نام آوران دوره صفوی

دانشمندان بزرگ روزگار صفویه

1. میرزا مخدوم (947-998 ه‍. ق): امیر معین‌الدولة سید ابوالفتح محمدبن عبدالباقی حسینی شریقی شیرازی (نواده میرسید شریف گرگانی از علمای معروف حنفی) استاد شاه اسماعیل دوم که در گرایش وی به اهل سنت سعی بلیغ داشت. کتاب بسیار مهم و ارزشمند دارد به نام نواقض الروافض که آن را بعد از پناهنده شدن به عثمانی نوشت و در سال 998 ه‍. ق آن را به سلطان مراد سوم تقدیم کرد.
2. مصلح‌الدین لاری (وفات 980 ه‍. ق): علامه مصلح‌الدین محمدبن صلاح الدین بن جلال‌الدین بن کمال بن محمد اسعدی انصاری عبادی شافعی لاری از چهره‌های درخشان علمی قرن دهم بدربار همایون شاه (937-963 ه‍. ق) در هندوستان می‌رود. بعد از مرگ وی به اسلامبول رفته سپس به آمد (دیاربکر) رفته آخر الامر به بغداد می‌رود و با اسکندر پاشا والی عراق بسر می‌برد. وی مفتی، منجم، ریاضیدان و تاریخ‌دان بزرگی بود.

فرقه های روزگار صفویه

مهمترین عقاید دوران صفویه

1. بابائیان: بنیان‌گذار آن بابا الیاس از شاگردان احمد یسوی متوفای 561 ه‍. ق بود. در میان مریدان او شخصی بنام شیخ اسحاق که بعدها به بابا اسحاق معروف شد، وجود داشت. بابائیان بابا اسحاق را بابا رسول‌الله می‌نامیدند زیرا معتقد بودند که روح حضرت محمد -صلى الله علیه وسلم- و حضرت علی -رضی الله عنه- در وجود او متجلی و به او منتقل شده است. در زمان سلطان غیاث‌الدین سلجوقی از سلاجقه روم قیام آن‌ها در آناتولی ترکیه شروع شد ولی بزودی آن‌ها شکست خوردند و بابا اسحاق به هلاکت رسید.
2. حروفیه: فضل‌الله ابوالفضل استرآبادی بنیان‌گذار فرقه حروفیه به نوشته ابن حجر عسقلانی (رحمه الله) در کتاب أنباء الغمر فی أبناء العمر یکی از زهاد بدعت‌گذار بود. فضل در سال 804 ه‍. ق به دستور تیمور گورکانی بدست پسرش میرانشاه حاکم شروان به هلاکت رسید.

تخت نادری

تخت نادری

اریکه سلطنتی است که به دستور فتحعلی شاه قاجار توسط جواهر سازان و صنعتگران ایرانی ساخته شده‌است. این تخت مرصع و میناکاری شده شامل ۲۲ هزار سنگ و جواهر قیمتی است که برای اردوکشی به چمن سلطانیه زنجان در ۹ قطعه مجزا ساخته شد. تخت نادری از نظر شکل و ترکیب و تزیینات زیباتر از تخت طاووس است. پشت انداز آن با ترنج و جواهرات درشت و خوش رنگش آن را مجلل تر نشان می‌دهد.

حسین قلی خان ایلخانی بختیاری

حسین قلی خان ایلخانی بختیاری 

حسین‌قلی خان پسر ارشد جعفرقلی خان بختیاری و مادرش بی بی شاه‌پسند، به سال 1240 ق در چهار محال و بختیاری دیده به جهان گشود.1 نسب حسین قلی خان به حیدر کور می‌رسد. حیدر که به علت نابینا بودن چشمانش به حیدر کور معروف شده بود از طایفه پاپی لرستان می‌باشد.2 حسین قلی خان سه برادر به نامهای امام قلی خان، رضاقلی خان و فرج الله و شش پسر به نامهای اسفندیار خان (سردار اسعد اول)، نجفقلی خان (صمصام‌السلطنه)، حاج علیقلی خان (سردار اسعد دوم)، حاج خسرو خان (سردار ظفر)، یوسف خان امیر مجاهد و امیرقلی داشت و صاحب دوازده زن بوده است. 

نگاهی به حسن‌بیگ روملو

 حسن‌بیگ روملو، مورخی با منصب قورچی‌گری

 تاریخ‌نگاری حسن‌بیگ روملو، مورخ و قورچی دربار شاه طهماسب و شاه اسماعیل دوم صفوی، در سنجش با تاریخ‌نگاری‌های دوره صفویه از سبک ویژه‌ای برخوردار است. روملو به مسائل نظامی توجه می‌کرد و از همین روی، افزون بر شکل ظاهری و نگارشی تاریخ او، محتوای آن نیز از منصب قورچی‏گری وی تأثیر پذیرفته و مسائل مربوط به منصب او با تاریخ‌نگاری‌اش گره خورده است. البته او به طرح هدف‌دارانه و برجسته ساختن برخی از مسائل سیاسی می‌پرداخت که از دید خودش مهم می‌نموند؛ مسائلی که در تذکره شاه طهماسب نیز به روشنی خود می‌نمایند. قلم مورخ با محتوای این تذکره هم‌سوست و او با این کار، به مصلحت نظام دولت صفوی توجه کرده است.

