نبرد کوناکسا

نخستین نبرد میان برادران در روزگار هخامنشی

نبرد کوناکسا در 4 سپتامبر 401 پ.م در منطقه ای به همین نام در میان رودان (33 و 19 شمالی، 44 و 5 شرقی) در صد کیلومتری شمال بابل، میان کوروش کوچک و برادرش، اردشیر دوم هخامنشی روی داد و با شکست کوروش کوچک به پایان رسید.

داریوش دوم هخامنشی در بهار سال 404 پ.م، پس از 19 سال فرمانروایی، درگذشت و جای خود را به پسر سی ساله اش، اردشیر دوم، داد. برادر کوچکتر اردشیر، که کوروش نام داشت، مدعی بود که چون در زمان پادشاهی پدرش زاده شده است، حق جانشینی با اوست و نه با اردشیر.

تیسافرن

تیسافرن بزرگترین رامیار ایران روزگار هخامنشی

تیسافرن (چیثرافرنه به پارسی باستان) (کشته شده به سال ۳۹۵ پیش از زایش) سردار ایرانی و شهربان یا ساتراپ لیدیه و کاریا ( استان با ارزش آسیای کوچک جای گرفته در ترکیه کنونی) و برادر استاتیرای یکم همسر اردشیر دوم هخامنشی بود.

تیسافرن ازخاندان هیدارنس (یکی از شش یار داریوش بزرگ در نابودی مغ (بود. روزگار فرمان‌روایی تیسافرن بر آسیای کوچک با دگرگونی‌های مهینی در کهن نگاری ایران و یونان همزمان بود. این تقارن تیسافرن را به یکی از بازیگران مهادین رامیاری دربار هخامنشی در چالش جانشینی داریوش دوم و نیز یکی از چهره‌های ساستاریک کارا در جنگ‌های پلوپونزی یونان چهره  نمود. تیسافرن در سال ۴۱۳ پیش از زایش از سوی داریوش دوم مأمور گرد آوری باج دیر کرده ایونیه گردید.

خشایارشا در تورات و افسانه استر

 خشایار شا در تورات و افسانه استر

 در نسک یهودیان، نسک استر از استر چو همسر یهودی اخشورش، پادشاه پارس نام برده شده‌است که بسیاری اخشورش را همان خشایارشا می‌دانند. ولی بسیاری از پژوهشگران داستان استر را یک داستان افسانه‌ آمیز که از استوره‌ های آشوری سرچشمه گرفته‌است، می‌دانند[1] زیرا پافشاری نویسنده نسک استر بر 127 ساتراپ شاهنشاهی ایران با راستینگی بیست ساتراپی ناسازگار است.

چگونگی برخورد خشایارشا با زنان یونانی پس از پیروزی

 رفتار با زنان یونانی ها

یکی از راستینگی‌ها دیگر درباره‌ی گشایش یونان ارجی است که ایرانیان به زنان یونانیان گذاشتند و به پیروی از آیین دیرینشان به زنان کشور شکست خورده دست درازی ننمودند.

سربازان ایرانی در راه لشگر کشی به یونان، دست کم یک سال و به گفتاری بیش از یک سال از زن ‌های خود دور بودند و بیشتر آنها جوان به ‌شمار می‌آمدند و در دوره‌ای از زندگی به ‌سر ‌می ‌بردند که  مردان بشدت گراینده به زن می‌شود.

چیرگی خشایارشا بر آتن

گشایش آتن 

داریوش یکم در واپسین سالهای زندگی خود می‌خواست برای کینخواهی و تاوان گیری  از یونانیان برای ‌به تاراج بردن و به آتش کشیدن سارد پایتخت لیدیه که بخشی از ایران در آن روزگار بود، به یونان لشگر کشی نماید، ولی مرگ نگذاشت این کار ار انجام دهد. پس از او پسر وی خشایارشا در پی آن بر آمد که داد خواهی و کار پدر را به سرانجام برساند و به آتن لشگرکشی نماید.

