ابزار هدایت به بالای صفحه

تارنمای تخصصی تاریخ ایران

راه در جهان یکی است و آن راه ؛ راستی است

تارنمای تخصصی تاریخ ایران

راه در جهان یکی است و آن راه ؛ راستی است

اسلایدر

صفاریان اولین حکومت ایرانی بعد از اعراب

سوشیانت | پنجشنبه, ۲۱ دی ۱۳۹۱، ۱۰:۳۹ ق.ظ | ۰دیدگاه

صفاریان

«247 - 289 ق / 861 - 902 م»

از اواسط قرن سوم هجری، دولت نیرومند عباسیان رو به زوال نهاده شوکت و عظمت پیشین را از دست داد. خلفای آن سلسله در اثر طغیانها و شورشهای پی در پی و اغتشاشهای مداومی که در اطراف و اکناف قلمروی ایشان بروز کرده بود، با دشواریهای زیادی دست به گریبان بودند.

همچنین امرا و بزرگان در سراسر متصرفات عباسیان - چه در افریقا و چه در آسیا - لوای استقلال برافراشته از فرمانبرداری حکومت مرکزی سرباز زدند .

در اوج هرج و مرج دستگاه عباسی، یعقوب بن لیث بن معدل بن حاتم بن ماهان صفاری در سیستان از جمله کسانی بود که از اطاعت محض عباسیان سر باز زد و به گونه ای ادعای استقلال طلبی کرد.

بنیانگذار صفاریان ، یعقوب لیث صفاری

نهضت یعقوب لیث در سیستان، از قیام عیاران و مطوعه شهر بر ضد خوارج که عمال طاهریان بعد از سالها درگیری از عهده دفع آنها بر نیامده بودند آغاز شد. خوارج سیستان که در آن ایام به اتحادیه‏ای از دزدان و راهزنان تبدیل شده بود، به تدریج تمام سیستان و قسمتی از اطراف خراسان را دچار نا امنی کرده و جولانگاه تاخت و تاز بی امان خویش ساخته بودند، و چون حاکم سیستان، که از دست نشاندگان طاهریان بود از عهده دفع آشوب آنها بر نمی‏آمد، عیاران شهری، طبقات جوانان و جوانمردان محلی، به عنوان مطوعه و غازیان، به دفع خوارج همت گماشتند.

یعقوب و برادرانش - عمرو و علی که بعدها در عیاریها و شبگردیهای شهر با او شریک و رفیق شدند، از فرزندان لیث رویگر و از اهالی قریه‏ای به نام قرنین بودند.

یعقوب که به زودی در نقش رهبر جنگجویان ضد خوارج و ضد طاهری ظاهر شد، توانست به تدریج آشوبهای محلی را سرکوب و امنیت سیستان را تأمین نماید «حوالی 248 ق / 862 م»، و چندی بعد دولت تازه‏ای را در سیستان بنیان گذارد.

  • سوشیانت

خلاصه تاریخ اشکانیان

سوشیانت | پنجشنبه, ۲۱ دی ۱۳۹۱، ۱۰:۳۴ ق.ظ | ۴دیدگاه

سلسله اشکانیان( پارت ها): ۲۵۰ پ.م تا ۲۲۰ ب.م (۴۷۰سال)

 

پارت در بر گیرنده خراسان امروزی است و در کتیبه داریوش (بیستون) یکی از ایالات ایران می باشد.در اینجا به طور خلاصه به پادشاهانی که در زمان آن ها اتفاق های بزرگی افتاده اشاره می کنم.

سومین گروه از اقوام آریایی که به ایران آمدند و در شرق مستقر شدند.پارتیان بودند، نژاد آنها آریایی، زبان آنها ایرانی و آیینشان مزدا پرستی رایج در ایران شرقی بود. فرهنگ اجتماعی آنان آمیزه ای از آداب و عقاید مذهبی و فرهنگ پهلوانی بود. که بر حسن سلوک و رفتار و شجاعت مردانگی و جوانمردی و نیروی بدنی تاکید می ورزید. یکی از مهمترین دلایل پیوستن شهرنشینان شرق کشور به پارتیان در قیام بر ضد حکومت سلوکی - جدا از پیوندهای خویشاوندی بین آنان - حسن سلوک آنها با مردم نواحی اطراف و ناخرسندی آنان از شیوه حکومتی سلوکیان بود که تاکید بر تبعیض قومی و نژادی داشت.

چادرنشین و صحراگردی از پارتها مردمانی چابک، شجاع و پرتحرک ساخته بود. که در سوارکاری و تیراندازی ماهرانه در هنگام سواری نظیر نداشتند.شجاع ترین و قویترین فرد قبیله پهلوان نام داشت.هر شخصی که به این مقام نایل می شد. مشخصا علاوه بر قدرت بدنی ملزم به داشتن صفات و خصایل اخلاقی نیکو نیز می بود.

