اَبیوَرد (نامهای دیگر: اباورد، باورد) از شهرهای کهن ایران در شمال خراسان، بر دامنه شمالی کوههای هزار مسجد است.دربارهٔ اینکه این شهر هنوز برجا است یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. برخی بر این نظرند که ابیورد همان شهری است که امروزه بدان محمدآباد میگویند و در سمت باختری مرو واقع است. برخی نیز گفتهاند که ابیورد کامل ویران شده و ویرانههای آن اکنون در کشور ترکمنستان، در حدود هشت کیلومتری غرب ایستگاه قهقهه، در مسیر راهآهن عشقآباد به مرو واقع است. به نوشته بارتولد، در نزدیکیهای ابیورد کهنه، قریه دیگری هست که آن نیز در گذشته ابیورد خوانده میشود و اکنون پشتک نامیده میشود.
فردوسی در شاهنامه نام باورد را در بیتی چنین آورده است:
میان سرخس است نزدیک طوس ز باورد برخاست آوای کوس
درباره وجه تسمیه ابیورد صاحب مرآت البلدان مینویسد: به عقیده عجم یک قطعه از خراسان را کیکاوس به اورد پسر گودرز اجاره داد و او در آن قطعه شهر ابیورد بنا نهاد و بر این نام موسوم کرد.
منابع:
- انوشه، حسن(به سرپرستی). دانشنامه ادب فارسی: ادب فارسی در آسیای میانه. چاپ اول(ویراست دوم) جلد اول
- ۹۲/۰۴/۱۷