افسانه ماراتن

ماراتن افسانه یا واقیعت

همان گونه که میدانید ماراتن نام یکی از چندین نبرد روی داده میان پارسیان و یونانیان می باشد که در آن افسانه ها و خرق عادت های فراوانی به سود یونانی ها بازگویی شده که اگر آدمی اندکی خردمندانه بیاندیشد می تواند آگاه شود که کهن نگاران در آن دست برده و راستینگی(واقیت) را دگرگون کرده اند،گرچه به باور نگارنده این بدیهی‌می باشد که شکست پارسیان بدست یونانیان ناشدنی بوده و یونانی ها توان چیرگی بر سپاه پارس را در این نبرد نداشته اند، برترین نکته این است که به تازگی باوری آمده که سپاه ایران در ماراتن شکست نخورده برای بررسی این اندیشه باید در ابتدا دشت ماراتن را بازشکافی کرد.

مرگ و مراسم تدفین در ایران باستان

خاکسپاری در ایران باستان
مرگ و مراسم تدفین در ایران باستان به آثار بجای مانده، آئین‌ها‌ و عقاید مردم ساکن فلات ایران در ارتباط با مرگ و مردگان می‌پردازد. ایرانیان در دوره‌های باستان گاه جسد را با موم میپوشاندند و آنگاه آن را دفن میکردند چنانکه در جنوب ایران متداول بود. گاه جسد را می‌سوزاندند و این عمل به دلیل فراوانی چوب و وجود جنگل بیشتر در جنوب دریای مازندران و دیگر مناطق پرجنگل انجام میشد. گاهی نیز اجساد را در دخمه‌هایی می‌گذاردند تا طعمهٔ لاشخورها شوند. گاه نیز اموات را در تابوت‌ها یا کوزه‌های سفالین دفن می‌کردند. پس از فراگیری دین زرتشت و هنگامی که این دین به صورت دین رسمی ایرانیان درآمد، سوزاندن، غرق کردن و به خاک سپردن جسد گناه بزرگی شمرده شد. در آیین زرتشت آتش و آب و خاک مقدس هستند اگر جسد را مدفون کنند خاک را آلوده ساخته‌اند و اگر در آب غرق کنند آب را ناپاک نموده‌اند و اگر در آتش بسوزانند با آلوده ساختن این فروغ آسمانی بزرگترین معاصی صورت گرفته‌است. به عقیدهٔ پیروان مزدیسنا باید جسد را در دسترس مرغان و جانوران لاشه‌خور قرار داد و یا بالای برج‌های خاموشی در معرض نابودی گذاشت.

روایتی از گلستان

یکی را دل از دست رفته بود و ترک جان کرده و مطمح نظرش جایی خطرناک و مظنه هلاک نه لقمه‌ای که مصور شدی که به کام آید یا مرغی که به دام افتد. باری به نصیحتش گفتند: ازین خیال محال تجنب کن که خلقی هم بدین هوس که تو داری اسیرند و پای در زنجیر.
بنالید و گفت
جنگ جویان به زور پنجه و کتف             دشمنان را کشند و خوبان دوست
شرط مودت نباشد به اندیشه جان دل از مهر جانان برگرفتن.
تو که در بند خویشتن باشی             عشق باز دروغ زن باشی
گر نشاید به دوست ره بردن             شرط یارى است در طلب مردن
گر دست رسد که آستینش گیرم             ورنه بروم بر آستانش میرم

ضحاک

ضحاک

داستان ضحاک با پدرش: 
ضحاک فرزند امیری نیک سرشت و دادگر به نام« مرداس» بود. اهریمن که در جهان جز فتنه و آشوب کاری نداشت کمر به گمراه کردن ضحاک جوان بست. به این مقصود خود را به صورت مردی نیکخواه و آراسته درآورد و پیش ضحاک رفت و سر در گوش او گذاشت و سخنهای نغز و فریبنده گفت. ضحاک فریفته او شد. آنگاه اهریمن گفت: « ای ضحاک، می خواهم رازی با تو درمیان بگذارم. اما باید سوگند بخوری که این راز را با کسی نگویی.» ضحاک سوگند خورد. 
اهریمن وقتی مطمئن شد گفت: « چرا باید تا چون تو جوانی هست پدر پیرت پادشاه باشد؟ چرا سستی می کنی؟ پدرت را از میان بردار و خود پادشاه شو. همه کاخ و گنج و سپاه از آن تو خواهد شد.» 

خاتم سازی

خاتم هنر آراستن سطح اشیاء با مثلثهای کوچکی است که طرحهای گوناگون آن همواره به صورت اشکال منظم هندسی بوده است. این شکلهای هندسی را با قرار دادن مثلثهایی کوچک در کنار هم نقشبندی می کنند. می توان گفت، کار خاتم نقشهای هندسی تشکیل شده از مثلثهای سه پهلو (متساوی الاضلاع) است که از عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج ساخته شده و معمولاً به ضخامت 2 میلی متر در سطح خارجی یا سطح داخلی و خارجی اشیاء چوبی چسبانده می شود. آثاری که از قدیم مانده نظیر درهای کاخها، رحلهای قرآن و صندوقهای مقابر خاتمکاری نشان می دهد که این هنر در زمان قدیم و به ویژه عهد صفویه رواج کامل داشته یکی ازمراکز اصلی آن هم اصفهان بوده است.

