نقش رجب

 

نقش برجسته رجب در 50 کیلومتری شیراز و ۳ کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد

 

در این محوطه شماری نقش‌برجسته از زمان ساسانیان برجای مانده‌است. این کنده‌کاری‌ها پیرامون اردشیر اول، شاپور اول و کرتیر موبد هستند. آرایش و لباس آن دوره به وضوح مشخص هستند، اما نقش اهورامزدا و صورت شاهان ساسانی در حمله اعراب تخریب شده‌اند.

به نظر می رسد شاهان اشکانی علاقه چندانی به ایجاد نقش برجسته نداشتند و تنها نقش برجسته هایی از شاهان محلی در جنوب غربی ایران (اکثرا در خوزستان) برجای مانده است. با انقراض سلسله اشکانی و روی کار آمدن شاهنشاهی ساسانیان، ایجاد نقش برجسته بار دیگر رونق گرفت.

آتشکده آذر فرنبغ

 

سه آتشکده بزرگ محل ستایش مخصوص بود(محل دیدارگاه یا زیارتگاه به زبان امروزی) که درآنها سه آتش بزرگ

قرار داشت.

آتشکده آذر فرنبغ

آتشکده آذر گشسپ

آتشکده آذر برزین مهر

طبق نوشته های کهن کتاب بندهشن متون پهلوی اوستا " در زمان پادشاه داستانی (نوشته های تاریخی و نه داستان بافی) تخمورب نام (تهمورث) ، جماعتی سوار گاو داستانی موسوم به سرسئوک شده ، از کشور خونیرس (سرزمین اصلی آریاویچ) به شش کشور دیگر سفر کردند وازنوع بشر جزبه این وسیله کسی نمیتوانست به آن شش اقلیم برود. شبی درمیان اقیانوس باد سه آتشی را که بر پشت گاو روشن بود به آب افکند، اما آتشها مانند سه موجود زنده درمکان سابق خود بر پشت گاومجددا روییدند وهوا را روشن کردند.

آتشکده فیروزآباد یا کاخ اردشیر بابکان

کاخ اردشیر بابکان یا آتشکده فیروزآباد در روزگار اردوان پنجم واپسین پادشاه اشکانی به دست اردشیر بابکان بنیان‌گذار کیادان (خاندان) ساسانی در سده ۳ میلادی ساخته شد. کاخ اردشیر بابکان کاخ بزرگی است در سوی باختری شهر کنونی و آنطرف رودخانه. اندازه زیربنا 55×104 متر میباشد، و اردشیر پس از گشودن همه بخش‌های پارس و کرمان و شکست شاهان بومی این بحش ها، دستور داد تا در فیروزآباد افزون بر نوسازی بنای شهر، آتشکده و کاخی باشکوه بسازند و آنرا «ایران را شکوه افزاید» نام گذارد.

کاخ فیروزآباد نخستین بنای ایوان(طاق) و گنبددار روزگار ساسانی است که با یک راه و روش مهرازی(معماری) تبارمند میهنی با سنگهای نیمه تراش میخکی ساخته شده، و ایوان و گنبد هم از سنگ و روال آن هم ایرانی میباشد. ستونهای چهارگوش و نیمه ستون همه از سنگ میخکی در این ساختمان بکار رفته، و این گونه ستون سازی در بناهای اشکانی نیز دیده شده است. درون بنا و روی سنگها را با گچ‌بریهای شگرف که ویژه مهرازی روزگار ساسانی است آراسته گردیده، و بالای ایوانچه‌ها و درگاهها گیلوئی‌هائی است به روال گیلوئی‌های بالای درگاه‌ها در تخت جمشید.

مسجدشیخ لطف الله

معروف به: مسجد صدر، مسجد فتح الله

موقعیت: ضلع شرقی میدان امام

سال تاسیس: ۱۱ هجری قمری (دوره شاه عباس اول)

معمار: استاد محمد رضا اصفهانی

خطاط:علی رضا عباسی

ساخت این مسجد ۱۸ سال به طول انجامید

از ویژگی های این مسجد: 

نداشتن صحن و مناره که در تمامی مساجد اسلامی جزء لاینفک بنا است 

چرخش ۴۵ درجه ای که از محور شمال به جنوب نسبت به محور قبله دارد 

گنبد کم ارتفاع مسجد

محراب بی بدیل مسجد

کتیبه های نفیس و طره های سر در که درون گلدان مرمرین جای گرفته اند

 

مسجد شیخ لطف‌الله (ساخته شده در ۱۶۰۲ - ۱۶۱۹ میلادی) یکی از مسجدهای تاریخی و شناخته شده شهر اصفهان است که در دوران صفویه بنا شده‌است. این مسجد شاهکاری از معماری و کاشی‏کاری قرن یازدهم هجری است که توسط استاد محمدرضا اصفهانی از معماران نامدار آن دوره ساخته شده‌است. مسجد شیخ لطف‌الله به فرمان شاه عباس اول در مدت هجده سال بنا شده‌است. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی‌قاپو و در همسایگی مسجد امام واقع شده‌است. این مکان مذهبی برای تجلیل شیخ لطف‌الله المیسی بنا گردیده و سالانه گردشگران زیادی را جذب خود می‌کند.

