شیردال یا همای اسوره ای

شیردال چیست ؟

شیردال )در پارسی میانه: بَشکوچ) موجودی افسانه‌ای با تن شیر و سر عقاب (دال) و گوش اسب است. دال واژه کردی برای عقاب است واین واژه در اکثر مناطق کردنشین شامل کرمانشاه وکردستان مورداستفاده قرارمیگیرد. تندیس‌های به شکل شیردال در معماری کاربرد زیادی دارند. شیردال‌ها در معماری عیلامی کاربرد داشتند و نمونه برجسته‌ای از آن در شوش پیدا شده است. روی کفل این شیردال نوشته‌ای است بخط میخی عیلامی از اونتاش گال که آن جانور را به اینشوشیناک خدای خدایان عیلام هدیه کرده است. این شیردال که بدست بانو گیرشمن بازسازی شده است در قلعه شوش نگه داری می شودمردم باستان شیردال‌ها را نگهبان گنجینه‌های خدایان می‌پنداشتند.

به عبارتی دیگر گریفن  یا گریفون ( Griffon / Gryphon )  که به فارسی شیردال نامیده می شود ( دال در فارسی به معنی عقاب است )، یکی از جانوران اسطوره ای مشترک میان بسیاری از اقوام آسیایی و اروپایی است که بدنی مثل شیر و سر و بالی مثل عقاب دارد: پادشاهی فرهمند که بدنش چون شاه جنگل و سرش سر شاه آسمان بود و از گنج های پنهان جهان نگهبانی می کرد.

شنبلیله

کاربرد شنبلیله

نام فارسی : شنبلیله

نام انگلیسی: Fenugreek

نام علمی: Triogonella foenum-graceum

نام عربی: حلبه

نام تیره: Leguminosae (بقولات)

یا خانواده نخود Fabi aceae

گیاه شناسی:

گیاه شنبلیله ، یک گیاه معطر یکساله است که طول آن ، به ۶٠ سانتی متر می رسد و دارای یک ریشه اصلی عمودی طویل و ریشه های خزنده و شاخه دار بسیار و یک ساقه شاخه دار و مدور است. برگها ، مرکب از٣ برگچه و دارای یک دمبرگ هستند که از یک نقطه ، منشعب می شوند و برگچه ها ، به شکل تخم مرغ وارونه یا دوک مانند و کشیده

هستند و حدود نصف بالای پهنک آنها دندانه دار است. گلهای سفید رنگ یا بنفش مایل به سفید و بدون پایه آن ، به صورت تکی یا جفت ، در زاویه بین برگها و ساقه ها قرار می گیرند. میوه های آن بدون کرک ، به صورت نیام مستقیم یا داسی شکل بوده و به یک دهانه لوله ای پایان می یابند.

زعفران

زعفران گیاه شادی بخش

نام فارسی : زعفران
نام علمی: crocus sativus l.
نام عربی: زعفران
نام عمومی: saffron
سایر نام ها: آن را به سریانی کرکم و جاوی به تشدید یا و به فارسی لرکیماس و به هندی کیسر نامند.
گیاه شناسی و اجزای مورد استفاده:
گیاهی است پایا، چند ساله، به ارتفاع 10-30 سانتی متر و تک لپه ای است. قطعات گل تریمر هستند. سه عدد بیرونی کاسبرگ، سه عدد درونی گلبرگ هستند. قسمت زرد پرچم است ( سه عدد پرچم دارد) قسمت قرمز کلاله و خامه است. خامه با 3 شاخه باز، معطر و لاکی رنگ می باشد در حقیقت زعفران مورد استفاده ناحیه انتهای خامه و کلاله گیاه است
کانون انتشار این گیاه در منطقه آناتولی، عراق و ایران می باشد و در ایران در کرمانشاه، اراک و فارس می روید و به صورت بسیار گسترده در مناطق شرقی استان خراسان کاشته می شود

رازیانه

رازیانه در طب سنتی ایران و طب نوین

با نام علمی foeniculum vulgare miller و نام عربی: رازیانج، گیاهی است علفی، معطر به ارتفاع 1-2 متر و با برگ‏هایی با پهنک منقسم به قطعات نازک و نخی شکل است.گل‏ها زرد و مجتمع به صورت چتر است .
دارای دو نوع قابل کشت است که با نام‏های عمومی رازیانه تلخ (bitter fennel) و رازیانه شیرین (sweet fennel) شناخته می‏شوند. بخش مورد استفاده رازیانه میوه آن است که غالبا بذر می‏نامند و همچنین ریشه آن دارای اثرات درمانی است.
در کتب طب سنتی (مخزن الادویه و ...) رازیانه دارای 2 نوع می باشد: بستانی و برّی. بستانی را بهترین نوع آن معرفی کرده است و رازیانه ای که به طور متداول مورد استفاده است همین نوع می باشد و در این مقاله به معرفی رازیانه بستانی می پردازیم.
طبیعت آن در ایتدای درجه سوم گرم و در آخر درجه اول خشک است.

