سه اشباه تاثیر گذار قاجار
سه پادشاه قاجار، فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه هرسه صدراعظمهای لایق خود را به قتل رساندند، صدراعظم هایی که برای به سلطنت رسیدن اینها تلاش بسیار کرده بودند به شرح ذیل
نخستین مدرسه پیشرفته شهر ساری در سال ۱۳۲۳ق / ۱۲۸۴خورشیدی بدست گروهی از سیاسیون ساروی بنا شد. یک سال پس از پایه گزاری این مدرسه با پشتیبانی لطفعلی خان میرپنجه سالار مکرم (سردار جلیل) سالاریه خوانده‌شد. مدرسه سالاریه با ۷۰نفر دانش آموز آغاز به کار کرد. این مدرسه دارای سه کلاس ابتدایی، سطحی یا فارسی و علمی بود.
خوابگاه ناصرالدین شاه و حضور خواستن زنان
خوابگاه شاه چندان بزرگ نبود و چهار اطاق اطرافش بود که از هر یک دری به آن از میشد. یکی برامشگران، دیگری بپاسداران و سومی بخواجه سرایان کشیک تعلق داشت (همه شب دو خواجه سرا تا صبح کشیک میداند) اطاق چهارم که استاد بهرام نقاش بسقف و دیوار های آن مجالس عیش و سرور نقش کرده و براستی نیک از عهده برآمده بود جزء خوابگاه بشمار میرفت.
چون شاه بخوابگاه میرفت بیکی از خواجه های کشیک میگفت تا رفته فلان زنش را بحضور خواند.
داستان ببری خان
ببری خان بغلط نام گربه ای ود آلاپلنگ که شاه او را دوست میداشت. در آن اوان شاه را تبی سخت عارض شد و روزی چند را بستر بیماری و ناتوانی بخواید. گربه مزور که تازه بچه آورده بود روز بعد باقتضای طبیعت بتغییر مکان آنها پرداخت. هنگامیکه یکی از بچه هایش را بدندان گرفته و و از کنار بستر میگذشت زبیده خانم ملقب به امینه اقدس بدرون اطاق آمد و در را که گربه از همان به درون آمده بود از پشت بست. گربه همینکه راه بیرون شدن را بسته دید چند دور گرد بستر گشت و در پای شاه سرگردان ایستاد. زبیده خانم از مشاهده این خال روبشاه کرده گفت: « قربان امشب عرق خواهید کرد و تب خواهید برید.» از قضا صبحگاه تب شاه قطع شد و پس از آن ببری خان مقامی بلند یافت و دارای تشک اطلس و پرستار و خوراک مخصوص شد.
بن مایه:
یادداشت‌هایی از زندگی خصوصی ناصرالدین‌شاه
در یکی از سفر های اروپا روزی که ناصرالدین شاه در ضیافت امپراتور اتریش از سازمان لشگری و تعداد قشون ایران جویا شد. شاه در پاسخش گفت : « از کدام دسته نیروئی ما سئوال میکنید؟» امپراطور در شگفتی شده پرسید: « مگر چند دسته قوا دارید؟» شاه سینه ای صاف کرد و گفت: « ما را سه نیروی حربیه است. اول نیروی نظامی که پیوسته یکصد و یست هزار تن زیر پرچم حاضر هستند. دوم عشایر ایران که هنگام ضرورت چندین هزار آماده جانفشانی میاشند و سوم نیروی مذهبی است که گاه جهاد بنا به قانون اسلام کلیه ی افراد ایرانی از دل و جان آماده جانازی میشوند.»
بن مایه:
یادداشت‌هایی از زندگی خصوصی ناصرالدین‌شاه
سید ضیاء الدین طباطبایی
سید ضیاالدین طباطبایی مشهورترین نخست وزیر در سال های پایانی سلسله قاجار و عامل اجرایی کودتای رضاخان در اوایل تابستان سال 1268 شمسی/ژوئن1889 میلادی /شوال 1306 هجری قمری، هفت سال قبل از ترور ناصرالدین شاه در شهر شیراز متولد شد. پدرش سیدعلی آقا یزدی از خطبا وسخنوران مشهور عصر قاجار، خطیب و روضه خوان دربار بود.
آقا سید علی یزدی،پدر سید ضیاء
سیدعلی آقا یزدی در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در حوزه علمیه نجف به فراگیری فقه و اصول مشغول بود واز محضر درس آیت الله العظمی حاج میرزاحسن شیرازی کسب فیض می‌کرد. وی با آیات عظام و مراجعی چون آقا سیدابوالحسن اصفهانی و مرحوم حاج آقا حسین بروجردی همدرس بود. هنگامی که مظفرالدین میرزا در دوران ولیعهدی خود از پیشگاه مرحوم میرزای شیرازی استدعا کرد که یکی از روحانیون معظم را به منظور زعامت وپیشوایی دینی هموطنان و همکیشان خویش به ایران اعزام نماید، وی شاگردش سیدعلی آقا یزدی را به ایران گسیل داشت. سید با ورود به ایران چنان مورد احترام مظفرالدین میرزا قرار گرفت که به وصیت او برجنازه‌اش نماز گذاشت.
