به‌آفرید یک ایرانی خراسانی بود که در زمان ابومسلم خراسانی (در قرن اول و دوم هجری) آیینی جدید آورد و جنبش به‌آفریدان را ایجاد کرد.
جنبش به‌آفرید
به‌آفرید، فرزند ماه فرودین بود. به‌آفریدیان به عنوان نخستین شورشیان ایرانی ضد عرب و ضد اسلام شناخته شده‌اند، که در ناحیه بین نیشابور و هرات شروع به فعالیت کردند. مردم بسیاری به او گرویدند و کارش بالا گرفت.
موبدان زردتشتی با او مخالفت کردند و شکایت نزد ابومسلم بردند و گفتند وی نه مسلمان است و نه زرتشتیبادغیس بگرفت و نزد ابومسلم برد و او را کشتند. و موجب اخلال هر دو آیین است. عبدالله، شعبه او را در کوه‌های بادغیس بگرفت و نزد ابومسلم برد و او را کشتند.نویسندگان تا اوایل قرن پنجم هجری به وجود پیروانان به‌آفرید اشاره کرده‌اند.
به نقل از زین‌الاخبار
در زین‌الاخبار آمده است: «...به‌آفرید مُغ اندر روستای خواف و بست نشابور بیرون آمد و این به‌آفرید از روستای زوزن بود و اندر میان مغان دعوی پیغمبری کرد و بسیار مردم را از ایشان مخالف کرد و هفت نماز فریضه کرد سوی آفتاب، هر جای که باشد. ازین نمازها یکی اندر توحید خدای عزوجل. دیگر اندر آفریدن آسمان و زمین. و سوم اندر آفرینش جانوران و روزی‌های ایشان. و چهارم اندر مرگ. و پنجم اندر رستاخیز و شمار. و ششم اندر بهشت و دوزخ. و هفتم اندر تحمید و سپاسداری بهشتیان.
و گوشت مردار حرام کرد بر ایشان خوردن و نکاح مادر و خواهر و برادرزاده حرام بود و کابین زن از چهارصد درم گذشتن حرام کرد و هفت یک بخواست از خواسته‌های ایشان و از دسترنجشان همچنین و آن ملت بر مغان تباه کرد. پس مؤبدان پیش ابومسلم آمدند و از به‌آفرید شکایت کردند و گفتند که دین بر شما و بر ما تباه کرد. پس ابومسلم مر به‌آفرید را بگرفت و بردار کرد و قومی را که بدو گرویده بودند بکشت...»
"آیین به آفرید"
مبنای آیین به آفرید، همان دین زرتشتی بود که با تعلیمات اسلامی مزج شده بود.همانند تحریم شراب، غسل جنابت و پنج نوبت نماز.
وی دستور داد که پیروانش خورشید را پرستش کنند و هنگام نماز به هر سمتی که خورشید باشد متوجه شوند و ثروتشان از چهارصد درهم نمی بایست تجاوز کند.
آن ها به آبادی راه ها و پل ها پرداختند و یک هفتم دارایی خود را در این راه صرف می کردند.وی به رجعت اعتقاد داشت و برای اعداد خواصی قائل بود.مردم بسیاری به او گرویدند و کارش بالا گرفت.کتاب مذهبی او به زبان فارسی بود.پیروان او را «به آفریدیه» گویند.در نهایت پیشوایان زردشتی به ابومسلم خراسانی شکایت بردند و چون او به همراهی زردشتیان نیازمند بود، جنبش به آفرید را سرکوب کرد.}
به آفرید نامی ایرانی است که هم بر دختران و هم بر پسران نهاده شده است.به آفرید نام یکی از دو دختر گشتاسپ در شاهنامه است.
برگرفته از
- چالش میان فارسی و عربی.
- ۲٫۰ ۲٫۱ «قیام های مردمی در ایران» (فارسی). راه توده. بازبینی‌شده در ۱۰ آبان ۱۳۸۸.
- نوایی، عبدالحسین، متون تاریخی به زبان فارسی
- دانش نامه آزاد ویکی پدیا
- ۹۲/۰۴/۲۹
