله دار است،  حاجبی مادی آنان را هدایت می کند.

      شانزدهمین گروه اسه گراتیان هستند،  پنج نفرند،  درست مانند مادی های اولین گروه لباس پوشیده اند،  و هدیه شان شبیه هدیه ماد هاست.  رهبر گروه کلاه گرد دارد و نفر های دوم و چهارم گروه باشلق بسته،  نفر سوم و پنجم باشلق نابسته دارند.  هدایای آنان جبه مادی، شلوار و اسب با یال و دم آراسته است،  حاجبی پارسی آنان را هدایت می کند.

      هفدهمین گروه سکاهای هوم پرست هستند،  پنج نفرند،  کلاه نوک تیز باشلق وار،  قبای جبه مانند اریب بریده شده،  شلوار گشادی که پائینش را بسته اند پوشیده اند،  کفش ساده و ریش های صاف نسبتاً بلند دارند،  همه با اسلحه آمده اند،  و کمان بزرگ ایرانی بر ران آویخته اند،  که نشان از مقام والایشان می دهد.  هدایای شان تیغ اکوناک مادی با نیام و یراق،  بازو بند زرین،  تبرزین جنگی و اسب سواری مزین با دم کشیده گره نخورده است،  حاجبی مادی آنان را هدایت می کند.

   هجدهمین گروه هندوان هستند،  پنج نفرند، رهبر گروه عبای نازک به تن و صندل به پا دارد،  بقیه فقط لنگی به کمر آویخته اند،  ریش های صاف دارند و سر بند پهنی بسته اند،  که هر دو انتهایش را پشت سر گره زده اند.  هدایایشان گورخر و تبر دو دمه جنگی،  کیسه های حاوی ادویه گران بها و خاک زر است، که درون ترازویی قرار دارند،  و یکی از هندوان آن را بر دوش گرفته است،  حاجبی پارسی آنان را هدایت می کند.

      نوزدهمین گروه،  آریایی های فرنگند،  چهار نفرند،  کلاه نوک تیز و باشلق وار دارند،  جبه بلند و بی کمر،  نیم چکمه ای نوک تخت پوشیده اند،  پیشکش هایشان نیزه و سپر، نریانی کشیده اندام که دمشان گره نخورده است می باشد،  حاجبی مادی آنان را هدایت می کند.

      بیستمین گروه تازیان فلسطین هستند،  سه نفرند،  با قبای پیراهن مانند، عبای نازبک منگوله دار، ریش صاف و کفش صندل مانند آمده اند.  هدایا یشان عبایی تا شده با حاشیه قلاب دوزی و چهار گوشه منگوله دار، یک شتر جمازی با یک دست لجام کامل،  حاجبی در جامه پارسی هدایتشان می کند.

      بیست و یکمین گروه سیستانیان هستند،  چهار نفرند،  جبه کمر دار بلند آستین مادی که بروی آن شالی از پارچه نازک است دارند،  به جای کلاه موی بندی صاف و دیهیم وار به سر گذارده اند و شلوار مادی پوشیده اند. هدایا یشان نیزه و سپر گرد حاشیه دار،  گاو نر با شاخ های پیچیده است،  حاجبی با لباس مادی آنان را هدایت می کند.

      بیست و دومین گروه لیبیایی ها هستند،  سه نفرند،  عبایی با حاشیه مضرس روی عبایی پوشیده اند،  سرو پایشان تهی است.  هدایایشان نیزه،  غزال آفریگانی و گردونه ای دو اسبی است،  حاجبی پارسی آنان را هدایت می کند.

      بیست و سومین گروه حبشیان هستند،  سه نفرند،  زنگیان کوتاه اندام و پیچیده موی و پهن بینی هستند، دامنی جلو باز و شال به تن دارند،  رهبر گروه برهنه پای و دو نفر دیگر با صندل آمده اند.  پیشکش هایشان قوطی دربسته ای ایست که گویا عطر یا روغن خوشبو باشد،  و عاج و جانوری آفریگانی است،  حاجبی مادی آنان را رهبری دارد.