بشر پیش‌ از تاریخ‌

 (روایت‌ چارلز رابینسون‌)

چند عدد باور نکردنی‌! 

1-1- سرجیمز جینز، اخترشناس‌ مشهور انگلیسی‌، در کتاب‌ مهیج‌ خود تحت‌ عنوان‌ جهان‌ پیرامون‌ ما جدول‌ زیر را نقل‌ می‌کند:
* عمر زمین‌ در حدود 000 , 000 , 000 , 3 سال‌
* عمر حیات‌ در روی‌ زمین‌ بیش‌ از 000 , 000 , 300 سال‌
* عمر بشر در روی‌ زمین‌ بیش‌ از 000 , 300 سال‌
* عمر دانش‌ اخترشناسی‌ در حدود 000 , 3 سال‌
* عمر اخترشناسی‌ به‌ وسیله‌ی‌ دوربین‌ نجومی‌ در حدود 300 سال‌
این‌ صف‌ آرایی‌ اعداد، آشکارا ما را به‌ یاد کوتاهی‌ عمر بشر در روی‌ زمین‌ می‌اندازد، و نشان‌ می‌دهد که‌ بشر، برای‌ کشف‌ جهان‌ با وسیله‌ای‌ مؤثرتر از چشمان‌ خود، فرصت‌ بسیار کوتاهی‌ داشته‌ است‌. همچنین‌، نسبت‌ تاریخ‌ مدون‌ (که‌ در حدود پنج‌ هزار سال‌ قدمت‌ دارد) به‌ مجموع‌ دوره‌ی‌ عمر بشر در روی‌ زمین‌ بسیار ناچیز است‌؛ وانگهی‌، می‌توان‌ گفت‌ دوره‌ای‌ که‌ بشر در طی‌ آن‌ نسبت‌ به‌ وضع‌ خود کنجکاو شده‌ حتّی‌ کوتاه‌تر از این‌ است‌. 

کاروانسرای رباط شرف

 

 

کاروانسرای رباط شرف در ۴۵ کیلومتری شهر سرخس واقع است.

در کهن‌ترین متون جغرافیای اسلامی از رباط به عنوان آبگینه یاد کرده‌اند.

 

رباط شرف، نام یک بنا است. این کاروانسرا به سبک معماری شیوه رازی ساخته گردیده، و نام معمار آن استاد محمد طرائقی سرخسی ذکر شده.

 

طبق مدارک و متون تاریخی بانی بنای فعلی شرف الدین ابوطاهربن سعدالدین عل القمی است که مدتی حکومت مرو را و سرانجام صدارت سلطان سنجررابرعهده داشت.

بنای رباط به سال ۵۴۹ قمری در زمان سلطان سنجرسلجوقی با مصالح آجر و گچ ساخته شده است و یکی از شاهکارهای هنر ایرانی به شمار می‌رود.

این بنا در حاشیه جاده قدیم نیشابور - سرخس (جاده ابریشم) و 6 کیلومتری جاده سرخس - مشهد قرار دارد.

حقوق زن در عهد ساسانی

کریستیان بارتلمه: زن در حقوق ساسانی 

تربیت علمی در میان زنان امپراطوری ساسانی شیوع داشته است. کتاب حقوقی مادیکان هزار دادستان گزارشی را از نوشته یک قاضی محقق نقل می کند که وی را روزی، 5 زن در سر راهش به دادگاه نگه می دارند. یکی از زنان سوالاتی راجع به مسایل حقوقی مربوط به ضمانت و اهلیت می کند. قاضی مذکور یادآور می شود که نخست امتحان به خوبی برگزار شد لیکن در پاسخ آخرین سوال در جای خود ایستاده و هیچ کونه جوابی برای آن نمی دانستم. در این هنگام یکی از زنان، قدم پیش نهاده می گوید: 
استاد بیهوده به مغز خود فشار نیاورید و به آسانی بگویید: نمی دانم! و ضمنا می توانید پاسخ این سوال را در فلان کتاب بیابید. 
در اینجا ملاحظه می کنیم که حتی مطالعه و تحصیل علم حقوق در میان زنان عصر ساسانی بیگانه و نامأنوس نبوده است. و تصور نمی رود که این علاقه به مطالعه، در مورد رشته های عمومی تر و غیر اختصاصی تر کمتر موجود بوده است دختر می توانست به پدر و یا قیم خود اظهار دارد که از قبول ازدواج پیشنهادی او خودداری خواهد کرد، و پدر نیز ناگزیر از قبول سخن وی می گردید. 
بدین ترتیب، پدر مجاز نبوده است که دختر خود را به ازدواج مجبور کند و یا حتی هنگام اجتناب دختر خود از ازدواج، نمی توانسته است او را از ارث محروم سازد و یا به وسیله دیگری او را کیفر دهد... در مورد این گونه مسایل، مردم عصر ساسانی، کم تعصب و دارای سعه ی صدر و افق نظر و بینشی بلند بوده اند... زن می توانسته است در دادگاه به نفع خود اقامه دعوی کند... در موارد متعددی گزارش شده است که شوهری حق تصرف در قسمت معینی از اموال خانوادگی و یا بهای آن را صریحا به زن خود واگذار کرده است.... در یک مورد جالب دیگر می خوانیم که مردی با دو زن قرادادی می بندد که یک شرکت سهامی تجارتی تشکیل دهند و در این شرکت هر یک از سه طرف دارای حقوق برابر باشند به استثنای حق فسخ قرارداد که از مرد باقی می ماند از آنچه که منابع و مآخذ ما با اطمینان خاطر در اختیار ما می گذارند، می توانید ملاحظه کنید که زن در امپراطوری ساسانی، جدا راه تعالی و استقلال حقوقی خود را می پیموده و نیز بخش بزرگی از این راه را در پشت سر داشته است. 

