قلع و قمع مزدکیان

کشتار مزدکیان

کریستن سن این محقق دانمارکى عقیده دارد که جریان قلع و قمع مزدکیان در آخر سال ۵۲۸ یا اوائل ۵۲۹ میلادى اتفاق افتاده است . قباد فرزند کوچک خود انوشیروان را ولایت عهد خود کرد. کاووس فرزند ارشد قباد علیه این تصمیم به یارىمزدکیان که خود از آنان بود، آشوب کرد تا جاى برادر را بگیرد و این حادثه قباد را عصبانى کرد. این گزارش تِئُوفانْس است که در این رابطه نباید زیاد دقیق و درست باشد، اگر چه او و مالالاس گزارشهاى خود را از یک ایرانى گرفته اند: انجمنى از روحانیون آراستند و مزدکیان را فراخواندند. جمعى از پیروان سایر ادیان را نیز دعوت کردند تا در این مجلس مناظره حاضر شوند. قباد شخصا مجلس را اداره مى کرد. خسرو انوشیروان که ولى عهد بود و حقوق خود را دستخوش توطئه و دسته بندى مزدکیان و کاووس مى دید و کوشید تا بر مزدکیان ضربه اى بزند…

جیرفت تمدنی فراموش شده

تمدن جیرفت

از زمانی که به طور اتفاقی ظروف سنگی نقش داری با قدمت حدود 5000 سال در حجمی انبوه یافت شد و به جای این که جیرفت- این منطقه محروم کشورمان - تبدیل به بزرگ ترین موزه فضای باز جهان برای بازدید و تحقیق جها نگردان و محققان گردد، توانست اشتهای بزرگ ترین کلکسیونرهای دنیا را سیر کند. تا جایی که خریداران عمده به قاچاق چیان پیام دادند که از برخی گونه ها دیگر فرستاده نشود زیرا بازارآن ها اشباع شده است !

بحث جیرفت را از دو منظر می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد : نخست از نظر ویژگی و تاثیر فرهنگی و تاریخی آن و سپس از نظر گستردگی وابعاد غارت اشیای گران بهایی که در محل صورت گرفته است .

ابن‌خردادبه جغرافی دان ایرانی

 

ابن‌خردادبه

 ابوالقاسم عبیدالله‌بن‌عبدالله، مشهور به ابن‌خردادبه و ابن‌خرداذبه(300-211 قمری) جغرافی‌دان نام‌دار ایرانی بود. نیای او در آغاز پیرو دین زردشت بود و سپس اسلام آورد. پدرش فرمان‌دار طبرستان بود و خود به مقام "صاحب برید و خیر" در ایالت جبال رسید که خبرگزاری آن روزگار به شمار می‌آید. کتاب جغرافیای ابن خردادبه، المسالک و الممالک( به معنی راه‌ها و سرزمین‌ها) به صورت خلاصه به دست ما رسیده و شامل فاصله‌ی دقیق شهرها و اندازه‌ی مالیات هر یک آن‌هاست. او در زمینه‌ی تاریخ و موسیقی نیز پژوهش‌هایی داشته است. 

  زندگی‌نامه

  ابولقاسم عبیدالله‌بن‌عبدالله، مشهور به ابن خرداذبه و ابن خردادبه، از دودمان ایرانی بود. نیای او، خردادبه به معنای داده‌ی نیک خورشید، در آغاز پیرو دین زردشت بود و سپس با راهنمایی برمکیان اسلام آورد. پدر ابن‌خردادبه، عبدالله‌بن‌خردادبه، در سال 201 قمری به فرمان‌داری طبرستان برگزیده شد و توانست بخش‌های زیادی از سرزمین طبرستان و دیلم را زیر فرمان خلیفه‌ی عباسی ببرد. هم‌چنین، شهریار پسر شروین را از تخت شاهی طبرستان فرود آورد، مازیار پسر قارون را نزد مامون فرستاد و ابولیلی شاه دیلم را به اسیری گرفت. او به خاطر این کوشش‌ها مورد توجه خلیفه و برمکیان بود و پسرش نیز جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد و هم‌نشین خلیفه‌های عباسی شد.

هستی در نگاه ایرانیان باستان

هستی در نگاه ایرانیان باستان

در گذشته‌های بسیار دور، مردم دیده‌ها، شنیده‌ها و پندارهای خود را در چارچوب داستان، افسانه یا اسطوره ماندگار می‌کردند و توجیه بسیاری از پدیده‌های طبیعت را نیز در همین چارچوب انجام می‌دادند. شاید به نظر مردمان امروزی این افسانه‌ها یا اسطوره‌‌ها غیرعادی و خیال‌پردازانه به نظر برسند، اما به طور کامل دور از حقیقت نیستند. افسانه‌ها یا اسطوره‌ها شاید به همان صورتی که روایت شده‌اند رخ نداده باشند ، اما کاوش در آن‌ها می‌تواند سرنخ‌هایی از اندیشه‌ی پیشینیان به ما بدهد. از این رو، در این‌جا می‌کوشیم با نگاهی به برخی اسطوره‌های ایرانی تا اندازه‌ای با چگونگی نگرش ایرانیان باستان به جهان هستی آشنا شویم.  