زندگی نامه بزرگمهر

بزرگمهر بختگان(سده ۶ میلادی) فرزند بُختَگ ، وزیر خردمند خسرو انوشیروان شاهنشاه ساسانی بود. در برخی نوشتار بزرگمهر با برزو یا برزویه پزشک دربار انوشیروان یکسان انگاشته شده است که شاید به دلیل هم‌زمانی این دو بوده باشد.

نخست بزرگمهر برای آموزش و پرورش فرزند انوشیروان، هرمز گماشته شده‌بود. هرمز نسبت به بزرگمهر خوش رفتاری ننمود و استاد را از خود آزرد، اما سپس از کرده خود پشیمان شد و جایگاه بزرگمهر بالا گرفت، تا آنکه به وزارت رسید و در امور کشوری با شایستگی بسیار به انوشیروان خدمت نمود.

از او جملات حکیمانه بسیاری برجای مانده که همه نشانده خرد و اندیشه فرای اوست.

زندگی نامه لطفعلی خان زند

لُطفعَلی خان زند

لطفعلی خان پسرجعفر خان زند و نوه ی صادق خان زندبرادر کریمخان می‌باشد. گفته اند که لطفعلی خان علاوه بر زیبایی، بسیار پر قدرت، راستگو، درستکار و شجاع بود. بسیاری او را بهترین شمشیر زن روزگار شرق می نامند.خیلی ها معتقدند که مشرق زمین تاکنون شمشیر زنی به مانند او ندیده است،به گفته مورخان او با هر دو دست به خوبی و مهارت کامل شمشیر زنی می کرد. لطفعلی خان زند بسیار خدا دوست بود و هنگامی که آغامحمدخان قاجاربه او گفت بر او سجده کند پاسخ داد : من تنها به خدا سجده می کنم.

واپسین فرمانروای زند بود که میان سالهای ۱۲۰۳ تا ۱۲۰۹ (هجری) بر سر پادشاهی با هماورد نیرومندش آغا محمدخان قاجار به نبرد پرداخت و سرانجام از او شکست خورد و با مرگ او پرونده دودمان زند نیز بسته شد.
وی پسر جعفر خان زند و نوه صادق خان زند برادر بنیادگذار فرمانروایی زندیان؛کریمخان زند وکیل الرعایا بود. وی دارای ویژگیهای برجسته بسیاری چون خوش‌سیمایی،دلاوری،نیرومندی و هوش سرشار بود. وی از ادب و شعر هم بی‌بهره نبود.شعر زیر را که در تاریخ ایران بسیار نامور می‌باشد وی درباره شکستهایش از اغامحمد خان سروده است:
 

یا رب ستدی مملکت از همچو منی***
دادی به مخنثی،نه مردی نه زنی

از گردش روزگار معلومم شد***
پیش تو چه دف‌زنی چه شمشیرزنی

حاجی فیروز

حاجی فیروز

حاجی فیروزشخصی سرگرم کننده است که در روزهای نزدیک به  نوروز در کوچه ها و خیابان های ایران ظاهر می شود .

حاجی فیروز ها با چهره سیاه کرده و لباسی به رنگ قرمز همراه با کلاه دو کی شکل قرمز ، دایره و دنبکی به دست می گیرند ، به خیابان می آیند و به رقص و شیرین کاری و خواندن شعرهای ضربی به رقص می پردازند. و از مردم پول می گیرند .

حاجی فیروز چیست ؟

خاستگاه جشن ها و آیین های ایرانی ،  پیوندی ژرف و شگرف با پدیده های کیهانی و هستی شناسانه و همچنین با ویژگی های اقلیمی و زیست بومی دارد . اما روش برگزاری این آیین ها درفرهنگ ایرانی ، بیشتر از دیگران با واقعیت ها نزدیکی دارد و رمزینه های موجود در آن به یکپارچگی به دنیای نیروهای مینوی و ایزدان پیوند نمی خورد . به دیگر سخن در بارورهای ایرانی (برخلاف باورهای یونان و میان رودان ) دسترسی به جهان ایزدان برای مردمان  امکان ناپذیر است. آسمان و نیروهای آن ممکن است تاثیری برفرایند های زمینی داشته باشند اما زمین و باشندگان آن کمترین دخالتی در حوزه توانایی های ایزدان ندارند .

