منطقه باستان شناسی کل چنار ایذه

احتمال کشف مهم باستان شناسی در منطقه کل چنار ایذه

 

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه از کشفیات جدید هیات باستان‌شناسی ایتالیایی - ایرانی در روستای کل چنار شهرستان ایذه بختیاری در شمال استان خوزستان خبر داد. 

به گزارش آژانس خبری بختیاری (ایبنانیوز) به نقل از ایسنا، فرامرز خوشاب با اعلام این خبر، اظهار داشت: یک گروه باستان‌شناسی به سرپرستی هیات ایتالیایی ایرانی از چند روز پیش در روستای کل کندار یا کل چنار در ایذه که همان خاستگاه مرد پارتی است، حفاری را شروع کردند و شش عدد ترانشه تحقیقاتی در آن جا احداث کردند که به چند سازه خیلی مهم برخورد کردند. البته این سازه‌ها دقیقا کاربریشان مشخص نیست، اما طی مطالعاتی که در آینده ادامه پیدا می‌کند، کاربری آنها مشخص خواهد شد. فعلا حدس‌هایی همچون قبر، محراب و ساختمان درباره آن مطرح است. 

قلعه ناصرى

قلعه ناصرى ایرانشهر

موقعیت جغرافیایى: شهرستان ایرانشهر - شهرایرانشهر

قدمت: قاجاریه (1269-1313 ه.ش)

بنا بر نوشته متون و مورخین معاصر، در عهد قاجاریه شخصی بنام ناصرالدوله فرمانفرما که در سال 1285 هجری شمسی حاکم وقت ایالات کرمان و بلوچستان بود؛ پیشنهاد ساخت یک دژ نظامی عظیم را در فهرج یا پهره، به ناصرالدین شاه قاجار می دهد. فهرج یا پهره نام قدیم ایرانشهر است که در سال 1308 هجری شمسی با تصرف این شهر توسط قوای رضاخان پهلوی به نام ایرانشهر تغییر نام می یابد. ناصرالدین شاه با ساخت این قلعه نظامی در فهرج موافقت می نماید و بدین ترتیب کار ساخت قلعه در سال 1264 هجری شمسی به دست یکی از معماران توانا و مشهور کرمان بنام "استاد حسین معمار باشی کرمانی" آغاز و پس از مدت هفت سال به اتمام می رسد. از آن پس این قلعه بنام قلعه ناصری یا ناصریه مشهور می گردد و مقّر حکمرانی بلوچستان که تا آن سال قلعه کهن و عظیم بمپور بود به قلعه ناصری تغییر می یابد.

قلعه سب

قلعه سب

قلعه سب زیباترین و سالمترین قلعه یی است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان، مانده‌است. آیینه تمام نمای این قلعه که حاکمان صفویه و بعد از آنها است، از جمله ۲۷ بنای تاریخی استان است که هنوز پابرجاست. قلعه سب در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی به نام «ملک دینارخان» بزرگ و فرزندان او بود که در مناطق اطراف «سیب و سوران»حکمرانی می‌کردند. آخرین حکمران «قلعه سب» غلام رسول خان بود که دو اتاق طبقه دوم قلعه را به ساختمان اضافه کرد. نام قلعه «سب» از نام روستای «سیب» (به معنای جایگاهی که در آن آب روان است) گرفته شده‌است. این واژه به طایفه‌های کهن در سراوان هم اطلاق می‌شود.

قلعه سیب

قلعه سیب/سراوان/سیستان و بلوچستان

قلعه سب زیباترین و سالمترین قلعه یی است که از آجر به ارتفاع ۶ متر و دو طبقه از دوران اسلامی درسیستان و بلوچستان باقی مانده‌است.این قلعه که یادگار حاکمان صفویه و بعد از آنها است،قلعه سب روی صفحه یی سنگی و صخره طبیعی کم ارتفاع قلعهٔ سب زیباترین و بلندترین بنای خاکی کشور می‌باشد. گویا شروع بنای قلعه در دورهٔ صفویه به وسیلهٔ طایفهٔ بزرگزاده‌ها بوده‌است.قلعه در طول حکم رانی حکام، حداقل سه بار تعمیر شده و بناهایی به آن اضافه شده و اکنون بدین صورت وجود دارد. بنای اصلی قلعه بر روی صخره‌ای کم ارتفاع انجام شده که نیاز به پی کنی را برطرف کرده پایه‌های آن را در زمین محکم نگه می‌دارد.

