چنار1200ساله مهریزاشک ریخت!

چنار1200ساله مهریزاشک ریخت!

پایگاه خبری ایران بزرگ

7 امرداد ماه، 1392

ایران این بیشه شیران، یکی ازکهن ترین تمدن های گیتی است که با داشتن انبوه یادمان های فرهنگی و تاریخی، جنگل ها و دریاها، کوه ها و طبیعت زیبایخود جایگاه والا و بالایی در نزد جهانیان داشته و دارد و همواره شیفتگان زیادی را به سوی خود می کشاند تا دل در گرو مهرش سپرده و غرق در هستی و فرهنگش شوند و درباره اش پژوهش و جست وجو کنند تا بیابند آن چه را نیاکان پاک سرشت مان به ارمغان گذاشتند تا شاید بخشی از راه پر رمز و راز آنان را دریابند. و گاه چنان عاشقانه وار می جویندش که مردمان را به شگفتی وا می دارد (نمونه بارز آن،بانو: مری بوییس بودکه همۀ زندگی خود را بر روی ایران شناسی گذاشت تاجایی که درپایان زندگی گفت، من هیچ گاه زمانی برای ازدواج پیدا نکردم!) ... با همۀ داشته های اهورایی این سرزمین، شوربختانه هنوز برای خود ما ایرانیان ارزش والایی این مرز پرگهر رخ ننموده است؟!...

درهنگامه یی که کشورهایی مانند ترکیه، تایلند، مالزی و...در سدد بدست آوردن جایگاه برتر گردش گری در جهان هستند و هر ساله می کوشند تا آمار ورودی گردش گری خود را افزایش دهند و با این صنعت پر در آمد تجارت و کسب و کاربرای مردمان خود راه بیاندازند شوربختانه مسولین گردش گری و فرهنگی ما تنها با آمار و ارقام غیر واقعی تنها درپی پاک کردن صورت مساله هستند و تازه هیچ کدام از زیرساخت های وابسته را نیز فراهم که نکرده هیچ، همان داشته ها و یادمان های برجا مانده را نیز بهسازی و باسازی و البته پاس داری نمی کنند؟...

از گردش گر خارجی که بگذریم، اندیشه یی هم برای رونق گردش گری داخلی نداریم و اگر هم هست، بسیار ناچیز است.

در هر شهر و روستا از این سرزمین سپند که پا گذارید جاذبه های فراوان گردش گری و بازمانده های تاریخی و فرهنگی بی شماری را خواهید دید که شما را شگفت زده و سرگردان (حیران) و البته به ستایش آفرینندگانش وا می دارد. ولی این همۀ ماجرا نیست؟ چرا که امروزه با گذشت هزاره ها و سده ها از آن چه برای ما به یادگار مانده به شوند تغییرات در وضعیت جغرافیایی و غیره که بوجود آمده می بایست تغییر روش داده و چاره یی اندیشمندانه و ژرف را به کار بست تا بشود راه درست را پیمود و از داشته هایمان به بهترین گونه سود جست یعنی همان رونق صنعت گردش گری و کار و درآمد ایجاد کردن برای اهالی همان منطقه، شهر و روستا و تازه آن زمان است که می توانیم برای جذب گردش گر خارجی برنامه ریزی دراز مدت انجام داد و به مرور زمان به نتیجه های خوب و باور نکردنی دست یازید...

یکی ازروستاهایی که می شود و باید برای آن برنامه ریزی کرده و رونق اقتصادی و جذب گردش گری نمود روستای تنگه چنار مهریز یزد است که شوربختانه مورد بی مهری هرچه تمام قرارگرفته است و چنان ناشناخته  و بی ارزش مانده که مردمان آن دیار پرتلاش نیز پی به اهمیت آن نیز نبرده اند!

 

درخت چنار روستای تنگه چنار مهریز

 

چرا که درخت چنار سپند 1200ساله این روستا هم چنان مورد بی مهری و دست اندازی و یادگاری نویسی قرار گرفته و کسی را به فکر فرو  نبرده که با این موجود جان دار با ارزش چه می کنیم؟

 

ریختن زباله درون ریشه درخت

 

چرا می بایست زباله هایمان را درون حفره های ریشه اش رها کنیم؟

چرا شاخ و برگش رامی بریم و از سایه اش استفاده نمی کنیم؟

چرا حریم پیرامونش  را به بدترین وضع ممکن در آوردیم و چهره زشتی را به یادگار گذاشته ایم؟

 

حریم درخت که نیمه ساخته رها شده

 

سرویس بهداشتی که در پیرامونش درست کرده ایم در بدترین وضعیت قراردارد.

