تم خسرو
تم خسرو یا تهم خسرو (خسرو نیرومند) ژنرال ارتش ساسانی که در جنگهای پارسی و رومی سده ششم میلادی حضور داشت. همانطور که از نام افتخار آمیزش بر می آید، در میان پارسیان بسیار مورد احترام و یکی از ژنرال های عمده ارتش خسرو اول - انوشیروان - بود. (۵۳۱–۵۷۹ میلادی)
زندگینامه
تم خسرو را نخستین بار در سال ۵۷۵ سراغ داریم. در سال ۵۷۴ پس از جنگی که از سال ۵۷۲ آغاز شده بود، یک سال گفتگوهای ترک مخاصمه و آتش بس میان امپراتوری روم شرقی (بیزانس) و ایران جریان داشت. ایرانیان بر پنج سال قرار داد آتش بس تاکید داشتند اما فرستادگان رومی تنها با سه سال آتش بس موافقت می کردند. در چنین شرایطی ژنرال مهبد دستور داد که ژنرال تم خسرو حمله ای را علیه رومی ها تدارک ببیند. تم خسرو به قلعه دارا در شمال بین النهرین یورش برد در نتیجه قرار داد سه ساله ای میان دو طرف عقد شد و رومی ها سی هزار سکه طلا سولیدوس به ایران پرداختند.
در نتیجه این عهدنامه، ادامه نبرد مجددا متوجه ارمنستان ایران شد. در آنجا بیزانسی ها موفقیت زیادی به دست آوردند و دسته عظیمی از نیروهای ایرانی که توسط انوشیروان فرماندهی می شدند را عقب راندند. مذاکراتی که تا حدودی منافع بیزانس را تامین می کرد دوباره از سر گرفته شد. در سال ۵۷۷ تم خسرو به ارمنستان لشکرکشی کرد و ژنرال ژوستینیان را شکست داد و پس از آن ایرانیان مذاکرات را ترک کردند.در سال ۵۷۸ همچنان تم خسرو در ارمنستان به عنوان فرمانده ارشد باقی ماند. از آنجایی که قوایش به لحاظ شماره از قوای موریس کمتر بود. پس از آنکه به حیله نشان داد قوایش را متوجهارزروم کرده، به سیلوان و امیدا حمله کرد. تصمیم خودسرانه او به عنوان عملی ناآزموده مورد نکوهش ایرانیان قرار گرفت بنابر این از فرماندهی ارمنستان خلع شد و وهرز وزور را جایگزین او کردند.
در سال ۵۸۱ به درجه مرزبان ارتقا یافت و ارتش ایران را در شمال بین النهرین رهبری کرد. پس از اینکه یک دور دیگر از مذاکرات به شکست انجامید، تم خسرو به همراه آذرماهان خاک روم را اشغال کرده و به سمت ویرانشهر حرکت کردند. موریس که در انتظار این حمله بود، در جون ۵۸۲ میلادی با ایرانیان، بیرون شهر مواجه شد و لشکر ایران شکست سنگینی خورد و تم خسرو در این میان به قتل رسید.
برگرفته از
دانشنامه آزاد ویکی پدیا
- ۹۲/۰۵/۱۵