مقدمه:
گاه درخشش نام بعضی از انسانها در صفحات تاریخ آنچنان است که نیازی به تورق در آن نیست. و چه نیکوست که این درخشندگی حاکی از مثبت بودن اثراتی باشد که از آنِ انسانها باقی مانده باشد. میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر از جمله این شخصیت هاست که به خاطر انقلابی که در خیلی از حوزه ها ایجاد کرد، نام خود را به صورت جاودانه در تاریخ حک کرد. حال سعیمان بر آنست که به فراخور شهادت ایشان نیم نگاهی به زندگانی سیاسی اجتماعی ایشان داشته باشیم.
زندگینامه:
میرزا تقی خان فراهانی فرزند کربلایی قربان در سال 1222 ه ق در هزاوه فراهان از توابع اراک (سلطان آباد پیشین) متولد شد. نام اصلی وی «محمد تقی» است که اسم «محمد» رفته رفته از اسم وی حذف گردیده و به میرزا تقی خان شهرت یافت. از ایشان مهرهای فراوان به دست ما رسیده که موارد ذیل از آن قرار می باشد. «محمد تقی بن محمد قربان» «المتوکل علی الله محمد تقی» «لااله الا الله الملک الحق المبین محمد تقی »
کربلایی قربان پدر امیرکبیر در دستگاه میرزا عیسی (میرزا بزرگ) پدر میرزا ابوالقاسم قائممقام، سمت آشپزی داشت. مادر امیرکبیر «فاطمه سلطان» دختر استاد شاه محمد بنّا از اهالی فراهان بود. میرزا محمدتقی خان از هوش و استعداد فراوان و کم نظیری برخوردار بود که همین امر باعث متمایز شدن ایشان از بقیه افراد میشود. وی به همین جهت از دوران نوجوانی مورد توجه میرزابزرگ و سپس قائممقام فراهانی قرار گرفت و توانست به سمت منشی‌گری آن دو دست بیابد. ایشان به سرعت مورد توجه قائممقام و عباس میرزا نایب‌السلطنه قرار گرفت.
آداب و سنن در حمامهای ایران
سابقاً در همه جای ایران حمام عمومی وجود داشت و اهالی محل اقلاً هفته ای یک بار به منظور نظافت به حمام می رفتند. با این تفاوت که مردان قبل از طلوع آفتاب تا ساعت هشت صبح حمام می گرفتند و از آن ساعت تا ظهر و حتی چند ساعت بعد از ظهر حمام در اختیار زنان بود. امروز هم حمام عمومی در غالب نقاط ایران وجود دارد، منتها فرقش با حمامهای قدیم این است که در حمامهای قدیم از خزینه استفاده می شد؛ ولی در حمامهای عمومی جدید دوشتهای متعدد جای خزینه را که به هیچ وجه منطبق با اصول بهداشتی نبود گرفته است. در حمامهای عمومی خزینه دار که امروزه در ایران کمتر وجود دارد سنن و آدابی را از قدیم رعایت می کردند که بعضاً جنبه ضرب المثل پیدا کرده است.
داستان های عجیب آخوند مظفرالدین شاه
استخاره چاره ساز آخوند مقرب مظفرالدین شاه
آخوند مقرب مظفر الدین شاه که بسیار نیز به وی معتقد بوده است. بعضی تاریخ نویسان داستان‌های عجیبی را از این روحانی نقل کرده اند که تمییز و تشخیص، درستی از نادرستی این روایات تاریخی مبرهن نیست. ولی یا از روی حسد و کینه نقل شده و یا واقعا این مرد یک روحانی نمای زبردست بوده که توانسته دل از شاه ببرد و از کسوت مقدس روحانیت برای خود دکان درست کرده و ثروتی به هم زند.
روابط اقتصادی در دوره قاجار
بخش اول : تجارت
جنگهای ناپلئونی در دهه نخست قرن نوزدهم (1179 تا 1279 ش) موجب تماس مجدداروپاییان با ایران گردید.چون فرانسه و انگلستان خواهان روابط دوستانه با این کشور بودند و دولت روسیه بار دیگر به ایران تجاوز کرده بود.کمپانی هند شرقی بریتانیا به دنبال فترت دراز مدت سده هجدهم (1079 تا1179 ش) در روابطش با ایران در سال 1801 م/1180ش پیمانهای دوستی و تجارت با دولت قاجار امضا کرد .
انگلستان با استفاده از قدرت نظامی در رسیدن به هدفهای دیپلماتیک و استراتزیکی خویش.در نیمه سده نوزدهم (1179 تا 1279 ش) تفوق تجاری خود در ایران را هم تثبیت نمود . داد وستد بریتانیا با ایران در تیمه نخست سده نوزدهم (1179 تا 1279 ش) در خلیج فارس و نیز در مسیر بازارهای پر جمعیت شمالی سیر صعودی شتابنده ای پیدا کرد . با استقرار تفوق سیاسی کمپانی هند شرقی در هندوستان این شرکت در مبادلات تجاری با ایران در خلیج فارس.به جای پارچه های هندی کالاها و پارچه های انگلیسی را به ایران صادر کرد .
انگلستان در ضمن کالا های خود را در مقادیر زیاد با کشتی تا دریای سیاه و بندر ترابوزان متعلق به عثمانی می فرستاد و از آنجا از طریقخاک عثمانی به بازارهای تبریز و صفحات شنالی ایران وارد می نمود . تبریز در این زمان بزرگترین بازار تجارتی ایران بود . وقتی به دهه 1850م می رسیم انگلستان بزرگترین طرف تجاری ایران است 50 درصد یا بیشتر صادرات و بیش از 50 درصد واردات ایران را در دست دارد .
