برادران و فرزند موسی شاکر
سه برادر و فرزند موسی فرزند شاکر اهل خراسان در سالهای پایانی سده دوم و در نیمه اول سده سوم هجری در بغداد در دربار مامون زندگی می کردند
قفطی در تاریخ الحکما و برخی دیگر از مورخان ، داستانی در باره پدر این سه برادر نقل می کنند که کمتر در جای دیگر تکرار شده است . به اعتقاد قفطی موسی فرزند شاکر که در دوران جوانی در خراسان می زیسته در این زمان زندگی خویش را از راهزنی تامین میکرده است در ضمن با دانش اختر شناسی هم آشنا بوده است یک بار پس از انکه دستگیر می شود توبه می کند و دست از راهزنی بر میدارد به خدمت مامون در می آید و کار اختر شناسی خود را دنبال میکند
پس از مرگ موسی فرزند شاکر سه فرزند او در دربار مامون می مانند به تحصیل دانش می پردازند و در ریاضات ، اخترشناسی و مکانیک شهرت پیدا می کنند . پسران موسی فرزند شاکر در تاریخ به بنی موسی یا بنو موسی معروفند .
به سختی میتوان نوشته های آن ها را از هم جدا کرد با وجود این میتوان کم و بیش یقین داشت که برادر بزرگ تر - یعنی محمد که به ابو جعفر مشهور است -تنها به ریاضیات می پرداخت و مهم ترین نوشته او کتابی است به نام معرفة مساحة الاشکال البسیطة و الکرویه یعنی شناسایی شکل های روی صفحه و شکل های کروی که به احتمالی دو برادر دیگر هم در تنظیم ان نقش داشته اند
این کتاب شامل 18 قضیه است که در آن ها درباره مساحت و حجم شکل های مختلف هندسی بحث شده است . نصیر الدین طوسی این کتاب را به عنوان یک کتاب درسی در آورده است . لئوناردو داوینچی ریاضیدان ایتالیایی در کتاب هندسه کاربردی خود از قضیه های کتاب پسران موسی استفاده کرده است .کتاب مساحت شکل ها بار اول در سده دوازدهم میلادی به زبان لاتینی ترجمه و در سال 1885 میلادی منتشر شد . بجز مساحت ها و حجم ها در این کتاب درباره تقسیم زاویه به سه بخش برابر و تعیین واسطه بین دو مقدار معین a و b وقتی که داشته باشیم
هم بحث شده است
احمد بیشتار در زمینه مکانیک کار میکرد و کتاب الحیل او نمونه ای از آن است، همچنین احمد وحسن تلاش کردند کتاب مقطع های مخروطی آپولونیوس را به زبان عربی ترجمه کنند ولی ناموفق بودند
پسران موسی امکان های مالی بسیاری در اختیار داشتند که سخاوتمندانه از این امکانات را در راه ترویج دانش استفاده می کردند. آنها هیئت هایی را به روم و یونان برای گرد آوری کتاب میفرستادند و به مترجمان و پژوهشگران علمی کمک های فراوان می کردند
- ۹۲/۰۶/۰۹