برگرفته از

پایگاه پژوهشی هخامنشیان 
 

زن در دوره ساسانی

زن در دوره ساسانی 

ساسانیان مظلومترین سلسله تاریخ ایران هستند به این دلیل که با سقوط آنها، سقوط ایران هم آغاز میشود و دلخوریها متوجه آنان میگردد. این که می گویند ساسانیان در تاریخ دست برده‌اند درست نیست و نسخه‌های تاریخی این حکومت، منابع اندیشمندان ایرانی آن دوران بوده است. ساسانیان تعصبات دینی نداشتند، به عنوان مثال در دانشگاه «جندی شاپور» مسیحیان نیز درس میخواندند و فردوسی هم در شاهنامه از این حکومت تعریف کرده است. اختلاف طبقاتی در زمان ساسانیان وجود نداشته و برپایه منابع تاریخی، خواندن و نوشتن برای همه آزاد بوده است. اردشیر بابکان نظام نوینی را در این سلسله ایجاد میکند که از ایران وارد غرب می شود. اقتصاد ساسانیان ترکیبی از سرمایه داری و سوسیالیسم بود و نکته بسیار جالب این است که همه مردم بیمه بودند، بدون این که حق بیمه و عوارض پرداخت کنند. 
عصر ساسانی از درخشانترین دوران تاریخ ایران است. در هنگام فرمانروایی ساسانیان، زن ایرانی از ارج و پایداشت والایی برخوردار بود. تحصیل و کار برای زنان آزاد بوده است. «گردیه» خواهر «بهرام چوبین» به سپهسالاری و نیز فرمانروایی قلمرو ری رسید. دو بانو: آزرمدخت و پوراندخت بر تخت شاهنشاهی ایران زمین نشستند. در داستان ها، بارها میبینیم که شاه ساسانی به گونه ای ناشناس در خانه شبان یا کشاورز مهمان بوده و از میان همین مردم، دختری به زنی گرفته وبعدها فرزندی که از همان دخترشبان یا کشاورز به دنیا آمده بود، به پادشاهی ایران برگزیده می شد. قباد با دختر یکی از دهقانان اهواز زناشویی می کند و کسرا (انوشیروان) زاده میشود. 

برگی از خاطرات مستر همفر جاسوس انگلیس

خاطرات مستر همفر جاسوس انگلیس

خاطرات مستر همفر جاسوس انگلیس در کشورهای اسلامی

مقدمه
همفر در سال 1122ه.ق. مصادف با 1710 میلادی از طرف وزرات مستعمرات انگلیس به همراه ده تن دیگر روانه کشور های مصر, ترکیه , عراق و حجاز شدند تا معلومات‌ کافی‌ به‌ منظور تقویت‌ راه‌هایی‌ برای‌ ایجاد تفرقه‌ میان‌ مسلمین‌ و گسترش‌ تسلط‌ بر کشورهای‌ اسلامی‌ جمع‌آوری‌ کنند. همفر از طریق دریا به استانبول رفت که در آن روزها پایتخت خلافت اسلامی نامیده می شد. در استانبول با نام محمد وانمود کرد که قصد دارد تلاوت قرآن , احکام اسلامی و زبان های عربی , ترکی و فارسی را بیاموزد. وی نزد شخصی به نام احمد افندی  به یادگیری قرآن و زبان پرداخت. نصف روزنیز در یک کارگاه نجاری کار می کرد. هر ماه گزارش کار و اطلاعات جمع آوری شده را به وزارت مستعمرات ارسال می کرد وی دو سال در استانبول ماند و تقریبا آنچه را که یک مسلمان مومن باید می دانست فراگرفت.

