ابزار هدایت به بالای صفحه

تارنمای تخصصی تاریخ ایران

راه در جهان یکی است و آن راه ؛ راستی است

تارنمای تخصصی تاریخ ایران

راه در جهان یکی است و آن راه ؛ راستی است

اسلایدر

۱۷ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «نوروز» ثبت شده است

شادباش نوروز

سوشیانت | جمعه, ۲۹ اسفند ۱۳۹۳، ۰۵:۱۲ ب.ظ | ۱دیدگاه

 

گشت گرداگرد مهر تابناک ، ایران زمین / روز نو آمد و شد شادی برون زندر کمین

 

ای تو یزدان ، ای تو گرداننده ی مهر و سپر / برترینش کن برایم این زمان و این زمین

 

نوروز باستانی، یادگار جمشید خردمند پدر ایرانیان، این آیین افسانه ای، روشنی بخش همچو پاکی آتش زرتشت، یادآور مهرورزی میترا، این نماد شکوه و شادمانی آریایی ها، بر ایرانیان پاک پندار؛ راست گفتار و نیک پندار همایون باد.

نوروز یادگار جمشید برای نوادگان کوروش بزرگ است، واهشته مهر زرتشت، بزرگی کوروش، سالاری داریوش، جام جمشید، کمان آرش، پاکی سیاوش، رخش رستم، شیدایی فرهاد، میهن پرستی پاپک برای آریایی ها است.

نوروز هنگامه نو شدن است و چه زیبایت به پاسداشت نو شدن گیتی و سپهر اندیشه هایمان را تازه کنیم، بدی ها را دور ریخته و نیکی ها را پراکنده نماییم، هنگامه ای برای پنداری نوین، کرداری نو و گفتاری نیکو. نوروز پیام آور مهر و مهربانی است، در این جش باستانی همچو میترا به هم مهرورزیده و مانند نیاکان پرآوازه مان شادمان و خنده رو باشیم و به هم شادی پیشکش کنیم. امید دارم که هفت سین زندگی تان سرسبز بوده و در کنار هم، پیام نوروز را که همانا دوست داشتن، شیدایی و در کنار هم بودن می باشد به کارگیریم.

نوروز یادگار ماندگار پاکی ها، نیکی ها، پهلوانی ها و سربلندی نیاکان نیک سرشتمان است که جاودانه و همیشگی می باشد. در این رستاخیز گیتی به یاری اهورامزدا برای برپایی شادی و سرخوشی به پاخیزیم و بهروزی و پیروزی را به هم پیشکش نماییم و همانند بهار در ستیز با تاریکی و به امید گام برداریم.

  • سوشیانت

نوروز کهن ترین جشن گیتی

سوشیانت | دوشنبه, ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۰:۲۷ ق.ظ | ۰دیدگاه

نوروز باستانی ترین جشن دنیا


     نوروز جشنی است باستانی ، که هزاران سال پیشینه دارد . نوروز نه تنها در فرهنگ و تاریخ ما و ملل و کشور های همسایه و هم ریشه با ما پر سابقه ترین جشن است ، بل اصلاً در جهان نیز هم طرازی ندارد .

به قرار اسطوره های ویدا و اوستا  ، جشن نوروز در زمان یما ( جمشید ) سرسلاله شاهان پاراداتا یا پیشدادیان بلخ بنیاد یافته است . این اسطوره ها به هزاران سال پیش بر می گردند  و تثبیت وجود شخصیت های اسطوره یی و زمان وقوع رویدادها در آن ها تا کنون ممکن نشده اند  . و اما در روایات قدیمی از پنج تا هفت هزار سال و بیشتر از آن تذکر رفته است .

در یکی از روایات آمده است که چون یما بر اورنگ شاهی نشست ، با دیوان به جنگ پرداخت ، آنان را شکست داد و تابع کرد و به فرمانبرداری و کار مجبورشان کرد . یمای درخشان دیوان را بفرمود تا کان ها بکنند و جواهرات برون بیاورند و به قعر دریا ها بروند و گوهر ها برون نمایند و مردمان را راه ثروت بیاموزند ، عطر های خوشبو فراهم بکنند و جامه های رنگین ببافند .