مهم تر از همه حوضچه دایره ای شکل بزرگی که پشت سر درخت زیبای چنار قرار دارد به لجن زار تبدیل شده و بوی بدی به مشام می رساند؟...

 

حوضچه آب پشت درخت که به لجنزارتبدیل شده

 

درصورتی که می توان با اندیشه ژرف آن را به به جایگاه بزرگی برای آسایش و تفرج گاه زیبایی برای مردمان منطقه ساخت که هم اززیبایی هایش لذت برند و هم کار و درآمدی را ایجاد کرد تا جوان آن دیار مجبور به مهاجرت به شهرنشود...

درگفت و گویی که با چندین تن از جوانان و کهن سالان روستا داشتم و بررسی هایی که کردم متوجه شدم که هر از چند ماهی مسئولی می آید و برنامه یی را می ریزد و وعده وعیدی را می دهد و می رود تا مسول بعدی!

واثبات این ادعا دورچینی هایی که درحریم بنای ثبتی انجام شده می باشد که ماه ها و حتا سالی می شود که رها شده و حوضچه آبی که به مرداب تغییرپیدا کرده و...

 

وضعیت بد حریم پیرامون درخت

 

در پایان از همۀ مسولین فرهنگی کشور و استان به ویژه سازمان میراث فرهنگی و شهرداری که کار زیباسازی شهرها و روستاها را برعهده دارند خاستارم تا این موجود زنده از نفس نیفتاده چاره یی بیندیشند .

و آن سرو را سامان دهند تا هم به نفع مردمان خود و هم در رونق گردش گری که شعار مسئولان است، گامی برداشته شود و تنها به گونه شعار نماند.

درخت چنار،تنگه چنارمهریز یزد

در استان یزد بیش از 50 درخت کهن‌سال شناسایی شده‌اند که از گونه‌های مختلفی مانند: سرو، چنار، گردو و زبان گنجشک هستند. درختانی که هنوز هم در میان مردم سپند وحرمت و شکوه دارند و مردم روزهای تعطیل شان را در کنار آن‌ها شب می‌کنند.

بیشتر درختان کهن استان یزد بین 800 تا 1500سال عمر دارند و نمادی (سمبل) از مقاومت و پایداری مردم کویر‌نشین در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی هستند و شایدبه همین شُوند باشدکه یزدی‌ها این گونه به درختان کهن‌سال شان احترام می‌گذارند و آن‌ها را مقدس می‌دانند.

 

وضعیت بد تابلو میراث فرهنگی

 

چنار تنگ، چنار مهریز یکی از درختان کهن ‌سال مهریز است که در 42 کیلومتری جنوب این شهر واقع شده و سن آن را 1100 تا 1200 سال تخمین زده ‌اند. 

 یازدهمین یادمان ثبت شده مهریز درسیاهۀ بازمانده های طبیعی ملی نیز چنار «تنگ چنار» است. چنار 1200 ساله یی که در تنگه طبیعی مهریز یزد قرار گرفته و از دو سو در محاصره کوه است.

 

وضعیت بد جاده یی که به درخت چنار می رسد

 

این چنار تک پایه با 19متر درازا و 3 متر پهنا، 11 شاخه فرعی دارد . رشد این درخت به تازگی کند شده و در بخش درونی تنه خسارت نوعی چوب خوار یا موریانه مشهود است.

چنار تنگ چنار از دیرباز جایگاهی برای آسایش و  تجمع مردم در ماه های گرم سال بوده است و مردم برای استراحت در کنار آب جاری آن اتراق می کنند.

در فرهنگ عامه، این درخت را هم ارج می دارند و باورمندند هر هزار سال یک بار این چنار آتش گرفته و احیا می شود!

 

ریشه تنومند درخت چنار،تنگه چنار

 

و گفته شده است که 20 سال پیش بخشی از این درخت آتش گرفته شده است،افسانه یی که هیچ پایداری ندارد.

این یادمان ملی و طبیعی به شماره 11 در 2/10/87 درسیاهۀ بازمانده های ملی جای گرفته است.

شُوند نام گذاری ( وجه تسمیه): این نام از درخت بزرگ چناری است که در آن وجود دارد و در کنار آن کاریز( قنات) پرآبی قرار دارد. شغل بیشتر مردم آن کشاورزی و دامداری می باشد و دارای دهستان‌های زیادی از جمله حسین آباد، مزرعه نو، حاجی شمس و... است