نسل کشی بریتانیا در ایران

نسل کشی در ایران یا هلوکاست واقعی

   دکتر محمدقلی مجد- استاد تاریخ دانشگاه پرینستون کانادا-  کتابی منتشر کرد با نام « قحطی بزرگ و نسل کشی در ایران در فاصله سالهای 1917 تا میلادی 1919» وی بر مبنای مدارک معتبر موجود در مرکز اسناد ملّی ایالات متحده آمریکا  ثابت می کند که قحطی بزرگ در ایران در سده بیستم میلادی، در زمان جنگ جهانی اول رخ داده است او در این کتاب، پرده از رازی بزرگ برداشت و با تکیه بر مدارک به جامانده از سفر او،کارشناسان آمریکایی و اخبار روزنامه های وقت، نشان داد که جمعیت ایران در شروع جنگ جهانی  اول20 میلیون نفر بوده است. این جمعیت طبق محاسبه روند افزایش طبیعی جمعیت در آن زمان، می بایست ظرف 4 سال جنگ جهانی به 21 میلیون می رسیده در حالی که طبق همه منابع، جمعیت ایران در پایان جنگ 11 میلیون نفر بوده. این یعنی که 10 میلیون ایرانی در جنگ جهانی اول از بین رفته اند.کشور ما در جنگ جهانی اول بیطرف بود اما تلفات از همه کشورهای درگیر جنگ بیشتر بود. جنگ، تورم و گرانی شدید قیمت اجناس و اقلام را در پی داشت.  ظرف 2 سال قیمت گندم 11 برابر شد.  قحطی و بیماری در سراسر کشور شایع گشت.

بررسی علل پیروزی اعراب بر ساسانیان

علل شکست ارتش ساسانی

 می‌گویند در زمان ظهور پیامبر بزرگ اسلام،ایران بزرگترین و قدرتمندترین کشور دنیا بود.بر اساس برآورد مرحوم سعید نفیسی جمعیت ایران بالغ بر140میلیون نفر بود.ایرانیان از نظر وسایل جنگی، سرباز و امکانات و تجهیزات دیگر، برتری فوق العاده ای نسبت به مسلمانان داشتند. در حالی که شمار تمام سربازان مسلمان در مرزهای روم و ایران از 60 هزار(کمتر از جمعیت یکی از صدها شهر ایران) تجاوز نمی‌کرد. سپاه مسلمانان از نظر آشنایی با فنون جنگی و در اختیار داشتن سازوبرگ نظامی در مقایسه با سربازان ایران،در سطح بسیار پایینی قرار داشتند.تعداد پیل سواران سپاه ایران از اسب سواران مسلمان بیشتر بود.جمعیت ناحیه حجاز و همه قبایل متحد آنان به اندازه جمعیت یکی از استان‌های ایران نبود.اما ارتش ایران با داشتن یک صدهزار جنگجوی ورزیده و تا دندان مسلح پس از چهار روز نبرد سخت و بی امان،رستم فرخزاد فرمانده معروف خود را به کشتن داد و در «قادسیه» شکست سختی خورد.

سنگ نبشته داریوش

آفرینش گام به گام در سنگ‌نبشته‌های هخامنشی

داریوش پس از پیروزی بر گئومات مغ که تاج و تخت هخامنشی را غصب کرده بود. (بنگرید به صفایی ۱۳۹۰: ۵) در سنگ‌نبشته‌های هخامنشی، برای نخستین بار، از چگونگی جهان‌بینیِ هخامنشیان درباره‌ی آفرینش، سخن می‌گوید. در این مقاله، نزدیکیِ این جهان‌بینی به جهان‌بینی زرتشتی، بررسی شده است.

داریوش بزرگ، در چند کتیبه‌ی خود از چگونگی آفرینش سخن گفته است. او نخستین بار در نقش رستم می‌گوید: «خدای بزرگ (است) اهورامزدا، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد، یک شاه از بسیاری، یک فرماندار از بسیاری» (D Na، بند ۱. ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۱۰۰)همین ترتیب برای آفرینش در شوش نیز دیده می‌شود. (D Se، بند ۱؛ ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۱۲۳ و D Sf، بند ۱؛ ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۱۲۷) در سنگ‌نبشته‌ی داریوش در مصر، آفرینش آسمان پیش از آفرینش زمین است (D Zc، بند ۱؛ ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۱۴۸-۱۴۹) اما در سنگ‌نبشته‌ی الوند بار دیگر آفرینش زمین پیش از آفرینش آسمان جای می‌گیرد.(D Ea، بند ۱؛ ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۹۶)شاید بر هم‌خوردن چیدمان آفرینش در سنگ‌نبشته‌ی مصر در پیوند با جای سنگ‌نبشته‌ (زمین بیگانه) باشد، هر چند نگارنده در این‌باره مطمئن نیست چرا که سنگ‌نبشته‌ی دیگر از خشایارشا بر روی دیوار قصر وان در ترکیه دست است که در آن¬جا آفرینش زمین پیش از آسمان قرارگرفته است.(X Va، بند ۱؛ ترجمه‌ی اشمیت ۲۰۰۹: ۱۸۰) قصر وان در ترکیه نیز می‌تواند زمین بیگانه تعبیر شود اما در اینجا بیگانه بودن زمین، به برهم¬خوردن چیدمان آفرینش و پیش¬افتادن آفرینش آسمان در سنگ‌نبشته نینجامیده است.