  • سوشیانت

نوروز، نمایانگر فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین

سوشیانت | دوشنبه, ۶ خرداد ۱۳۹۲، ۰۹:۰۷ ب.ظ | ۰دیدگاه

نوروز، نمایانگر فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین

آغاز سال

مردم شناسان را عقیده بر این است که محاسبه آغاز سال، در میان قوم ها و گروه های کهن، از دوران کشاورزی، همراه با مرحله ای از کشت یا برداشت بوده و بدین جهت است که آغاز سال نو در بیشتر کشورها و آیـیـن ها در نخستین روزهای پائیز، یا زمستان و یا بهار می باشد.  آغاز سال ایرانیان، هر چند زمانی دستخوش تغیـیـر گردید ولی حمزه اصفهانی در کتاب سنی ملوک الارض و الا نبـیـاء و ابوریحان بـیـرونی در آثار الباقیه گویند که آغاز سال ایرانی، از زمان خلقت انسان ( یعنی ابتدای هزاره هفتم از تاریخ عالم ) روز هرمز از ماه فروردین بود. وقتی که آفتاب در نصف النهار، در نقطهً اعتدال ربـیـعی بود، و طالع سرطان بود.  

  • سوشیانت

سفره ی هفت سین

سوشیانت | دوشنبه, ۶ خرداد ۱۳۹۲، ۰۹:۰۶ ب.ظ | ۰دیدگاه

سفره ی هفت سین

هفت سین به معنای هفت قلم شیئی که نام آن‌ها با حرف «س» (سین) آغاز می‌شود، یکی از اجزای اصلی آیین‌های سال نو است که پیشینه‌ی ایرانیان آن را برگزار می‌کنند. این اقلام سنتاً در سفره‌ی هفت سین چیده و به نمایش گذاشته می‌شوند. این سفره‌ای است که هر خانواده‌ای بر روی زمین (یا بر روی میز) در اتاقی که معمولاً به میهمانان گرامی اختصاص داده شده می‌گسترد و این اقلام بر روی آن قرار داده می‌شود: در بالای سفره (در دورترین فاصله از در) آینه‌ای گذاشته می‌شود، که در دو طرف آن شمع‌دان‌هایی دارای شمع نهاده شده (سنتاً مطابق با شمار فرزندان خانواده)، در پایین آن نسخه‌ای از قرآن (از شاهنامه یا دیوان حافظ نیز استفاده می‌شود)، تُنگی که معمولاً حاوی یک ماهی لایی (بسیاری از خانواده‌ها یک کوزه آب باران را که قبلاً جمع آوری شده و/ یا کاسه آبی که حاوی برگ سبز انار، نارنج، یا شمشاد است نیز می‌افزایند)، ظرف‌های حاوی شیر، گلاب، عسل، شکر، و (1، 3، 5 یا 7 عدد) تخم مرغ رنگ‌آمیزی شده گذاشته می‌شود. مرکز سفره عموماً با گل‌دانی از انواع گل‌ها، معمولاً سنبل و شاخه‌های بیدمشک فروگرفته می‌شود. کنار آن، سبزه و دست‌کم شش قلم دیگر که با حرف سین آغاز می‌شوند (تشریح شده در زیر)، ظرفی حاوی میوه (سنتاً سیب، پرتقال، انار، و به)، چند نوع نان (اغلب شیرین)، ماست و پنیر تازه، شیرینی‌های گوناگون، آجیل (مخلوط خشک و بو داده شده‌ی تخم‌های نخودچی، خربزه، گندم برشته، برنجک، و فندق و گردو، که همگی با کشمش آمیخته ‌شده‌اند) قرار داده می‌شود.

 

  • سوشیانت

نوروز از زبان دکتر علی شریعتی

سوشیانت | دوشنبه, ۶ خرداد ۱۳۹۲، ۰۹:۰۶ ب.ظ | ۰دیدگاه

نوروز از زبان دکتر علی شریعتی

«در اسفند سال 46 دانشجویان تاریخ به عنوان سفر علمی به عراق رفتند و من نیز ابتدا عازم بودم اما در آخرین لحظات ناگهان قسمت نشد. چون نوروز را در سفر بودند و آنجا جشن می گرفتند این نوشته را به در خواست همکارات گرامی بر سر راه نوشتم تا در آن اجتماع بخوانند. و اینک به یاد آن حادثه:

سخن تازه از نوروز گفتن دشوار است. نوروز یک جشن ملی است، جشن ملی را همه می شناسند که چیست نوروز هر ساله برپا می شود و هر ساله از آن سخن می رود. بسیار گفته اند و بسیار شنیده اید پس به تکرار نیازی نیست؟ چرا هست. مگر نوروز را خود مکرر نمی کنید؟ پس سخن از نوروز را نیز مکرر بشنوید. در علم و و ادب تکرار ملال آور است و بیهوده «عقل» تکرار را نمی پسندد: اما «احساس» تکرار را دوست دارد، طبیعت تکرار را دوست دارد، جامعه به تکرار نیازمند است و طبیعت را از تکرار ساخته اند: جامعه با تکرار نیرومند می شود، احساس با تکرار جان می گیرد و نوروز داستان زیبایی است که در آن طبیعت، احساس، و جامعه هر سه دست اندرکارند.