پسته

پسته و کاربرد آن

- بهترین انواع آن دارای دانه‌های بزرگ، پوست نازک سفید، پوست بیرونی سبز مایل به بنفشی و مغز سبز و چرب می‌باشد.
- پسته نیروی جنسی را زیاد می‌کند و تولید منی را افزایش می‌دهد.
- پسته تقویت کننده مغز، قلب، معده، باز کننده‌ی انسداد کبد، چاق کننده‌ی بدن، در رفع سرفه و سردی کلیه‌ها مفید می‌باشد.
- پسته برای درمان برخی از انواع سرفه نیز  مفید است.
- پوست سبز پسته برای رفع بوی بد دهان، استحکام لثه و بزخی از اسهال های خونی کاربرداست .
دم‌کرده‌ی آن برای از بین بردن دل‌به‌هم‌خوردگی و استفراغ وسکسکه استفاده می‌شود.
- همچنین در رنگرزی به کار می‌رود.

مهرگان

مهرگان

جشن مهرگان در ایران باستان که آنرا میتراکانا می نامیدند و در 16 مهر ماه آغاز و به مدت شش روز ادامه می یافت، پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان بود. در آن روزگار، سال به دو فصل تابستان بزرگ هفت ماهه و زمستان بزرگ پنج ماهه بخش می شد، که نوروز جشن بزرگ آغاز تابستان و مهرگان جشن بزرگ آغاز زمستان بودند. از اینرو، این دو جشن جایگاه والایی در ایران داشتند.  روز آغاز جشن مهرگان،  " مهرگان همگانی" و روز انجام آن " مهرگان ویژه" نام دارد. در ایران باستان، هر کدام از روزهای ماه نامی داشتند مانند فروردین، تیر و اردیبهشت و ... ، زمانی که نام ماه با نام روز مصادف می شد آن روز را جشن می گرفتند. ازاینرو چون روز شانزدهم هر ماه مهر نام  داشت، جشن مهرگان در شانزدهم مهر ماه با شکوه فراوان برگزار می گشت.

مهرگان یا جشن مهر یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از برج مهر برگزار می‌شود. «مهرگان» پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده‌است. این جشن در جوامع ایرانی خارج از ایران نیز به گستردگی برگزار می‌شود.

جشن چهارشنبه سوری

 

جشن چهارشنبه سوری

آتش در نزد ایرانیان آریایی مظهر روشنی‌، پاکی ، طراوت ، سازندگی و تندرستی و در نهایت مظهر اهورا مزدا «خداوند» است، بیماریها ، زشتی‌ها ، بدیها و همة آفات و بلایا در عرصه تاریکی و ظلمت مظهر و نماد اهریمن می‌باشند‌

در روز شمار ایرانیان باستان هریک از سی‌روز ماه را نامی است که نام دوازده ماه سال نیز در میان آنهاست ، ایرانیان باستان در هر ماه که نام روز با نام ماه برهم منطبق و یکی می‌شدند آن را به فال نیک گرفته و آن روز را جشن می‌گرفتند ، اغلب جشنهای ایرانیان آریایی چه آنهایی که امروز برگزار می‌شوند و چه آنهایی که فراموش شده‌اند ریشه در آئین کهن زرتشتی دارد، به قول پرفسور مری بریس شادی کردن، تکلیفِ دلپذیرِ دینی این جماعت است. در کتیبه‌های هخامنشی هم شادی و جشن ودیعه‌ای الهی «اهورایی» خوانده شده است. پیوند ایرانیان آریایی قبل از اشو زرتشت با ایزدان خود نه پرپایه جهل و ترس از آنان بلکه بر اساس مهر و دوستی استوار بود و مردم در مقابل نعمات و سلامتی عطا شده به آنان به جشن (یَزَشْنْ = نیایش شادمانه) می‌پرداختند و آنان بایستی با خشنودی و شادی و پایکوبی (نه غم و سوگ‌ و گریه و زاری که از صفات و علامات اهریمنی می‌باشد) و در عرصه روشنایی و آگاهی به نیایش و ستایش ایزدان می‌پرداختند.

هفت سین

هفت سین

آیین چیدن سفره هفت سین در هنگام سال گشت سال نو آیینی است دیرینه که یکی از زیباترین آیین های به جا مانده و زنده آریاییان می باشد که نه تنها در میان ایرانیان وانگه در میان دیگر کشور ها که ریشه ایرانی‌ داشته و با ایرانیان فرهنگ و آیین‌های هموند دارند (مانند افغانان، تاجیکان، و ارمنیان) نهادینه می باشد و این سفره میان کردها و زرتشتیان (که هر دو هماره از پاسبانان آیین‌های باستانی ایرانی بوده‌اند) نیز خو گرفته است.