بررسی پنداره سنگنبشته خشایارشا در ترکیه

نگاهی به سنگنبشته خشایارشا در وان ترکیه

    اهورامزدا خداییست بزرگ، بزرگترین خدایان

    که زمین را آفرید

    که آسمان را آفرید

دین در زمان هخامنشیان

دین در زمان هخامنشیان

 

در سرآغاز زمانه ماد ها مرد آیین گذار بزرگی به نام زرتشت در سرزمین های ایران خاوری آئینی بر پایه یکتا پرستی پدیدار نموده بود، زرتشت پیامبر ایران باستان بود که مزدیسنا را بنیان گذاشت. برای زایش وی زمانی میان ۱۰۰۰ تا ۶۰۰ سال پیش از زایش مسیح را گمانه زده‌اند. مزدیسنای کنونی نزدیک به پنج سده دین هنجارین ایران نیز بوده ‌است. در روزگار هخامنشیان دین بیشتر مردم (نه تمامی آنها) زرتشتی بوده است.

نخستین بانک جهان

نظام پولی و بانکداری هخامنشیان

 

همانند بسیاری از کارهایی که برای نخستسن بار در ایران پدید آمده است، سامانه و ساز و کار پولی و بانکی نیز در ایران باستان هتا پیش از آغاز خاندان هخامنشی، به گونه ساده هستی داشته، و این اگرچه در در دست شاهزادگان و زیگورات ها بوده است، ولی همزمان با‌ توانمندی شاهنشاهی هخامنشیان، و به پادشاهی رسیدن کوروش بازرگانی ایران درون گام نوینی شد.

زندگی نامه کوروش بزرگ شاه شاهان

کوروش بزرگ

 

کوروش بزرگ، ابر مرد ایران زمین، شاهنشاه بی همتا، فرمانروایی یکتا، یگانه اختر پرفروغ آسمان کهن نگاری جهان، شاه انشان، پسر بهشت در اوستا، سیروس تورات، سایروس انجیل، ذوالقرنین افسانه ای قرآن، رهاننده یهودیان، پدر سرزمین ایرانیان، بخشنده پر آوازه، توانگر بی اندازه، نخستین بنیان گذار فرمان حقوق‌بشر، نخستین دادگستر گیتی، بنیانگر نخستین شاهنشاهی چند سرزمینی، آزادساز و رهاننده برده ها و در بندیان، بنیان گذار فرمان روایی نامور و با شکوه هخامنشیان، نخستین پادشاه شاهنشاهی هخامنشیان می باشد.

کمبوجیه پادشاه جهان گشا

کمبوجیه دوم

 

کمبوجیه دوم ( پادشاهی: ۵۳۰ تا ۵۲۲ پیش از زایش)، دومین شاه دودمان هخامنشی و آغازکننده دودمان بیست و هفتم مصر و فرزند بزرگتر کوروش بزرگ و کاساندان است.

 

نام

 

نام کمبوجیه در زبان پارسی باستان کامبوجیا، در زبان ایلامی کانبوزیا، در اکدی کامبوزیا و در زبان آرامی «کنبوزی» خوانده می‌شد. این نام در یافته‌های مصری‌ و سغدی کنبوت و کمبوت و در یونانی کامبیسیس بوده‌است. از کهن‌نگاران زمانه اسلامی، ابوریحان بیرونی نام این شاه را «قُمب‌سوس» و «قُمبوزِس» و ابوالفرج بن عبری آن را «قُمباسوس بن کوروش» نوشته‌اند.

 

برپایه دیدگاه برخی از دانش‌پژوهان، ریشه این نام ایلامی است. در هنگامی که پژوهشگران دیگری از دسته ارنست هرتسفلد، فریدریش فون اشپیگل و جیمز هوپ مولتن، آن را با تبار های سانسکریت‌زبان نامیده به کمبوجه، که در شمال‌ باختر هند زندگی می‌کنند، در پیوند می‌دانند و بر این باورند که «کمبوجیه» گونه ستایشی نام این تبار است. ولی ریچارد نلسون فرای این دیدگاه را نادرست می‌داند و باوردارد که پیش‌تر نیز نام دو تن از هخامنشیان، کمبوجیه بوده‌است و گزارش‌های بودن کمبوجیه در خاور ایران هنوز پذیرش نشده‌اند.