  • سوشیانت

رخدادهای تاریخی در نوروز

سوشیانت | دوشنبه, ۶ خرداد ۱۳۹۲، ۰۹:۰۵ ب.ظ | ۰دیدگاه

رویدادهای تاریخی رخ داده در نوروز

 

نوروز روز ملی و جشن همه کسانی است که در فلات ایران (ایران زمین) خود و یا نیاکانشان به دنیا آمده اند و تاریخ و فرهنگ مشترک دارند، از جمله تاجیک ها، افغان ها، کردها و ... و ساکنان سرزمین هایی که در طول قرون و اعصار، امپراتوری ایران را تشکیل داده بودند.

هدف از گرامی داشت نوروز و وقایعی که در طول قرون و اعصار در این روز روی داده است در خور توجه فراوان است. در بسیاری از آثار گذشته نگاران، از جمله در تاریخ طبری، شاهنامه فردوسی و آثار بیرونی؛ نوروز به جمشید، شاه افسانه ای و در پاره ای دیگر به کیومرث نسبت داده شده و آن را به دلیل آغاز بهار، برابر شدن روز و شب و از سر گرفته شدن درخشش خورشید و اعتدال طبیعت، بهترین روز در سال دانسته اند.

  • سوشیانت

میر نوروزی 2

سوشیانت | شنبه, ۴ خرداد ۱۳۹۲، ۰۱:۰۷ ب.ظ | ۰دیدگاه

میر نوروزی

سخن در پرده میگویم ، چو گل از غنچه بیرون آی

که  بیش  از پنج روزی نیست  حکم  میرنوروزی

درزمان های پیشین ، به هنگام نوروز دلقکی را برای مدت 5 روز (پنج روزه ی پایان سال ، که در شمار روز وماه و کار نبود ) به جای شاه ، امیر یا حاکم می نشانیدند و به او "امیر نوروزی " می گفتند . او در آن مدت کوتاه از همه ی اختیارات شاه یا امیر برخوردار بود . از این رو ، این دلقک با استفاده از قدرت کوتاه مدت ، حکم به گرفتن جریمه ، زندانی کردن بزهکاران ، ضبط دارایی ستمگران و کارهایی این چنینی می کرد . پس از سپری شدن پنج روز میر نورزوی را برخری سوار می کردند و هر کس کشیده ای بر سر و روی او وارد می آورد .

ابوریحانی بیرونی نیز در کتاب التفهیم ، نقل می کند که :

" به روزگاران خسروان ( پادشاهان ساسانی ) به نخستین روز بهار از بهر " فال " مردی بیامدی کوسه ، برخری می نشست و کلاغی به دست می گرفت و با بادبزن خود را باد میزد و زمستان را وداع می کرد و ازمردم چیزی می طلبید . به زبان ما به شیراز همین کرده اند . اگر او را پس از آن« می دیدند ، سیلی می خورد . "

مراسم مربوط به " میرنوروزی  " پیشینه ای دراز دارد . نشانه های آن را در نوشته های پیش از ورود اسلام نیز می توان یافت . از این مراسم . داستان های شیوایی از زمان شاه عباس صفوی نیز نقل می کند .

حافظ از این شخص به عنوان " میرنوروزی "یاد کرده و دوران حکومتش را " بیش از پنج روز " نمی داند .

  • سوشیانت

جشن آب‌پاشان

سوشیانت | پنجشنبه, ۲ خرداد ۱۳۹۲، ۱۲:۱۰ ب.ظ | ۰دیدگاه

از مراسم باستانی ویژه نوروز

جشن آبریزگان

علل پیدایش
برابر با روایت ابوریحان بیرونی، منشأ جشن مربوط است به زمان جمشید. در این زمان عدد جانوران و آدمی ‌آنقدر زیاد شد که دیگر جایی باقی نماند. خداوند زمین را سه برابر فراخ تر گردانید و فرمود مردم غسل کنند تا از گناهان پاک شوند، و از آن گاه جشن آبریزگان به یادگار ماند. ابوریحان در ضمن شرحی که راجع به جشن تیرگان آورده، آن را نیز مربوط به کی خسرو کرده است که در ساوه بر کوهی بالا رفت. کنار چشمه ای خواست برآساید که فرشته ای به وی نمودار گشت. کی خسرو از هوش برفت. بیژن پسر گودرز سر رسید و از آب چشمه به چهره شاه پاشید تا هوش آید. و از آن زمان رسم اغتسال و شست و شو و آب پاشیدن به هم یادگار ماند.