اما شاید بسیاری از نوجوانان و کودکان امروز ایران زمین شوربختانه فرزان(فلسفه) سفره هفت سین را ندانند.

فرزان هفت سین به این گونه است :

پیشینه هفت سین:

این آیین بسیار کهن است و به پادشاهی جمشید پادشاه استوره ای ایرانی‌‌ها می‌رسد در یک دوبیتی که به گونه روشنی امروزی است ریشه این آیین‌را از زمان کیانیان و در ‌اصل‌ به گونه هفت شین بیان‌می کند

                         روز نوروز در زمان کیان                              می‌نهادند مردم ایران

                   شهد و شیر و شراب و شکر ناب              شمع و شمشاد و شایه اندر خوان

درخت مسواک

 

 

درخت مسواک درحقیقت درختچه ای است به ارتفاع متوسط 3 متر که شاخه‌های زیادی دارد. این گیاه همیشه سبز است. از مناطق مهم رویش این گیاه در جهان؛ جنوب آسیا، ایران، مصر، هندوستان و حبشه می‌باشد و مهمترین نواحی رویش آن در ایران؛ لار، بندرعباس، میناب، مکران و چاه بهار است.
مهمترین ترکیبات ریشه، ساقه، برگ گیاه شامل فلاونوئیوها، ساپونین، تانن، ترکیبات گوگردی، بنزیل ایزوتیوسیاناید، ترکیبات کلراید، فلوراید، کلسیم و سیلیسیم می‌باشد.

اثرات مهم این گیاه

اثرات ضد میکروب
قسمت‌های مختلف گیاه مسواک به علت دارا بودن تانن، ترکیبات گوگردی و ترکیبات ایزوتیوسیاناید، دارای اثر ضد میکروبی قوی و گسترده بر روی انواع میکرو ارگانیزمهاست. ده‌ها تحقیق در جهان نشان داده است که این اثرات به خصوص درموارد میکرو ارگانیزم‌های غیر هوازی که باعث پوسیدگی دندان می‌باشد، انتخابی ایده آل است.

اثر ضد زخم
اثر ضد زخم چوب مسواک، به دلیل فلاونوئیدها و تانن‌های موجود در آن، قوی می‌باشد.

اثر دیگر... (پاک کنندگی و ضد جرم دندان)
کلراید موجود در چوب مسواک، از ایجاد جرم بر روی دندانها جلوگیری می‌کند، به همین دلیل افرادی که به طور طولانی از چوب مسواک استفاده می‌کنند (بعضی از کشورهای عربی مانند عربستان سعودی)، اصولاً دندانهای سفیدی دارند.

ابن‌خردادبه جغرافی دان ایرانی

 

ابن‌خردادبه

 ابوالقاسم عبیدالله‌بن‌عبدالله، مشهور به ابن‌خردادبه و ابن‌خرداذبه(300-211 قمری) جغرافی‌دان نام‌دار ایرانی بود. نیای او در آغاز پیرو دین زردشت بود و سپس اسلام آورد. پدرش فرمان‌دار طبرستان بود و خود به مقام "صاحب برید و خیر" در ایالت جبال رسید که خبرگزاری آن روزگار به شمار می‌آید. کتاب جغرافیای ابن خردادبه، المسالک و الممالک( به معنی راه‌ها و سرزمین‌ها) به صورت خلاصه به دست ما رسیده و شامل فاصله‌ی دقیق شهرها و اندازه‌ی مالیات هر یک آن‌هاست. او در زمینه‌ی تاریخ و موسیقی نیز پژوهش‌هایی داشته است. 

  زندگی‌نامه

  ابولقاسم عبیدالله‌بن‌عبدالله، مشهور به ابن خرداذبه و ابن خردادبه، از دودمان ایرانی بود. نیای او، خردادبه به معنای داده‌ی نیک خورشید، در آغاز پیرو دین زردشت بود و سپس با راهنمایی برمکیان اسلام آورد. پدر ابن‌خردادبه، عبدالله‌بن‌خردادبه، در سال 201 قمری به فرمان‌داری طبرستان برگزیده شد و توانست بخش‌های زیادی از سرزمین طبرستان و دیلم را زیر فرمان خلیفه‌ی عباسی ببرد. هم‌چنین، شهریار پسر شروین را از تخت شاهی طبرستان فرود آورد، مازیار پسر قارون را نزد مامون فرستاد و ابولیلی شاه دیلم را به اسیری گرفت. او به خاطر این کوشش‌ها مورد توجه خلیفه و برمکیان بود و پسرش نیز جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد و هم‌نشین خلیفه‌های عباسی شد.