حسن بیگ روملو

حسن بیگ روملو

حسن بیگ روملو در سال 909 خورشیدی در قم به دنیا آمد.

دوران زندگی:

او که از خاندان روملو بود خود را حسن روملو یا حسن نبیرهٔ امیر سلطان روملو معرفی کرده ‌است. در دوران کودکی به تحصیل پرداخت و از جوانی وارد سپاه صفوی شد و در جنگها دلاوری بسیاری نشان داد . خود در چندین جا به جنگهایی که با کردها یا گرجیان کرده، اشاره می‌کند.

شیخ نجم الدین مسعود

جایگاه شیخ نجم الدین مسعود رشتی (گیلانی ) در دستگاه صفوی

درباره شناخت جایگاه و نقش امیر نجم الدین مسعود رشتی می توان به اغلب متون عصر صفوی رجوع کرد ، زیرا این شخصیت در تکوین و تثبیت حکومت شاه اسماعیل اول نقش مهمی داشت .

((وقایع سنه اربع و تسعمائه ، شرح ترقی نمودن امیر نجم الدین مسعود رشتی و رسیدن او به مراتب ارجمند و مناصب عالی بر ضمیر منیر صرافان معیار سخن و جوهرشناسان نو و کهن پوشیده و مخفی نماند.))(مجهول المولف جهانگشای خاقان ، 1364 : 268 )

نجم ثانی

نجم ثانی

امیر یاراحمد خوزانی اصفهانی ، ملقب به نجم ثانی . وی از فرماندهان سپاه شاه اسماعیل صفوی بود و زمانی هم وکیل دربار وی شد.سردار معروف شاه اسماعیل صفوی مؤسس سلسله صفوی، امیر یار احمد خوزانی ملقب به نجم ثانی از محله کوورز خوزان سده بود. حتی سروش سدهی ملقب به شمس الشعرا سلسله نسب خود را به امیر یاراحمد منتهی می کرد و نیاکان خود را پیشکار ملوک می خواند.

دشمنی عثمانیان با ایرانی ها

کشتار عثمانیان در ایران

امپراتوری عثمانی، کمابیش به مدت 400 سال درحال یورش به سرزمین ایرانیان و قتل‌عام مردم سرزمین ایران بود. بر اثر این یورش، مناطق کردنشین و میان رودان ( دل ایرانشهر) از دیگر سرزمینهای ایرانی نشین، جدا کرده شد.

با مراجعه به تاریخ‌های موجود، این مساله آشکار می‌گردد که بیشترین قتل‌عام‌ها در همهٔ دورانهای تاریخی، به دست عثمانی‌ها انجام شده است. مفتی‌های عثمانی به دستور سلطان‌های این کشور که خود را خلیفهٔ مسلمین می‌دانستند، بارها و بارها، فتوای واجب‌القتل بودن شیعیان (ایرانیان) را صادر کرده‌اند که شمار این فتواها، از صد فزونند.

اشغال تبریز و کشتار بی رحمانه مردم آن به دست سپاهیان سلطان سلیمان

یورش سلیمان به تبریز

۴۷۹  سال پیش در ۱۳ ژوئیه ی  ۱۵۳۴ ، نیروهای سلطان سلیمان عثمانی درجریان لشکرکشی دوم این امپراتوری به ایران ،  شهر تبریز را تصرف کردند .« قاضی احمد قمی » از قتل عام هفت  تا هشت هزار نفر از مردم بی‌گناه تبریز سخن گفته است . وی می‌نویسد :  « تمامی ینکچریان خود را به کوچه‌ها و محل‌ها انداخته ، هر کس را به نظر درآوردند به درجه شهادت رسانیده و از دیوار باغچه به خانه‌ها درآمده هر کس را که در نقب‌ها و زیرزمین‌ها پنهان شده بود ، بیرون آورده به قتل رسانیدند (….) قریب هفت تا هشت هزار نفر به قتل درآورده ، صد نفر از پیرزنان طعمه شمشیر ساختند و چند تن از سادات صحیح‌النسب  و علما و صلحا  در این قتل عام شربت شهادت چشیدند و اطفال شیرخواره  را پای به شکم نهاده به عالم آخرت رسانیدند و موازی هفت هشت هزار نفر از ساده‌رخان مه لقا و دختران سمن سیما و زنان حورلقا و اطفال مسلمانان از تبریزیان اسیر نموده در میانه خرید و فروخت نمودند (…) مجملاً از ظهور اسلام تا غایت ، این نوع قتل‌عامی بر زمره مومنین سمت ظهور نیافته بود و هیچ یک از سلاطین کفر جرأت به این امر شنیع نکرده بودند که از این عثمانِ [عثمان پاشا] بی‌ایمان نسبت به مسلمانان صادر شد… »