نوروز، نمایانگر فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین

نوروز، نمایانگر فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین

آغاز سال

مردم شناسان را عقیده بر این است که محاسبه آغاز سال، در میان قوم ها و گروه های کهن، از دوران کشاورزی، همراه با مرحله ای از کشت یا برداشت بوده و بدین جهت است که آغاز سال نو در بیشتر کشورها و آیـیـن ها در نخستین روزهای پائیز، یا زمستان و یا بهار می باشد.  آغاز سال ایرانیان، هر چند زمانی دستخوش تغیـیـر گردید ولی حمزه اصفهانی در کتاب سنی ملوک الارض و الا نبـیـاء و ابوریحان بـیـرونی در آثار الباقیه گویند که آغاز سال ایرانی، از زمان خلقت انسان ( یعنی ابتدای هزاره هفتم از تاریخ عالم ) روز هرمز از ماه فروردین بود. وقتی که آفتاب در نصف النهار، در نقطهً اعتدال ربـیـعی بود، و طالع سرطان بود.  

سفره ی هفت سین

سفره ی هفت سین

هفت سین به معنای هفت قلم شیئی که نام آن‌ها با حرف «س» (سین) آغاز می‌شود، یکی از اجزای اصلی آیین‌های سال نو است که پیشینه‌ی ایرانیان آن را برگزار می‌کنند. این اقلام سنتاً در سفره‌ی هفت سین چیده و به نمایش گذاشته می‌شوند. این سفره‌ای است که هر خانواده‌ای بر روی زمین (یا بر روی میز) در اتاقی که معمولاً به میهمانان گرامی اختصاص داده شده می‌گسترد و این اقلام بر روی آن قرار داده می‌شود: در بالای سفره (در دورترین فاصله از در) آینه‌ای گذاشته می‌شود، که در دو طرف آن شمع‌دان‌هایی دارای شمع نهاده شده (سنتاً مطابق با شمار فرزندان خانواده)، در پایین آن نسخه‌ای از قرآن (از شاهنامه یا دیوان حافظ نیز استفاده می‌شود)، تُنگی که معمولاً حاوی یک ماهی لایی (بسیاری از خانواده‌ها یک کوزه آب باران را که قبلاً جمع آوری شده و/ یا کاسه آبی که حاوی برگ سبز انار، نارنج، یا شمشاد است نیز می‌افزایند)، ظرف‌های حاوی شیر، گلاب، عسل، شکر، و (1، 3، 5 یا 7 عدد) تخم مرغ رنگ‌آمیزی شده گذاشته می‌شود. مرکز سفره عموماً با گل‌دانی از انواع گل‌ها، معمولاً سنبل و شاخه‌های بیدمشک فروگرفته می‌شود. کنار آن، سبزه و دست‌کم شش قلم دیگر که با حرف سین آغاز می‌شوند (تشریح شده در زیر)، ظرفی حاوی میوه (سنتاً سیب، پرتقال، انار، و به)، چند نوع نان (اغلب شیرین)، ماست و پنیر تازه، شیرینی‌های گوناگون، آجیل (مخلوط خشک و بو داده شده‌ی تخم‌های نخودچی، خربزه، گندم برشته، برنجک، و فندق و گردو، که همگی با کشمش آمیخته ‌شده‌اند) قرار داده می‌شود.

 

هفت سین

هفت سین

آیین چیدن سفره هفت سین در هنگام سال گشت سال نو آیینی است دیرینه که یکی از زیباترین آیین های به جا مانده و زنده آریاییان می باشد که نه تنها در میان ایرانیان وانگه در میان دیگر کشور ها که ریشه ایرانی‌ داشته و با ایرانیان فرهنگ و آیین‌های هموند دارند (مانند افغانان، تاجیکان، و ارمنیان) نهادینه می باشد و این سفره میان کردها و زرتشتیان (که هر دو هماره از پاسبانان آیین‌های باستانی ایرانی بوده‌اند) نیز خو گرفته است.

اما شاید بسیاری از نوجوانان و کودکان امروز ایران زمین شوربختانه فرزان(فلسفه) سفره هفت سین را ندانند.

فرزان هفت سین به این گونه است :

پیشینه هفت سین:

این آیین بسیار کهن است و به پادشاهی جمشید پادشاه استوره ای ایرانی‌‌ها می‌رسد در یک دوبیتی که به گونه روشنی امروزی است ریشه این آیین‌را از زمان کیانیان و در ‌اصل‌ به گونه هفت شین بیان‌می کند

                         روز نوروز در زمان کیان                              می‌نهادند مردم ایران

                   شهد و شیر و شراب و شکر ناب              شمع و شمشاد و شایه اندر خوان