  • سوشیانت

میترا فراتر از آیین

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۱۳ ب.ظ | ۰دیدگاه

در قرنهای ابتدایی پس از میلاد مسیح، میترائیسم رقیب بسیار جدی مسیحیت بود. چرا که در آن زمان میترا تنها ناجی و نشان دهنده راه و آیین زندگی بود. به دلیل حضور موازی دو سیستم قوی دینی در یک زمان و در یک جا، 25 دسامبر، روز تولد میترا، روز تولد «مسیح» شد و درست از همین جا نفوذ ایده های میترائی به مسیحیت آغاز شد.

در آغاز قسمت عمده آیین مسیحیت را میترائیسم تشکیل میداد. ولی به مرور زمان هنگامی که موقعیت دین رسمی امپراتوری روم را پیدا میکند، جریان تصفیه ایده های شرقی شروع میشود. حتی آوازها و سرودهای مذهبی «پارسی» که در آن «اشوزرتشت» تولد ناجی (حضرت عیسی) را پیشگویی کرده و به تعمید او نیز اشاره شده و در انجیل هم آمده، قانونی و مقدس به حساب نیامدند.

از قرن چهارم میلادی، مسیحیت دچار تضادهای داخلی و مبارزات بی رحمانه و سفت و سخت داخلی برای حفظ حقوق احکام و انجیل میشود و دین مسیحیت با ترس شدید از نابودی روم در مقابل پارس ها با آنکه منشعب از میترائیسم با ریشه های زرتشتی بود، کوشش میکند خود را مستقل کند.

  • سوشیانت

شباهت های میترایی و مسیحیت

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۱۱ ب.ظ | ۰دیدگاه

شباهت های میترایی و مسیحیت

به عنوان نمونه:

1 - میترائیست ها در میترا، خدای نور و ناجی بشریت را دیدند. مسیحی ها نیز در مسیح همان را.

2- میترا پسر خداست. مسیح نیز همچنین.

3- میترا از زن آفریده شد. مسیح نیز. داستان تولد عیسی، همان داستان تولد میترا است.

4- میترا در غاری تاریک به دنیا آمد و اولین کسانی که فهمیدند، چوپانها بودند که به عنوان هدیه، طلا و مواد معطر و خوشبو آوردند. آیا این همان داستان انجیل نیست؟

5- میترا همچون عیسی، واسطه بین خدا و مردم است.

6- میترا و عیسی، هر دو مجری خواسته های پدرند و فرستاده های او هستند روی زمین. با این تفاوت که عیسی پسر «یهوه» و میترا پسر خدا. یهودیها، یهوه را همان خدا میدانستند که در انجیل آمده است.

7- ماموریت میترا، مبارزه با اهریمن، شیطان و بندگان اوست که وقتی در آخرین روز هستی برای داوری بشریت میآید، پیروزی نهایی نور و خوبی بر تاریکی و ظلم است که این وظیفه عیسی است از نظر مسیحیان.

8- عروج میترا به درگاه خدا پس از آخرین ماموریت هایش روی زمین، بسیار شبیه داستان عیسی است. ایفا کننده دستورات پدر روی زمین و بازگشت او به آسمان.

9- حتی نشانه گرایی میترائیسم در مسیحیت رخنه کرد: صلیب : میترائیستها صلیب را در دایره (سمبول قدیمی خورشید) رسم میکردند و چهار گوشه صلیب، همان نقطه اساسی و بنیادی راه سالانه خورشید است. دو نقطه: اعتدال ایام (روز و شب) و دو نقطه انقلاب خورشیدی. در مسیحیت، صلیب نشانه رنج و مقاومت شد. با اینکه خورشید را در خود حفظ کرد.

10- جشن مقدس تولد میترا، 21 دسامبر در تاریک ترین شب سال در تاریک ترین غار، نشانه تولد نور و پیدایش امید و نشانه زایش دوباره طبیعت است. جشن مقدس عیسی نیز درست در همین شب در زمان انقلاب خورشیدی زمستانی است.

11- نشانه های خورشید، صلیب در دایره را میتوان در صحنه های غذاخوری مقدس (تغذیه تقدیس) میترا دید. مراسم نان گرد در کنار میترا که به چهار قسمت تقسیم شد. نان و شراب شیرین، مراسم مقدس میترائیست هاست. نشانه سفره پر برکت میترا و مددیاران اوست. نشانه های خوشبختی در زندگی آینده و جاودانی در پادشاهی میترا، که در مسیحیت نیز دقیقا همانگونه است. با این تفاوت که نان، نشان پاره های تن عیسی است و شراب شیرین نشان خون او و نشانه سفره پر برکت مسیح. بار عاطفی این مراسم، چون خاطره ای است از آخرین شام عیسی با حواریون.

