مزاج ها در پزشکی کهن

سرشت ها در پزشکی کهن

در پزشکی کهن به هرکدام از چگونگی های چهارگانه در کالبد آدم ‌یا  خوراکی ها مزاج گفته می شود که بدین‌ گونه هستند: سرد، گرم، خشک، و تر. سرشت (مزاج) کیفیتی است در پزشکی باستان، که از آمیخته شدن عناصر چهارگانه در کالبد پیدا می‌شود و دارای ۹ بخش است. دانش شناخت آمیزه (مزاج) ، از گفتگوهای مهین و بنیادین در پزشکی چهار آمیزه (مزاج) است (که در اذهان همگان به «گرمی» و «سردی» شناخته است). گذشتگان بر این باور بودند مزاج‌ها از واکنش رو در رو پاره‌های عناصر چهارگانه ناسازگار ، هستی می یابند .

روایتی از سلطان محمود غزنوی

این نوشتار فقط نقل شده می باشد و نقل آن به معنی درست شمردن و یا رد آن نیست

 

نقل است ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻏﺰﻧﻮﯼ ﮐﻪ ﺁﻭﺍﺯﻩ ﯼ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﺣﮑﯿﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﺑﻦ ﺳﯿﻨﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ , ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ. ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻥ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺗﺮﮎ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﯼ ﺍﺑﻦ ﺳﯿﻨﺎ ﺭﺳﯿﺪﻧﺪ ﺍﺯ ﭘﺪﺭﺵ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺵ ﺣﺴﯿﻦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺰﺩ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺭﺍﻫﯽ ﮐﻨﺪ . ﭘﺪﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺰﺩ ﺣﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺮﻡ ﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ.ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﺣﺴﯿﻦ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﺎﻻﯼ ﺩﺭﺧﺘﯽ ﺩﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻮﺩ .

ﭘﺪﺭ ﺣﺴﯿﻦ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻣﻮﺩ ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺩﻥ ﺗﻮ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ . ﺣﺴﯿﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ : ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﺎﺯﯼ ﻫﺴﺘﻢ ! ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺁﻭﺍﺯ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ : ﺣﮑﯿﻢ ﺍﺑﻮﻋﻠﯽ ﺳﯿﻨﺎ ﮐﻪ ﺁﻭﺍﺯﻩ ﺍﺵ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﯾﯽ؟ ﺣﺴﯿﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ ﺁﺭﯼ ﻣﻨﻢ . ﺁﻧﻬﺎ ﺷﮕﻔﺖ ﺯﺩﻩ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﺣﺴﯿﻦ ﭘﺰﺷﮏ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﯾﻢ ﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻮﺩﮎ !

تاریخچه رقص درایران(بخش سوم)

تاریخچه رقص درایران(3)
 

پ)دوران پس از آمدن اسلام به ایران
ابن خلدون (808-732ه.ق) تاریخ نویس و فیلسوف مسلمان عرب در کتابش که در فارسی به(( مقدمه ی ابن خلدون ))شهرت دارد، می نویسد: )) عربها ، پیش از اسلام ، سخنانی به شیوه ی شعر می ساختند و بیشتر اشعار آنان در بحر حفیف (1)بود که آن را در رقص به کار می بردند و با دف، تنبور و مزمار(نی لبک) همراه می شد و عربها آن را ((هزج))(2) می نامیدند . عربها به هنگام رقصیدن ابزارهایی داشتند از جمله چوبدستی و ابزاری بنام کرﱠج که تمثال اسبانی چوبین با زین و برگ بود. این تمثالها را به کناره های قبایشان آویزان می کردند .زنان رقصنده این گونه جامه ها را می پوشیدند و به وسیله ی آنها تقلید اسب دوانی می کردند ، و با کروفر(3) مهارت خود را نشان می دادند . آنان از انواع بازیچه های دیگر به هنگام رقص در جشنها و بزمهای سرگرم کننده استفاده می کردند . این گونه بازیچه ها در بغداد و شهرهای عراق فزونی یافت و به سرزمین های دیگر راه یافت )).

بیماریهای کلیه

 

1- قانون ابن سینا و تطبیق آن با اصول علمی کتاب های پزشکی نوین در مورد بیماری کلیه

درباره تطبیق مطالب علمی مندرج در کتاب قانون ابن سینا با مباحث پزشکی نوین، می‌توان رساله‌ها و کتاب‌های فراوان نوشت و در آن ها بخش های مختلف طب ابن سینا (چشم پزشکی، دندان پزشکی، بیماری های پوست، بیماری های زنان و ...) را مورد بررسی قرار داد. ضمن این بحث و تحقیق، تأثیری که هر یک از این مباحث طی قرون و اعصار در سیر تکاملی دانش پزشکی داشته است، به خوبی روشن خواهد شد.

شیخ ابوسعید ابوالخیر

ابوسعید ابوالخیر

ابوسعید فضل‌الله بن احمد بن محمد بن ابراهیم ابوسعید فضل‌الله بن ابوالخیر احمد مشهور به ابوسعید ابوالخیر ۳۵۷-۴۴۰ قمری عارف و شاعر نامدار ایرانی قرن چهارم و پنجم است. ابوسعید ابوالخیر در میان عارفان مقامی بسیار ممتاز و استثنایی دارد و نام او با عرفان و شعر آمیختگی عمیقی یافته‌است. چندان که در بخش مهمی از شعر پارسی چهره او در کنار مولوی و خیام قرار می‌گیرد، بی آنکه خود شعر چندانی سروده باشد. در تاریخ اندیشه‌های عرفانی در صدر متفکران این قلمرو پهناور در کنار حلاج، بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به شمار می‌رود. همان کسانی که سهروردی آنها را ادامه دهندگان فلسفه باستان و تداوم حکمت خسروانی می‌خواند. از دوران کودکی نبوغ و استعداد او بر افراد آگاه پنهان نبوده‌است.

بو علی سینا پزشک بزرگ ایرانی

بو علی سینا

حسین بن عبدالله بن سینا (370-428 قمری/980-1037 میلادی)، شناخته شده با نام‌های دیگری مانند ابن سینا، شرف الملک، شیخ الرئیس و اویسنا (Avicenna)، دانشمند، فیلسوف و پزشک ایرانی که از پرآوازه‌ترین دانشمندان دوره‌ی اسلامی در جهان است. در نزدیکی بخارا به دنیا آمد و در همدان به خاک سپرده شد. دانش‌نامه‌ی فلسفی او به نام کتاب شفا و دانش‌نامه‌ی پزشکی او به نام قانون در پزشکی، از پایه‌های نوزایی اروپا به شمار می‌آید. او پژوهش‌هایی نیز در علوم طبیعی داشت و چگونگی پدیدآمدن کوه‌ها را به درستی بیان کرده است.