زندگی نامه علیرضا شاپور شهبازی
استاد علیرضا شاپور شهبازی
علیرضا شاپور شهبازی (متولد ۳ شهریور ۱۳۲۱ شیراز، درگذشته ۲۵ تیر ۱۳۸۵) باستانشناس و متخصص در باستان‌شناسی دوران هخامنشی، استاد دانشگاه شیراز و بنیانگذار انستیتو مطالعات هخامنشی در سال ۱۳۵۲ بود.
او تحصیلات آکادمیک خود را با دریافت کارشناسی تاریخ از دانشگاه شیراز در سال ۱۹۶۳ آغاز کرد. پس از آن به انگلستان رفت و در دانشگاه لندن در رشتهٔ مطالعات غرب و آسیا مدرک کارشناسی ارشد و در رشتهٔ باستان‌شناسی دکترا دریافت نمود. در سال ۱۹۸۸ نیز مدرک پسادکترای خود را در رشتهٔ تاریخ‌شناسی ایران از دانشگاه گوتینگن دریافت نمود
او در سال ۱۹۷۳ مرکز مطالعات هخامنشی را در پرسپولیس راه‌اندازی کرد و تا سال ۱۹۷۸ در این مرکز مشغول به کار بود. در بین این سال‌ها و پس از آن او استاد دانشگاه‌های تهران، هاروارد، کلمبیا، گوتینگن و اورگن شرقی بود. او در این دانشگاه‌ها تاریخ هنر، تاریخ‌نگاری، تاریخ باستان، زنان جهان کلاسیک و تاریخ خاورمیانه را تدریس می‌کرد.
او یکی از فعال‌ترین استادان در زمینهٔ تاریخ پیش از اسلام ایران بود و کتاب‌ها و مقاله‌هایی زیادی در این زمینه به رشتهٔ تحریر درآورده بود. از وی ۱۸۰ مقاله و ۱۸ کتاب به جا مانده‌است. مقاله‌های بسیاری از وی در دانشنامهٔ ایرانیکا قرار گرفته‌اند. از کتاب‌های او به کتاب «کورش کبیر» که برندهٔ جایزهٔ کتاب سال شد؛ کتاب «پرسپولیس» (۱۹۷۶) که به فرانسه و آلمانی ترجمه شده و «فردوسی؛ یک بیوگرافی انتقادی» (۱۹۹۱) که توسط دانشگاه هاروارد منتشر شده‌است، می‌توان اشاره کرد. آخرین کتاب منتشر شده او نیز «راهنمای مستند تخت جمشید» به دو زبان انگلیسی و فارسی است. او در سال‌های پایانی به عنوان میهمان در برنامهٔ‌های مستند بی‌بی‌سی و دیسکاوری شرکت می‌کرد.
در سال ۱۳۸۴، جایزهٔ هوشنگ پورشریعتی مرکز مطالعات خاورمیانهٔ در واشنگتن برای زحمات ایشان در زمینهٔ تاریخ گذشتهٔ ایران، به ایشان تقدیم شد.
پروفسور شاپور شهبازی به سه زبان فارسی، انگلیسی، آلمانی و پارسی باستان تسلط کامل داشت و زبان‌های فرانسوی، یونانی و عربی را تا حد زیادی می‌شناخت.
شهبازی در ۲۵ تیر ۱۳۸۵ بر اثر ابتلا به سرطان معده در واشنگتن درگذشت . پیکر پاکش به ایران آورده شد و در آرامگاه حافظ در کنار نیای خردمندش به خاک سپرده شد.
- ۹۲/۰۸/۲۱