سیستم حفاظتی بیشاپور

سیستم حفاظتی بیشاپور
به نظر می رسد که برجهای مدور بیشاپور قدیمی ترین نوع برجهایی است که در قلعه های ساسانیان وارد شده است، تا جایی که ما می دانیم معماران ایرانی قبل از قرن سوم میلادی برج مدور یا نیمه مدور را نپذیرفته بودند. 
این نوع استقرار دژ در زمان ساسانیان نشان می دهد که شهر های دوره ی قبلی آن را شناخته بودند، در حالی که غالبا دژ برپا شده بر بالای یک بلندی طبیعی، مرکز شهر را اشغال می کرده است.
چیزی که در بدو ورود به شهربیشاپور توجه همه را به خود جلب می کند حصار شهر است، طول این حصار 248 متر بوده که از زیر خاک بیرون آورده شده است. 
پهنا یا قطر این حصار 9متر و از خارج دارای برجهای نیم دایره است و شعاع هر برج کمی بیشتر از 5/۳ متر می باشد. این حصار به قلعه دختر منتهی می شده است که بعد ها تاسیس جاده باعث قطع شدن این برج و حصار می شود.

در جستجوی بهشت ایرانی

در جستجوی بهشت ایرانی

در دیدگاه ایرانیان، باغ نمونه‌ای از بهشت موعود است. در این زمینه، معماران ایرانی هم نقش بسزایی در برآورده کردن این آرزو داشتند.

حاصل تلاش آنها، باغ هایی است که آب زلال از حوض، استخر و جوی هایش روان است و گل ها و گیاهان مختلف را سیراب می کند و کوشک های رنگارنگ که در باغ خودنمایی می کند، از باغ های ایرانی بهشتی موعود ساخته اند؛ حتی در بسیاری از موارد معماران ایرانی در بیابان های ایران، باغ هایی ساخته اند که حیرت همه را برمی انگیزد و بیشتر شبیه یک سراب است تا یک واقعیت دلپذیر و دلنشین. بسیاری از این باغ ها که هنوز ماندگار هستند، در فهرست میراث جهانی ثبت شده اند.

زمانی که کارشناسان یونسکو، تیر 1390، در سی و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو جلسه را ترک کردند، 9 باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده بود که نمادی از بهشت زمینی محسوب می شد. اکنون باغ های پاسارگاد، یادگار کورش، ارم شیراز، باغ فین کاشان، باغ همیشه سرسبز اصفهان، اکبریه تحفه بیرجند، عباس آباد مازندران و شاهزاده ماهان کرمان. به گفته باستان شناسان، از 12 باغ ثبت شده در فهرست میراث جهانی 9 باغ متعلق به ایران است.

دژ فردوس بزرگترین دژ خراسان

دژ فردوس

کوه قلعه فردوس، کوهی است که در ۱۰ کیلومتری جنوب شهر فردوس و شهر تاریخی تون و در بلند‌ترین نقطه دشت فردوس واقع شده و از تمام جهات بر منطقه مشرف است. قرار داشته و محل یکی از قلعه‌ها و دژهای مهم اسماعیلیه و مرکز استقرار این فرقه در ایالت قهستان و در جنوب خراسان بزرگ بوده‌است.

این قلعه در 6 حصار مختلف ساخته شده و مرکز فرماندهی آن طبقه ششم و در نوک قلعه قرار دارد و طبقات دیگر آن دارای دروازه‌های ورودی از جهات مختلف است که، شامل: محل نگهداری آذوقه، اسلحه‌خانه، اصطبل، آب ‌انبار، برج و بارو، حمام، تالارها و سربازخانه هستند.