میر نوروزی 2

میر نوروزی

سخن در پرده میگویم ، چو گل از غنچه بیرون آی

که  بیش  از پنج روزی نیست  حکم  میرنوروزی

درزمان های پیشین ، به هنگام نوروز دلقکی را برای مدت 5 روز (پنج روزه ی پایان سال ، که در شمار روز وماه و کار نبود ) به جای شاه ، امیر یا حاکم می نشانیدند و به او "امیر نوروزی " می گفتند . او در آن مدت کوتاه از همه ی اختیارات شاه یا امیر برخوردار بود . از این رو ، این دلقک با استفاده از قدرت کوتاه مدت ، حکم به گرفتن جریمه ، زندانی کردن بزهکاران ، ضبط دارایی ستمگران و کارهایی این چنینی می کرد . پس از سپری شدن پنج روز میر نورزوی را برخری سوار می کردند و هر کس کشیده ای بر سر و روی او وارد می آورد .

ابوریحانی بیرونی نیز در کتاب التفهیم ، نقل می کند که :

" به روزگاران خسروان ( پادشاهان ساسانی ) به نخستین روز بهار از بهر " فال " مردی بیامدی کوسه ، برخری می نشست و کلاغی به دست می گرفت و با بادبزن خود را باد میزد و زمستان را وداع می کرد و ازمردم چیزی می طلبید . به زبان ما به شیراز همین کرده اند . اگر او را پس از آن« می دیدند ، سیلی می خورد . "

مراسم مربوط به " میرنوروزی  " پیشینه ای دراز دارد . نشانه های آن را در نوشته های پیش از ورود اسلام نیز می توان یافت . از این مراسم . داستان های شیوایی از زمان شاه عباس صفوی نیز نقل می کند .

حافظ از این شخص به عنوان " میرنوروزی "یاد کرده و دوران حکومتش را " بیش از پنج روز " نمی داند .

میرنوروزی 1

میرنوروزی

از مراسم جشن ایرانیان باستان که متروک مانده است.یکی از کهن ترین جشنهایی که ایرانیان در ایام نوروز برگزار می کردند "میرنوروزی" بود. میرنوروزی امیر یا حاکم موقتی بود که در ایام نوروز برای تفریح و نشاط و شادی برای ۵ روز در فاصله زمانی روزهای پایانی اسفند ماه تا نیمه اول فروردین انتخاب می شد. در این مدت طبق سنتی کهن امیر یا حاکم شهر به ظاهر و موقتا از امارت خلع می شد. میر نوروزی در ادب فارسی به معنای "دولت زودگذر" است. در غزلیات حافظ به میر نوروزی اشاره شده است:

ز کوی یار می آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

چو گل گر خرده ای داری خدا را صرف عشرت کن

که قارون را غلطها داد سودای زر اندوزی

طریق کام بخشی چیست ترک کام خود کردن

کلاه سروری آن است کز این ترک بردوزی

سخن در پرده می گویم چوگل از غنچه بیرون آی

که بیش از پنج روزی نیست حکم میرنوروزی

زندگی نامه سید ابوالحسن اصفهانی

آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی 

سید ابوالحسن مقدمات علوم را در قریه مدیسه فرا گرفت و در آغاز جوانی به اصفهان رفت و در مدرسه نیماورد تحصیلات خود را ادامه داد. وی پس از گذراندن سطوح فقه و اصول در درس خارج شرکت نمود. از استادان او در اصفهان آخوند ملا محمد کاشانی از مدرسان علوم عقلی و ریاضی، سید مهدی نحوی، سید محمدباقر درچه ای، سید هاشم چارسوقی، ابوالمعالی کلباسی و جهانگیر خان قشقایی را برشمرده اند. وی در 13 ربیع الاول 1308 در بیست و چهار سالگی برای ادامه تحصیلات عازم نجف اشرف شد. هنگامی که در 11 جمادی الاول همان سال به نجف رسید، در مدرسه صدر ساکن شد و از محضر درس استادان بنام حوزه نجف میرزا حبیب‌الله رشتی، آخوند خراسانی، میرزا محمدحسن شیرازی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، میرزا محمدتقی شیرازی، فتح‌الله شریعت اصفهانی و مولی عبدالکریم ایروانی بهره برد. از میان همه استادان، اصفهانی بیش از همه، یعنی حدود 17 سال از درس آخوند خراسانی استفاده نمود و جزو نزدیکترین شاگردان و اصحاب این استاد به شمار می رفت.