  • سوشیانت

نگاهی به آئین‌های نوروزی در گذر تاریخ

سوشیانت | شنبه, ۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۲، ۱۱:۴۳ ق.ظ | ۰دیدگاه

 آئین‌های نوروزی در گذر تاریخ

زن‌ شرقی، زن‌ ایرانی‌ ام، هویت‌ فرهنگی‌ بالنده‌ دارم. قرنهاست‌ مشتاقانه‌ راهی‌ دراز، پرنشیب ‌و فراز، پیموده‌ام. کوله ‌باری‌ سرشار از گوهرهای‌ فرهنگیِ دلپذیر و خواستنی‌ دارم. باز هم‌ در نوروز کوله‌ بار خویش‌ می‌گشایم. پر توانم، پر تلاش؛ همه‌ ذرات‌ وجودم‌ شوق‌ است. باز هم‌ برآنم‌ تا آیینی‌ کهن‌ از نو برپا کنم. چون‌ طبیعت‌ حیاتی‌ دوباره، تولدی‌ دیگر دارم. خستگی‌ ره، غبار از تن‌ می‌زدایم؛ شادمانم. روی‌ به‌ گلاب؛ و خانه‌ و هر آنچه‌ باشد به‌ آب‌ زلال‌ می‌شویم. چشم‌ دل‌ بر نعمت‌های‌ الهی‌ می‌گشایم. چون‌ گیاه‌ سر از خاک‌ بر می‌دارم. نماز می‌‌گزارم. سالهاست‌ در نوروز هر آنچه‌ هست‌ می‌‌شویم. جامه ‌ای‌ ساده‌ می‌دوزم. خوراکی‌ مطبوع‌ می‌پزم. غبار می‌‌زدایم، خانه‌ می‌آرایم. سفره‌ می‌چینم، سبزه‌ می‌‌رویانم. دستانم‌ از زر خالی‌ است‌ اما از مهر و صفا سرشار است‌ و سالهاست‌ با همین‌ دست‌ها، آیین‌ دوره‌ باستان‌ نگه‌ داشته‌ام.
سفره‌ هفت‌ سین‌ را می‌‌گسترانم. ماهی‌ سرخ‌ کوچکی‌ در تنگ‌ آب‌ رها می‌کنم. نارنجی‌ خوش ‌رنگ‌ و بو در کاسه‌ آب‌ می‌اندازم‌ تا در لحظه‌ تحویل‌ سال‌ به‌ چرخش‌ آن‌ بنگرم‌ و زیر لب‌ زمزمه‌ کنم: دور گردون‌ گر دو روزی بر مراد ما نگشت دائماً یکسان‌ نباشد حال دوران غم‌ مخور... سیب‌ سرخی‌ که‌ نشان‌ از مهر و محبت‌ دارد در برابر آیینه‌ می‌نهم‌ تا مهرمان‌ افزونتر شود؛ و هفت‌ گونه‌ گیاه‌ و خوردنی‌ دستچین‌ شده‌ در سفره‌ می‌‌چینم‌ تا رونق‌ و برکت‌ سفره‌مان‌ افزون‌ شود.

  • سوشیانت

سیزده بدر در ایران

سوشیانت | شنبه, ۱۰ فروردين ۱۳۹۲، ۱۱:۴۵ ق.ظ | ۰دیدگاه

 

سیزده بدر

به طور کلی در میان جشن های ایرانی جشن سیزده به در کمی مبهم است، زیرا مبنا و اساس دیگر جشن ها را ندارد.در کتاب‌های تاریخی اشاره‌ی مستقیمی به وجود چنین مراسمی نشده‌است اما در منابع کهن اشاره هایی به روز سیزدهم فروردین داریم.

اما اگر در کتاب های تاریخی و ادبی گذشته اشاره ای به سیزده به در و هفت سین نمی‌یابیم آیا این رسم ها را باید پدیده ای جدید دانست و یا این که، رسمی کهن است، و به علت عام و عامیانه بودن در خور توجه نبوده و با معیارهای مورخان زمان ارزش و اعتبار ثبت و ضبط نداشته است سیزده به در رسم و آیینی که بدین گونه در همه شهرها و روستاهای ایران همگانی است و در بین همهً قشرهای اجتماعی عمومیت دارد، نمی‌تواند عمری در حد دو نسل و سه نسل داشته باشد. علاوه بر این می دانیم کتابهای تاریخی و شعرهای شاعران، رویدادها و جشن های رسمی را که در حضور شاهان و خاصان دستگاه حکومتی بود، بیان و توصیف می کرد. ولی سیزده به در، رسمی خانوادگی و عام و به بیانی دیگر پیش پا افتاده و همه پسند (و نه شاه پسند) بود. از طرف دیگر، نوشتن رویدادهای روزی که رفتارها و گفتارهای خنده دار و غیر جدی، برای خود جایی باز کرده، توجه مورخ و شاعر را به خود جلب نمی کرد و شاید «نحس» بودن هم عاملی برای بیان نکردن بود و ...

  • سوشیانت
تحلیل آمار سایت و وبلاگ