نقش کاروانسراها در سیر زندگی ایرانیان

نقش کاروانسراها در سیر زندگی ایرانیان

از زمان های کهن تا روزگار پهلوی اول، کاروانسراها نقش مهمی در سیر زندگی ایرانیان و روابط و تعامل اجتماعات گوناگون فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، آیینی، اعتقادی و… داشته اند.

هنگامی که تنها وسیله رفت و آمد پای پیاده یا استفاده از چهارپا بود، طی کردن مسیرهای طولانی و صعب العبور برای خرد و کلان به وجود منازلی وابسته بود که در مسیر راه های ارتباطی قرار داشت که این منازل پل ارتباطی با منزلی دیگر تا رسیدن به نقطه هدف بود.

این منازل امکانات ناچیزی داشتند که در مواردی توسط افراد و مسافران یا کاروان هایی که از شهری به شهری و از دیاری به دیار دیگر می رفتند فراهم می شد و رونق این کاروانسراها بستگی به میزان تردد مسافران و کاروان ها داشته چه کاروانسرایی که پر تردد می بود بالطبع دارای امکانات بیشتر و بهتری نسبت به کاروانسرای مشابه با تردد مسافران کمتر می داشت.
اما شکل و ساختار کاروانسراها از جهت ساختمان، به شکل پیش آمده و در چهار جهت دارای در برای ورود و خروج کاروانیان بوده که با در ورود و خروج کالاها و چهارپایان تفاوت داشت و در وسط ساختمان آن اکثرا گنبدی وجود داشت که بهترین نقطه بنای کاروانسرا محسوب شده و این گنبد دارای بادگیرهایی بود که در مواقع گرم سال موجب خنکی و محلی برای فرار از گرمای تابستان و پناهگاهی برای کاروانیان جهت رستن از گرمای شدید بوده است.

کوه های رنگی یا آلاداغ لار

کوههای رنگی یا آلاداغ لار

«آلاداغ لار» یا کوههای رنگی یکی از شفتگی آفرینش که در ۲۵ کیلومتری شمال خاوری تبریز و در گذرگاه شهرستان خواجه و بزرگراه میانه - زنجان می باشد. آلا داغ لار، نام بومی کوه ها و تپه های رنگارنگی است، که در بخشهایی از آذربایجان جای گرفته اند. اگر راهتان به شهرستان های نامبرده خورده باشد بی‌گمان کوههای رنگی یا آلاداغ لار را دیده اید. در نگاه نخست کوههای رنگی را شاید یک دفتر نگارگری پندارید ، ولی هنگامی‌که ریزبینانه به مناظر و کوهها و تپه ها می نگرید جز زیبایی که خداوند آفریده نخواهید دید. کوههای رنگی یا آلاداغ لار یکی از مناظر زیبا روی زمین به شمار می آید. این مناظر آنقدر کمیاب و شگرف  اند که گاهی ما گمان می‌کنیم رو به دیدن مناظر‌ی از یک اختر دیگر هستیم. هستی رنگهایی همچون سُرخ ، زرد، سپید و نارنجی چشم های آدمی ‌را خیره می کند. در نزدیکی این کوهها چندین روستا آرام گرفته که در میان کوههای رنگی جای گرفته اند، خاک به کار رفته در کاهگلی که برای ساختن سرای بهرمندی می شود سُرخ رنگ است.

شهر زیرزمینی کاریز

 

شهر زیرزمینی کاریز یا قنات کیش بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد که در جزیره کیش بعد از میدان المپیک واقع شده است و آب شیرین قابل شرب ساکنان جزیره را تامین می‌ کند، قنات کیش از نظر طول رشته قنات و یا عمق چاه‌ ها قابل مقایسه با قنات‌ هاى دیگر نقاط ایران نیست‌، اما با توجه به شیب بسیار کم جزیره‌، چگونگى هدایت آب‌هاى زیرزمینى به سطح زمین در کیش بسیار مهم بوده و نشان مى‌دهد که در زمان خود از پیشرفته‌ ترین روش‌ها براى حفر قنات استفاده مى‌کردند. کاریز واژه پارسی قنات است و در گذشته از آن برای هدایت آبهای زیر زمینی استفاده می شده است.