غیاث‌الدین کاشانی نابغه ریاضیات

غیاث‌الدین کاشانی

غیاث‌الدین جمشید کاشانی (790-832 قمری/1388-1429 میلادی) زبردست‌ترین حساب‌دان و آخرین ریاضی‌دان برجسته‌ی دو ه‌ی اسلامی و از بزرگ‌ترین مفاخر تاریخ ایران به شمار می‌آید. وی به تکمیل و تصحیح روش‌های قدیمی انجام چهار عمل اصلی حساب پرداخت و روش‌های جدید و ساده‌تری برای آن‌ها اختراع کرد. در واقع، کاشانی را باید مخترع روش‌های کنونی انجام چهار عمل اصلی حساب (به‌ ویژه ضرب و تقسیم) دانست. کتاب ارزشمند وی با نام مفتاح الحساب کتابی درسی، درباره‌ی ریاضیات مقدماتی است و آن را از حیث فراوانی و تنوع مواد و مطالب و روانی بیان سرآمد همه‌ی آثار ریاضی سده‌های میانه می‌دانند.

زندگی‌نامه
  جمشید ملقب به غیاث‌الدین، فرزند پزشکی کاشانی به نام مسعود حدود سال 790 قمری (1388 میلادی)، در کاشان چشم به جهان گشود. او در همه‌ی آثارش خود را چنین معرفی کرده است: ))کمترین بندگان خداوند (یا نیازمندترین بندگان خدا به رحمت او)، جمشید، پسر مسعود طبیب کاشانی، پسر محمود پسر محمد )). بیش‌تر آنچه که از زندگی وی می‌دانیم از بررسی آثار علمی ارزنده‌اش و نیز دو نامه که خطاب به پدر خود و مردم کاشان نوشته به دست آمده است.

حماسه آرش کمان گیر

آرش کمانگیر

آرش معروف به کمانگیر، از پهلوان‌های باستانی و اسطوره‌ای ایران است که در تیراندازی بسیار زبردست و بی‌مانند بود. او پس از شکست ایرانیان از تورانیان برای تعیین مرز دو کشور تیری را از نقطه‌ی شکست، ساری یا آمل، پرتاب کرد. تیر آرش پس از زمان درازی بر تنه‌ی درختی در مرو فرود آمد. مرز ایران این گونه تعیین شد، اما پیکر آرش، که همه‌ی نیروی خود را برای پرتاب آن تیر گذاشته بود، پاره پاره شد و او جان خود را در راه میهن از دست داد. کهن‌ترین نوشته‌ای که در آن از آرش سخن رفته، کتاب اوستا(یشت هشتم، بند ششم) است که در آن از قهرمانی به نام ارخشه با ویژگی‌هایی مانند تیزتیر و تیزتیرترین ایرانیان، یاد شده است.

پهلوان پنبه

پهلوان پنبه

پهلوان پنبه به کسی گفته می شود که به قول علامه دهخدا : « درشت اندام و قوی هیکل ولی بی زور و قوت باشد . ظاهری دلیر ولی باطنی جبون دارد ، به ظاهر پردل و در باطن ترسو باشد .» در اصطلاح آذربایجانیها این گونه افراد را یالانچی پهلوان می گویند که ادعایشان از مرحله حرف به عمل نمی آید .

درینکویو شگفت انگیز شهر زیرزمینی زرتشتیان

درینکویو شگفت انگیز شهر زیرزمینی زرتشتیان

کاپادوکیه Kapadoukia یا نام باستانی و پارسی این سرزمین کاپادوسیه Cappadocia به چَم(معنی) سرزمین اسبهای زیبا ، بخش باستانی و پهناوری است که امروز در ترکیه میانی جای گرفته و از برای ارزش های کهن نگاریی و باستانی ، گردشگری ترین بخش استان نوشهیر؛ ترکیه کنونی را در بر می گیرد. بازمانده های آتشفشان ونزدیکی آن با سواحل اخشتری(جنوبی) دریای سیاه چشم انداز شگرف و شگفت آوری پدید آورده ، این محوطۀ باستانی از سال ۱۹۸۵ از سوی یونسکو جزو بازمانده فرهنگی جهان شناخته و آگاشته(ثبت‌شده) است.