12- غسل تعمید که از نظر بندگان کیش میترا، شست و شوی انسان از گناهان مرتکب شده بود، چون اعتراف به گناهان و بخشش گناهان گناهکاران در میترائیسم با همان شکل به مسیحیت منتقل شده است.

13- مفهوم کلیسای جنگجو و جنگنده نیز از میترائیست هاست. خود سازمانی پیشرفته کلیسای مسیحیت در بسیاری از مسائل یادآور سیستم خوش قد و قامت و منظم میترائیست هاست.

14- مقام برتر کلیسای کاتولیک همچون کپی پله های برتر و مقدس میترائیسم به همان نام خوانده شد: پدر، پاپا، پاپ، پادر (در واتیکان) سران مذهبی میترائیسم خواستار نظم سفت و سخت از طرف پیروان بودند.

15- روزه ها، خویشتن داری و ... میترائیسم به عنوان دین مردانه، دین جنگجویان شد و به همین دلیل موفقیتهای بی شماری را در بر داشت. از شمال گرفته تا «اورلیان»، «گالیان» و «دیو کلتیان.در زندگی غیر جنگی نیز مهمترین وسیله حفظ آرامش در جامعه به عنوان تنه استوار و بنیادی، دولت بود.

16- تا به امروز مقامات ارشد مسیحی (ارخی یری و ارخی مندری تی) کلاهی دارند به عنوان لقب دینی به نام «میترا» که از پارسیان به ارث بردند و «میترا پولیت» که درجه برتر در کلیسای کاتولیک است و واژه متروپولتین شهر «میترا» شهر خورشید، که محل زندگی مردم است به عنوان پایتخت میدانستند.

 

 

  • سوشیانت

کپی برداری کریسمس از روی یلدا

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۰۸ ب.ظ | ۱دیدگاه

کپی برداری کریسمس از روی یلدا


یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است و پیروان میتراییسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار می‌کردهاند. در این باور یلدا روز تولد خورشید و بعدها تولد میترا یا مهر است. بسیاری بر این باورند که ریشهٔ پاس‌داشت شب چله میراث قوم کاسپیان‌ است. کاسپ‌ها از اولین اقوام آریایی هستند که وارد ایران شدند.ان‌ها مردمانی با چشم‌های کبودرنگ و موهای بور بودند که ابتدا در گیلان امروزی سکنی گزیدند و پس از چندی به نقاط دیگر ایران مهاجرت کردند. کاسپ‌ها قوم نیرومندی بودند و تمدن توانمندی را پایه‌گذاری کردند. از جمله تمدن‌های آبی (Hydraulic Civilizations) که می‌توان از زیگورات چغازنبیل، آسیاب‌ها و قنات‌های دزفول و شوشتر به‌عنوان آثار باقی‌مانده از تمدن کاسپ‌ها نام برد. هم‌چنین پل‌های بسیاری با نام آناهیتا در سراسر ایران ساختند و با ساخت چهارتاقی‌هایی توانستند انحراف ۲۳ درجهٔ مدار زمین در گردش به دور خورشید را اندازه‌گیری کنند. کاسپ‌ها با استفاده از این ابزار به تقویمی دقیق دست یافتند و دریافتند که پس از آخرین شب پاییز بر طول روزها اندک‌اندک افزوده شده و از طول شب‌های سرد کاسته می‌شود.

  • سوشیانت

تأثیر یلدا در جشن‌های دیگر اقوام

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۰۶ ب.ظ | ۰دیدگاه

تأثیر یلدا در جشن‌های دیگر اقوام



محققان معتقدند که مسیحیت غربی چارچوب اصلی خود را که به این دین پایداری و شکل بخشیده به مذاهب پیش از مسیحیت روم باستان از جمله میترایسم مدیون است و برای نمونه تقویم کلیساها، بسیاری از بقایای مراسم و جشنهای پیش از مسیحیت بخصوص کریسمس را در خود نگاه داشته است و کریسمس به عنوان آمیزه‌ای از جشن‌های ساتورنالیا و زایش میترا در روم باستان در زمان قرن چهارم میلادی با رسمی شدن آیین مسیحیت و به فرمان کنستانتین به عنوان زادروز رسمی مسیح در نظر گرفته شد. هنگام توسعهٔ آیین‌های رازآمیز در اروپا و سرزمین‌های تحت فرمانروایی امپراتوری روم و پیش از از پذیرفتن آیین مسیحیت، رومیان هر ساله در روز ۱۷ دسامبر در جشنی به نام ساتورنالیا به سیاره کیوان (ساترن)، ایزد باستانی زراعت، احترام می‌نهادند.

