پایه گذاری عزاداری حسینی

آل بویه، نخستین سوگواران حسینی

 

گاهی گفته می شود که تاریخچه نخستین سوگواری رسمی بر حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و شهدای حماسه عاشورا به زمان حکومت صفویه – که مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد- باز می گردد. حال اینکه بنا بر منابع متقن تاریخی، اولین عزاداری رسمی بر کشتگان عاشورا در دوران حکومت آل بویه در سده چهارم شکل گرفت و پرچم سوگ سالار شهیدان برای نخستین بار در تاریخ در زمان خلیفه بر بام منازل به اهتزاز درآمد.

سنتی را که دیلمیان پایه گذاری کرده بودند، قریب به 60 سال تداوم یافت، و پس از آن در زمان سلجوقیان_سده پنجم تا هشتم هجری- این سنت عمومیت یافت و شاعران و نوحه گران بدون تقیه و پروا به سوگ خاندان عصمت می نشستند.

أبوریحان بیرونى، در کتاب آثارالباقیه که در حدود سنه سیصد و نود تألیف شده است، شرحى مى‏نویسد، مبتنى بر این که روز عاشورا تا پیش از واقعه کربلا روز میمون و مبارکى محسوب مى‏شد و بعد از آن که حادثه کربلا اتفاق افتاد، روز عزادارى و سوگوارى گردید. بنى أمیه این روز را باز (به مناسبت انتقامى که از بنى هاشم گرفته بودند) مبارک و میمون مى‏داشتند و جشن مى‏گرفتند اما شیعیان در این روز نوحه‏سرایى و عزادارى مى‏کنند .