ایران در هزاره سوم پیش از میلاد
هزاره سوم پ.م. با چند رویداد بسیار مهم و تأثیرگذار در زندگی ساکنان فلات ایران و خصوصاً دشت خوزستان قرین است که هر یک از آنها در حیات اجتماعی ـ فرهنگی و اقتصادی آنان نقش بسزایی داشته است.
عصر بعد از نوسنگی یا عصر فلز
(ایران در هزاره‌های ششم، پنجم، چهارم پیش از میلاد)
با ساختن نخستین نمونه‌های اشیاء فلزی، انسان قدم به عصری نهاد که به «عصر فلز» مشهور است. کهن‌ترین فلزی که بشر کشف و ازآن استفاده کرد، مس بود.
یکی از مهم‌ترین تپه‌هایی که مس اول بار در آنها ظاهر شد «تل ابلیس» کرمان است.
این تپه باستانی در «درّه بردسیر» و 72 کیلومتری جنوب شرق کرمان و سه کیلومتری جنوب دهکده دشتکار واقع شده است و در سالهای 1966 و 1967م. (1344 و 1345 ش.) توسط هیئت باستانشناسان آمریکایی، اعزامی از موزه «ایلینویز» به سرپرستی «پروفسور جوزف کالدول» کاوش گردید.
دوران های قبل تاریخی ایران
ایران به دلیل داشتن سابقه تاریخی طولانی و از آنجا که در زمره کهن‌ترین مراکز سکونتی و زیستی انسان بوده، یکی از مناطق مهم باستانی جهان است و همواره مورد توجه و اقبال محققان و باستانشناسان بوده است.
براساس آمار تخمینی و نه چندان دقیق، ایران دارای چهار صد هزار آثار باستانی شناخته شده مشتمل بر :
بنا، تپه، قبرستان و محوطه باستانی و تاریخی است که برای مطالعه و حفظ و احیاء آنها توان علمی و مادی بسیاری نیاز است.
تاکنون بخش اندکی از این آثار مورد بررسی و کاوش قرار گرفته و تنها نزدیک به دو هزار اثر در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
در سال 146 - 150 هجری - در ری زاده شد و تحت سرپرستی ابراهیم و شاهک پدر و مادر ایرانی خود به تحصیل علم و ادب ، لغت و قضا و موسیقی پرداخت و در این رشته از دانش متحبر شد .
به فرمان مامون خلیفه عباسی در ردیف پایینتر می نشستند . اسحاق مردی با تقوی و با فضیلت و در علم قضا استاد بود آنچنان که مامون می گفت که اگر اسحاق به موسیقی شهرت نداشت من او را به منصب قضاوت انتخاب میکردم
اسحاق اصول و قواعد علمی و عملی موسیقی را نزد پدرش ابراهیم و دایی اش منصور زلزل فرا گرفت و در قواعد ضرب و نواختن بربط مهارت یافتو به تکمیل و تتبع در آن همت گماشت و در علم و عمل این فن ممتاز و معروفترین هنرمند خاندان موصلی گردید. او را بزرگترین موسیقیدان ایرانی در علم و عمل و دوره اسلامی می دانند .
ابراهیم پسر ماهان پسر بهمن پسر پشنگ بود . ماهان ، پدر وی ، از دهقانان ارجان و ازخاندان شریف آن سامان بود که از جور عمال بنی امیه از فارس به کوفه مهاجرت کرده بودند . ابراهیم در کوفه به سال 122 - 125 هجری - در کوفه متولد شد .
در دو یا سه سالگی پدرش ماهان را از دست داد و تحت سرپرستی مادر و داییهایش بزرگ شدو او را برای تحصیل به مکتب فرستادند.
ابراهیم به موسیقی عشق و علاقه فراوان داشت اما چون اولیاء او مایل نبودند که او در تحصیل علم کوتاهی کند و به موسیقی بپردازد ، بر او سخت گرفتند. ابراهیم که شیفته موسیقی بود از کوفه به موصل فرار کرد و یکسال در موصل اقامت گزیدازاین رو پس از بازگشت بین دوستانش به موصلی معروف شد . ابراهیم سپس با اندوخته ای که فراهم کرده بود از موصل برای ادامه تحصیل موسیقی به ری رفت و نزد اساتید موسیقی این شهر به فرا گرفتن این هنر مشغول شد .یکی از مربیان موسیقی او در ری جوانویه زردشتی بود .
اصلا ایرانی و پدرش بشاء از بردگان آزاد شده بود سائب مانند نشیط فارسی از غلامان عبد الله بن جعفر بن ابی الب بود.
سائب به دستور عبد الله بن جعفر آواز عربی را از نشیط فارسی که تازه به مدینه آمده بود آموخت . ابتدا آواز را بدون همراهی ساز میخواند و ضرب آن را با چوبی که روی زمین می نواخت حفظ میکرد. بعد ها عود آموخت و اول کسی است که در مدینه عود ساخته و نواخته است .
از استادان مشهور موسیقی و از خوانندگان و نوازندگان معروف سده اول اسلامی است . نشیط در ایام عبد الله بن جعفر و یا در زمان خلافت عبد الملک اموی به مدینه رفت و سرودهای پارسی میخواند
عبد الله او را مورد توجه قرار داد و به عنوان برده خریداری کرد . نشیط بنا به تمایل عبد الله بن جعفر که از بزرگان قریش بود غنای عربی را از سائب خاثر فرا گرفت و در این فن نیز استاد گشت و عده ای از موسیقیدانان عرب نزد او به تحصیل موسیقی پرداختند
آرامگاه فخرالدین درویش بنای چهار بر دارد و زیر بنای آن نزدیک به بیست متر می باشد،این بنا 12متر بُلندا دارد و بر روی تپه ای کهن نگاریی نزدیک به آرامگاه ساخته شده است این تپه دارای بُلندا تقریبی12 تا 25 متر می باشد.
گونه ساخت و مهرازی(معماری) این بقعه دیرینگی آنرا به پیرامون سده نهم و فرمانروایی تیمور لنگ می رساند و گمان بر این است که این بنا در زمان تیموریان ساخته شده باشد.
فخرالدین مردی پارسا و درویش آیین بوده که در پیرامون ساری و روستای گلما می زیسته و مردم بخش به وی گرایش و مهرورزی داشته اند.بعد از درگذشت وی پیکر او را به بالاترین بخش تپه آورده و در آنجا به خاک سپردند.
زندگی نامه باربد
باربد از موسیقیدانان و نوازندگان بنام و از بزرگترین آهنگسازان عهد خسرو پرویز بود که بسیاری از الحان و نواهای موسیقی را که هنوز بعضی از آنها با همان نام در ردیف دستگاههای موسیقی کنونی ما باقی مانده است از ساخته ها و پرداخته های او می دانند و بعضی اختراع مقامات را به او نسبت می دهند
باربد را عده ای جهرمی نوشته اند و برخی مروزی دانسته اند
شش گاهنبار، هر یکپنجروز به طول می انجامید که بسیار شادیآفرین و از فلسفه اجتماعی و مردمی ویژه ای بره داشت. جای این شش گاهنبار در طول ماه وسال به ترتیب زیر است وجهت آگاهی های کافی، به مبحث زیر توجه کنید:
1-میدیوزرم گاه:
از روی خور، یعنی یازدهم تاروزی دی بمهر یا پانزدم اردیبهشت ماه. در این گاه، آسمان آفریده شد.
2- میدیوشهم گاه:
از خور تا دیمهر، مدت پنجروز در تیرماه- ودر این گاه آب آفریده شد.