هنر مینیاتور

مینیاتور هنر اصیل ایرانی

 

واژه ى مینیاتور که مخفف شده ى کلمه ى فرانسوى مینى موم ناتورال و به معنى طبیعت کوچک و ظریف است و در نیمه ى اوال قرن اخیر و حدودا از دوره ى قاجاریه وارد زبان فارسى شده , اصولا به هر نوع پدیده هنرى ظریف (به هر شیوه یى که ساخته شده باشد) اطلاق مى شود و در ایران براى شناسایى نوعى نقشهایى که داراى سابقه و قدمتى بسیار طولانى است به کار مى رود.

خط در ایران

تاریخچه خطاطى در ایران

 

قبل از اسلام خطوط مختلفى ار جمله میخى و پهلوى و اوستائى در ایران متداول بوده است با ظهور دین اسلام نیاکان ما الفبا وخطوط اسلامى را پذیرا شدند خط متداول آنزمان که نزدیک دو قرن قبل از اسلام شکل گرفته بود خط کوفى و نسخ قدیم بودکه از دو خط قبطى و سریانى اخذ شده بود در اوایل قرن چهارم سال 310 هجرى قمرى ابن مقله بیضاوى شیرازى خطوطى را بوجود آورد که به خطوط اصول معروف شد که عبارتند از محقق – ریحان – ثلث – نسخ – رقاع و توقیع که وجه تمایز آنها اختلاف در شکل حروف و کلمات و نسبت سطح و دور در هر کدام مى باشد و براى این خطوط قواعدى وضع کرد و 12 اصل نوشت : ترکیب-کرسى-نسبت-ضعف-قوت-سطح-دور-صعود مجازى-نزول مجازى-اصول-صفا و شأن

تاریخچه تئاتر در ایران

تاریخچه تئاتر در ایران

برای بررسی مسیر پر پیچ و خمی که هنر “ نمایش“ در ایران طی کرده است ، ضروری است که ابتدا دو واژه ی “نمایش“ و “تئاتر“ را تعریف کنیم تا علت انتخاب عنوان این بررسی روشن شود. “ نمایش“ در یک تعریف ساده تمامی آن حرکات و اعمالی است که برای نشان دادن موضوعی انجام شود. پس نمایش در بطن خود و در شکل اولیه اش یک بازی است و می دانیم که بازی پدیده ای است غریزی. بازی یکی از غرایز طبیعی بشر است و در این راستا اغلب چیزی نمایش داده می شود که قبلا اتفاق افتاده باشد .

بعبارت دیگر نمایش یعنی نشان دادن ، باز نمودن و مترادف اصطلاحهای تماشا ، تقلید و بازی است . پس هر یک از شکلها و شاخه های گوناگون این هنر جزیی از مفهوم نمایش است.

“تئاتر“ اما همانا هنر دراماتیک است و پنج قرن قبل از میلاد مسیح در آتن و روم پدید آمد و سپس در آثار قرون وسطا‌، رنسانس و بعد در عصر جدید اروپا ادامه یافت. منظور از تئاتر ، یک مجموعه ی هنری یا یک نظام سازمان یافته ی هنری است که پیش از هر چیز به متن یا نمایشنامه و سپس به کارگردان نیاز دارد وشامل بازیگری، صحنه آرایی ، مجسمه آرایی، موسیقی، سخنوری، نورپردازی، نقاشی ، معماری ... می شود.

آب در اساطیر ایران باستان

آب در اساطیر ایران باستان

آب یکی از مقدس‌ترین عناصر طبیعی نزد ایرانیان باستان به شمار می‌رفته است. بر طبق باورهای اساطیری ایرانیان باستان، آب در گاهنبار دوم، از گاهنبارهای ششگانه آفرینش، آفریده شده است و زمان آفرینش آن میانه تیر ماه بوده است. بر طبق این باورها، آفرینش آب پس از آفرینش آسمان و پیش از آفرینش سایر موجودات صورت پذیرفته است:

«و نخستین چیزی که قبل از جانوران آفرید، آب بود و آسمان. خدا بر آب بود و چون خواست که خلق را بیافریند، از آن بخاری بیرون آورد و بخار بالای آب برآمد و آن را آسمان نامید.آن گاه آب را بخشکانید و آن را زمین کرد. آن گاه زمین را بشکافت و هفت زمین کرد...»

آیین مانی

مانویت

مانویت در فاصله میان ظهور مسیحیت و اسلام پدید آمد و در مدت کوتاهى فراگیر شد و پیروانى پرشور و با اخلاق گرد آورد.این ترکیبى است از اعتقادات صابیان ، بوداییان ، زردشتیان  و مسیحیان . اصول عرفانى و انسانى این آیین به گسترش آن شتاب داد و آن را در شرق تا چین و در غرب تا مرکز اروپا پیش برد.

حاکمان ایران و روم و سرزمینهاى دیگر با مانویان از در خصومت در آمدند و دسته دسته آنها را کشتند و سرانجام ، محکمه تفتیش اروپا آخرین گروه مانویان را در سیزدهم میلادى نابود کرد.