پزشک و پزشکی در شاهنامه

پزشک و پزشکی در شاهنامه

 

    نگه کن بدین گنبد تیز گرد                                   که درمان ازویست و زویست درد

 

نام حکیم ابوالقاسم فردوسی و شاهنامه گرچه تداعی کننده‌ی سرگذشت شاهان، پهلوانان اساطیری و تاریخی است، در عین‌حال این شاهکار حماسی، ادبی فارسی دارای مضامین فلسفی، اخلاقی، اجتماعی و دیگر مباحث از جمله نکات پزشکی است، نکاتی که برای خوانندگان گرامی به‌ ویژه پزشکان و علاقه‌مندان شاهنامه خالی از لطف نیست. البته تذکر این نکته‌ی بدیهی ضروریست که اشارات پزشکی شاهنامه را با ویژگی‌های دانش پزشکی عصر فردوسی و باورهای اساطیری موجود در آن عصر باید ارزیابی کرد، نکته‌ی دیگر این که برای پرهیز از اطاله‌ی بیشتر کلام، حتی‌المقدور سعی شده است موضوع‌های بیست و یک گانه‌ی مقاله‌ به اختصار بیان شود:

هفت سین

هفت سین

آیین چیدن سفره هفت سین در هنگام سال گشت سال نو آیینی است دیرینه که یکی از زیباترین آیین های به جا مانده و زنده آریاییان می باشد که نه تنها در میان ایرانیان وانگه در میان دیگر کشور ها که ریشه ایرانی‌ داشته و با ایرانیان فرهنگ و آیین‌های هموند دارند (مانند افغانان، تاجیکان، و ارمنیان) نهادینه می باشد و این سفره میان کردها و زرتشتیان (که هر دو هماره از پاسبانان آیین‌های باستانی ایرانی بوده‌اند) نیز خو گرفته است.

اما شاید بسیاری از نوجوانان و کودکان امروز ایران زمین شوربختانه فرزان(فلسفه) سفره هفت سین را ندانند.

فرزان هفت سین به این گونه است :

پیشینه هفت سین:

این آیین بسیار کهن است و به پادشاهی جمشید پادشاه استوره ای ایرانی‌‌ها می‌رسد در یک دوبیتی که به گونه روشنی امروزی است ریشه این آیین‌را از زمان کیانیان و در ‌اصل‌ به گونه هفت شین بیان‌می کند

                         روز نوروز در زمان کیان                              می‌نهادند مردم ایران

                   شهد و شیر و شراب و شکر ناب              شمع و شمشاد و شایه اندر خوان