کردیه

گردیه
کردیه (گردیه، گردویه، گردیگ) در داستانهای میهنی  ایران و شاهنامه نام وی ذکر شده است. او خواهر و همسر بهرام چوبین، خواهر گردوی، همسر گستهم دائی خسرو پرویز، همسر خسرو پرویز و همچنین مادر جوانشیر پسر خسرو بود. جوانشیر در روزگار آشوب پس از کشته شدن خسرو، زمان کوتاهی پادشاهی کرد.
در سال ۵۹۰ میلادی، خسرو پرویز در تیسفون تاج بر سر نهاد. نخستین سال پادشاهی خسرو با شورش بهرام چوبین مصادف بود.
در جنگی که میان خسرو پرویز و بهرام چوبین بر کرانه رود نهروان در گرفت، بهرام خسرو پرویز را مورد بدزبانی و ناسزا قرار داد. کردیه که بمردی چون برادرش بود، بهرام را برای این بدزبانی سرزنش کرده و از او خواست که به پیروی از شاه درآید، اما بهرام پیشنهاد او را نپذیرفت.
پس از شکست در این نبرد، خسرو پس از رایزنی با پدرش هرمز چهارم کمربست که به روم رفته و از موریکیوس شاهنشاه بیزانس درخواست یاری کند.
در سال ۵۹۱ میلادی بهرام چوبین پس از شکست در نبرد پایانی با خسرو و سپاهیانش، همراه با بازمانده سپاهش به سوی ترکان گریخت و با مهربانی تمام از سوی بزرگ ترکان پذیرفته شد. در مآخذ پارسی از این بزرگ ترک نامی برده نشده است. گمان می رود این خان یون یوللیق یا دولان خان، فرمانروای خاقانات خاوری ترک باشد که با خاقانات باختری ترک جنگ داشتند و شاید به همین سبب، بهرام را پناه داد.
خسرو با هدایایی که برای خاتون، همسر خان ترک فرستاد، زمینه‌های کشته شدن بهرام را فراهم کرد. خاقان ترک که از مرگ بهرام، اندوهگین شده بود، از کردیه خواست که به همسری برادر خاقان، نطر درآید. کردیه پاسخی نرم داد و نطر را بازگرداند سپس همه سپاهیانی را که همراه برادرش بهرام، به دیار سرزمین آمده بودند، از دیار ترکان بیرون آورد و به پیرامون دیار پارسیان رساند. نطر با دوازده هزار سپاه به دنبال کردن او برخاست. سرانجام کردیه، در درازنای نبردی که در افتاد، نطر را به دست خود کشته و به راه ادامه داد.
در راه گستهم دائی خسرو پرویز نزد گردیه آمد و در مرگ بهرام غمخواری کرد و از رفتن نزد خسرو پرویز بر حذرش داشت و سپس او را به همسری خود در آورد اما خسرو که از گستهم بیمناک بود به دستیاری گردوی برادر بهرام و نامه ای که به به دست زن او، برای گردیه فرستاد، گردیه را به کشتن گستهم فرمان داد و گردیه شبی پنهانی، گستهم را کشت و واقعه را به خسرو پرویز نوشت.
کردیه، بجز بهرام، برادر دیگری داشت، بنام گردوی (کردی) که در پیشگاه خسرو بود و به همراهی سپاه خسرو با برادر خود بهرام جنگیده بود، کردیه از گردوی خواست که برای وی، از خسرو امان بگیرد و چون به نزد خسرو رسید، خسرو به پاس خدماتش با وی ازدواج کرد.
دستاور این خویشاوندی جوانشیر بود. پس از کشتار خانوادهٔ پادشاهی ساسانی، جوانشیر که جان تندرست بدر برده بود، زمان کوتاهی پس از شهربراز شهریاری کرد.