  • سوشیانت

شب چله

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۰۴ ب.ظ | ۰دیدگاه

شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیم‌کرهٔ شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می‌شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می‌گیرند. این شب در نیم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود.

پیشینهٔ جشن

یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل می‌داد و در طول سال با سپری شدن فصل‌ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیت‌های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.

  • سوشیانت

میترا یا مسیح؟

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۱:۰۳ ب.ظ | ۱دیدگاه

تولد مسیح یا میترا؟



یلدا به زبا ن سر یانی (که ز ما نی در پهنه ی جنو ب خا و ری اسیا گستر ده بود ) بمعنا ی تولد و زایش است

تولد چه کسی؟ تولد عیسا؟ که عیسا در بیش از سه هزار سال پیش که ایرانیان این شب را جشن می گر فتند هنوز زاده نشده بود.

پس شب اغاز زمستان. تولد و زایش چه کسی است ؟

در باور ایرانیا ن کهن، بو یژه در بر ر سی های پژوهند گانی چون بیح بهروز و هاشم رضی امده است که در سال 272 پیش از زایش مسیح و در روزی که با ادینه ی امر وزی به گا هشماری کنونی ما برابر با پنجم فروردین ماه 25 مارس بود. فرشته ی باران بنام انا هیتا که دوشیز ه ای دست نخورده و بی شوهر بود در دریا چه کیا نسیه (ها مون) شنا می کند و نطفه ادمی که فر زرد شت در ان جای داشت و در ابها شناور بود در زهدان او جای می گیرد و او را با رور می کند.

  • سوشیانت

افسانه میترایی

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۰:۵۹ ب.ظ | ۰دیدگاه

افسانه میترایی بدین گونه است که :

دختری مقدس، زیبا و پاکیزه دامن، روزی به سحرگاهان، از برای نیایش، در برکه ای مقدس، که به میان کوهساری به صورت دریاچه ای با گل های نیلوفر آبی قرار داشت، به غسل و وضو در آمده بود. آفریدگار خورشید، میترا، بر غنچه های گل نیلوفر، اشعه پاک و درخشان خود را فروتابید و دختر از آن شعاع آسمانی بارور شد و از پس چندی، فرزند بزاد، با بالا و دیداری خدایی از انوار زندگی بخش خورشید و همین کودک بود که چون از دختر پاکدامن کاهن معبد، زاده شد و ببالید و برآمد، و به الهام های غیبی، آیین ((مهر)) را ابلاغ کرد. این آیین خداونگار عالم را، که خورشید و ماه و ستارگان آفریده او بودند، نماز می بردند. پیروان ((میترا)) را به راستی، شجاعت و رادی و مهر دعوت می کرد، به کشت زمین و پرورش درختان بارور، گله داری و آبادانی فرا می خواند. پیشرفت کیش میترا به اندک روزگاری توانست قسمت اعظمی از جهان آن روز را به پذیرفتن تعالیم خردمندانه خود بخواند و بسیاری از سرزمین ها را به رغبت پیرو خود سازد.


منبع : مهر و آتش

انتشارات سوره مهر چاپ سال 81

تألیف : مهرداد اوستا

 

  • سوشیانت

روزهای هفته

سوشیانت | چهارشنبه, ۲۰ دی ۱۳۹۱، ۱۰:۵۷ ب.ظ | ۰دیدگاه

اسامی روزهای هفته با تغییرات گویشی و نوشتاری از میترائیسم تا به امروز مشاهده است:

شنبه (کیوان شید) روز کیوان یا «ساتورن» و در انگلیسی «ساتردی» و در آلمانی «سام تاگ.»

یکشنبه (مهر شید) روز خورشید و در انگلیسی «سان دی» و در آلمانی «سون تاگ» که توسط کنستانتین در سال 321 میلادی روز خورشید (مهر) تعطیل هفتگی شد.

دوشنبه (مه شید) از خدای ماه یا «مون»، در انگلیسی «ماندی» و در آلمانی «مونتاک.»

سه شنبه (بهرام شید) روز «تی ویس» و در انگلیسی «تیوزدی» و در آلمانی «دینستاک.»

چهارشنبه (تیر شید) روز «وودین» و در انگلیسی «ونزدی» و در آلمانی «میتوخ.»

پنجشنبه (برجیس شید) روز «تور» و در انگلیسی «ترزدی» و در آلمانی «در دونر» یا «دوترستاه.»

آدینه (ناهید شید) روز خدای باروری یا «اریر» و در انگلیسی «فرای دی» و در آلمانی «فرات تاگ.»

  • سوشیانت
تحلیل آمار سایت و وبلاگ