مروری بر زندگی نامه امیر کبیر

مقدمه:
گاه درخشش نام بعضی از انسانها در صفحات تاریخ آنچنان است که نیازی به تورق در آن نیست. و چه نیکوست که این درخشندگی حاکی از مثبت بودن  اثراتی باشد که از آنِ انسانها باقی مانده باشد. میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر از جمله این شخصیت هاست که به خاطر انقلابی که در خیلی از حوزه ها ایجاد کرد، نام خود را به صورت جاودانه در تاریخ حک کرد. حال سعیمان بر آنست که به فراخور شهادت ایشان نیم نگاهی به زندگانی سیاسی اجتماعی ایشان داشته باشیم.

زندگینامه:
میرزا تقی‌ خان فراهانی فرزند کربلایی قربان در سال 1222 ه ق در هزاوه فراهان از توابع اراک (سلطان آباد پیشین) متولد شد. نام اصلی وی «محمد تقی» است که اسم «محمد» رفته رفته از اسم وی حذف گردیده و به میرزا تقی خان شهرت یافت. از ایشان مهرهای فراوان به دست ما رسیده که موارد ذیل از آن قرار می باشد. «محمد تقی بن محمد قربان» «المتوکل علی الله محمد تقی» «لااله الا الله الملک الحق المبین محمد تقی »
کربلایی قربان پدر امیرکبیر در دستگاه میرزا عیسی (میرزا بزرگ) پدر میرزا ابوالقاسم قائم‌‌مقام، سمت آشپزی داشت. مادر امیرکبیر «فاطمه‌ سلطان» دختر استاد شاه محمد‌ بنّا از اهالی فراهان بود. میرزا محمدتقی خان از هوش و استعداد فراوان و کم نظیری برخوردار بود که همین امر باعث متمایز شدن ایشان از بقیه افراد می­شود. وی به همین جهت از دوران نوجوانی مورد توجه میرزابزرگ و سپس قائم‌مقام فراهانی قرار گرفت و توانست به سمت منشی‌گری آن دو دست بیابد. ایشان به سرعت مورد توجه قائم‌مقام و عباس میرزا نایب‌السلطنه قرار گرفت.

زندیه‌

سلسله‌ زندیه‌ (1163 - 1208 ه ق)

 

سلسله‌ زندیه‌ یکی‌ از سلسله‌های‌ پادشاهی‌ ایران‌ است‌ که‌ اگرچه‌ عمر کوتاهی‌ داشت‌ ولی‌ منشأ اثرات‌ مهمی‌ شد و از مؤسس‌ آن‌ کریم‌خان‌ بعنوان‌ یکی‌ از شاهان‌ بزرگ‌ این‌ سرزمین‌ یاد می‌شود.زندها تیره‌ کوچکی‌ از طایفه‌ لک‌ از ایل‌ لر بودند که‌ در اطراف‌ ملایر سکونت‌ داشتند و فعالیت‌ اصلی‌ آنها گله‌داری‌ بود. نادر شاه‌ افشار جماعتی‌ از زندها را به‌ خراسان‌ کوچ‌ داد و آنان‌ در این‌ منطقه‌ نشو ونام‌ یافتند. در زمان‌ علی‌ شاه‌ افشار، کریم‌خان‌ که‌ در زمره‌ سپاهیان‌ نادر بود وسایل‌ مراجعت‌ طایفه‌ زند را به‌ موطن‌ اصلی‌ خود فراهم‌ کرد. وی‌ پس‌ از قتل‌ نادر به‌ سرکوب‌ مخالفان‌ پرداخت‌ و پس‌ از مطیع‌ کردن‌ ایل‌ قاجار و سپاهیان‌ آزاد خان‌ افغان‌، که‌ بر خلاف‌ گذشته‌ بدور از کشتارهای‌ وحشتناک‌ و متداول‌ عصر خود بود، در شیراز بر تخت‌ سلطنت‌ تکیه‌ زد.