کشتی پهلوانی و ورزش های باستانی 3
رده ها در ورزش زورخانهای
ورزش زورخانهای هم مانند برخی از ورزشها همانند دیگر ورزشکاران رشته های گوناگون بر پایه ردهای که دریافت میکنند حرکات را به نوبه خود انجام میدهند.
رده یک:
ورزشکار پس از یک سال ورزش کردن به هنگام چرخ زدن پیشوا برای او منکری میفرستد (بر منکر علی لعنت و دیگران میگویند بیشباد)
رده دو:
ورزشکار پس از سه سال ورزش کردن به هنگام چرخ زدن پیشوا برای او صلوات میفرستد.
رده سه:
ورزشکار پس از شش سال ورزش کردن و داشتن دست کم هجده سال کهن روزی (سن) به هنگام بالا و پایین آمدن از گود پیشوا برای او صلوات میفرستد.
رده چهارم:
ورزشکار پس از دوازده سال ورزش کردن و داشتن دست کم بیست و دو سال کهن روزی به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه پیشوا برای او صلواتمیفرستد.
رده پنجم:
ورزشکار پس از پانزده سال ورزش کردن و داشتن دست کم بیست و پنج سال کهن روزی به هنگام بالا و پایین آمدن از گود پیشوا برای او دنبک (ضرب) مینوازد.
رده ششم:
ورزشکار پس از هجده سال ورزش کردن و داشتن دست کم بیست و هشت سال کهن روزی به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه پیشوا برای او کوبه (ضرب) می نوزاد.
رده هفتم:
ورزشکار پس از بیست و چهار سال ورزش کردن وداشتن دست کم سی و دو سال کهن روزی به هنگام چرخ زدن پیشوا برای او زنگ میزند.
رده هشتم:
ورزشکار پس ازسی دو سال ورزش کردن و داشتن دست کم چهل و دو سال کهن روزی به هنگام بالا و پایین آمدن از گود پیشوا برای او زنگ میزند.
رده نهم:
ورزشکار پس از چهل و پنج سال ورزش کردن و داشتن دست کم شصت و پنج سال کهن روزی به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه پیشوا برای او زنگ میزند که به این ورزشکاران زنگی میگویند که شمارشان در کشور بسیار کم است.
سید بودن و داشتن پایه در مسابقات به بدست آوردن رده پیش از زمان سررسید کارایی دارد. ورزشکار پس از بدست آوردن رده تازه برتریهای رده پیش نیز برای وی به شمار میآیند.
حرکات گوناگون در ورزش زورخانهای
ریشهای ترین حرکات در ورزشهای زورخانهای به این گونه می باشند :
شنو رفتن و نرمش (شنوی سر نوازی، شنوی شلاقی یک، دو، سه و شنوی شلاقی)، (پای چپ و راست، کمان کشی، سینه زنی، خم گیری، کمر، گردن، نشست و برخاست).
میل گرفتن (شنوی سنگین، شنوی شلاقی).
پا زدن (پای جنگلی، پای ضربدری، پای شاطری، شاطری یک، دو، سه، پای یا فتاح، پای تبریزی شلاقی، تبریزی شلاقی یک، دو، سه، پای تبریزی لا فتی.
دیگر حرکات در ورزش زورخانهای: سنگ گرفتن: دو تخته بزرگ همواره هشتاد کیلویی هستند که به نشانه سپر جنگی هستند و ورزشکار خوابیده و بمانند پرس سینه با آنها ورزش میکنند.
چرخ زدن: ورزشکار دو تا دستان خود را بیخرده باز کرده و افزون بر جرخیدن بر گرد خود یک گردی بزرگ بهسمت پَرَک های ساعت هم پدیدار میکند. زمان چرخ هماره میان یک دقیقه تا سه دقیقه است.
میل بازی: ورزشکار دو تا میل به سنگینی یک تا دو کیلو را بلند کرده و آنها را با حرکات نمایشی به هوا پرتاب کرده و دوباره آن را میگیرد.
شیرینکاری بین پا: ورزشکاران سبک و ترکه ای در هنگام ورزش پا به میان میدان آمده و حرکات نمایشی را انجام میدهند.
بن مایگان
واژه نامه دهخدا
پایگاه تخصصی زورخانه و ورزش باستانی , پهلوانی
تارنمای ورزش های ورزشی و زورخانه ای یزد
تاریخ مختصر زورخانه و ورزش باستانی و موجدین آن ، پهلوانان و عیاران و شاطران