نگاهی به علویان طبرستان و صفاریان

علویان طبرستان و صفاریان

همزمان با ضعف حکومت طاهریان دو حریف قوی پنجه یکی در طبرستان و دیگری در سیستان در حال پیشرفت بودند. هر دو جریان تا روی کار آمدن سامانیان حکومت کردند. علویان طبرستان به ریاست حسن‌بن زید بن اسماعیل معروف به حالب الحجاره که از فرزندان امام حسن بود، طبرستان را تحت تسلط خود در می‌آورند. از طرف دیگر یعقوب لیث صفاری با شکست دادن محمدبن طاهر آخرین فرمانروای طاهریان خراسان را ضمیمه قلمرو خود کرد. یعقوب بعدها هوس عراق و مازندران کرد، و قسمتی از مازندران را تصرف کرده روی بسوی بغداد کرد ولی در جنگ لشکر خلیفه عباسی معتمد شکست خورد.

شکل گیری طاهریان

طاهریان

مأمون پس از آنکه به دست طاهر و اتباع او بر کرسی خلافت نشست در شؤال 205 به پاس خدمات طاهر و دور کردن او از بغداد وی را به حکومت خراسان فرستاد. طاهربن حسین‌بن مصعب بن اسعد بود. اسعد قبل از مسلمان شدن فرخ نام داشت. به دست حضرت طلحه -رضی الله عنه- مسلمان می‌شود و آن حضرت نامش را اسعد می‌گذارد.

طاهر در ربیع‌الاخر 206 ه‍. ق به خراسان آمد و مرو را مرکز حکومت خراسان قرار داد. طاهر به ذوالیمینین مشهور است و در وجه این نسبت اقوال مختلف است. از جمله اینکه می‌گویند که وی در شمشیرزنی بقدر ماهر بوده است که با هر دو دست شمشیر می‌زد. طاهر در جمادی‌الاخر در سال 207 ه‍. ق در مرو درگذشت. درست یکروز بعد از آنکه نام خلیفه مأمون را از خطبه نماز جمعه برانداخت یا آنکه آن را فراموش کرد. طلحه (207-213) بعد از طاهر فرزندش طلحه که در ایام حکومت پدر حاکم سیستان بود جانشین پدرش می‌شود. از وقایع مهم امارت طلحه جنگ‌های او با خوارج است.

تایخچه طلا و جواهر در ایران باستان

تایخچه طلا و جواهر در ایران باستان

با تامل در سیر تکاملى تمدن ها ،متوجه مى شویم که انسان ها در ادوار مختلف ،همواره متناسب با سطح فرهنگ خود ؛به دنبال زیبایى و تزیینات بوده و براى ایجاد این تزیینات ،از طبیعت و محیط اطراف ،بهره گرفته اند . در طى قرن ها از فرهنگى به فرهنگ دیگر ،مواد کمیاب و زیبا مانند : صدف ،استخوان ،سنگریزه ،عاج، پنجه ى حیوانات ، چوب ،سنگ ،مروارید ،مرجان و مینا ،مواد قیمتى نامیده مى شدند .از این مواد ،متناسب با طبیعت محل زندگى و فرهنگ ،در تزیینات ،بهره گرفته مى شد. در این میان ،ایران همواره سردمدار فرهنگ و تمدن ،بوده و داراى سنن خاص خود در طراحى و استفاده از جواهرات ،سنت ها ى خاص خود را به کار برده است . جواهرات در ایران ،تاریخچه کهن و پر فراز و نشیبى دارد .در ایران باستان ،از جواهرات علاوه بر زیبایى براى رفع بلا و طلسم خدایان بد سرشت ،استفاده مى شد همچنین جواهرات ،نشان دهنده مقام اجتماعى شخص و اصالت خانوادگى او نیز بود .

مهمترین قیام ها در دوران اولیه عباسی

قیام های دوران عباسی

1. سنباد: سپهبد فیروز معروف به سنباد از قریه اهروانه نیشابور بود که ظاهراً به خونخواهی ابومسلم برخاست. وی قصد ویرانی مکه را داشت ولی شکست خورده و کشته می‌شود.
2. استاد سیس: وی در سال 150 ه‍. ق دعوی پیامبری کرد. در 151 شکست خورده و به قتل می‌رسد.
3. المقنّع هشام یا هشام بن حکیم: از دبیران ابومسلم خراسانی در سال 159 با آوردن دینی جدید و ادعای پیامبری با بنی‌عباس مخالفت می‌کند. در سال 163 ه‍. ق کشته می‌شود. او تا آنجا پیش رفت که خود را خدا خواند. عقیده‌‌اش مبتنی بر حلولیه و تناسخ بود.

اصول کلی انقلاب خراسان علیه حکومت اموی

انقلاب خراسان علیه امویان

1. امامت: هر که عادل و عامل به قرآن و سنت باشد شایسته آن است و امامت تنها به اتفاق آراء مسلمانان پا می‌گیرد.
2. مساوات بین همه ملت‌های مسلمان برقرار باشد و جزیه از مسلمانان نوپای گرفته نشود.
3. ستیز با استبداد و یاری حق که اسلام آن را به رسمیت می‌شناسد.
4. سهیم بودن ایرانیان مسلمان در اموال و عطایای بیت‌المال.
5. حکومت باید با ایرانیان مسلمان و غیر مسلمان طبق قانون اسلام عمل کند.

ایران در دوره امویه و عباسیان

دوران امویه و عباسی

سقوط دولت ساسانی نزد طبقات زیر ستم ایران همچون مژده‌ رهایی‌بخش به نظر آمد. رهایی از غلبه اهریمنی نجبا و اهل بیوتات که از عهد هرمزد خسرو انوشیروان و رقابت‌های قدرت‌جویانه آن‌ها سراسر ایران زمین را از تیسفون تا خراسان و از آذربایگان تا سیستان به دست هرج و مرج و ستیز و آشوب سپرده بود و پادشاهان را هم مثل سایر شهروندان از آن امنیتی در بین نبود، رهایی از قدرت خشونت‌آمیز ملکان ملکا که از روزگار دش خوتائیه اسکندر و پیش از آن هر گونه فکر روشنی را از افق فرهنگ عام رانده بود، و آنگونه که عربی هوشمند از اردوی حضرت سعدابن‌ وقاص در بارگاه رستم فرخزاد گفته بود برخی انسان‌ها را در برابر برخی دیگر به بندگی و نیایش وادار کرده بود. رهایی از سلطه فریب‌آمیز و جابرانه مغان و آتوریانان که آذر مقدس خوانده آتشگاه آن‌ها از عهد خسرو انوشیروان باز، همه چیز را از شهر تا روستا در کام سیری‌ناپذیر خویش ربوده بود، و جز خشم و آز و فریب و دروغ چیزی برای مردم باقی نگذاشته بود.

داستان ویس و رامین

فخرالدین‌اسعد گرگانی، عاشقانه‌ای ایرانی

 ویس و رامین   یکی از داستان های ماندگار در ادبیات غنایی است

  ویس و رامین‌، داستانی‌ است از یک عشق  زمینی .داستان از آنجا آغاز می‌شود که پادشاه میان‌سال مرو «موبد»‌، در جشن بهاره به «شه‌رو» ملکه‌ زیبا‌چهره ابراز علاقه می‌کند.

پادشاه مرو در جشنی بهاره از شهروی زیبا خواستگاری می‌کند. شهرو اما خود را در خزان زندگی می‌بیند و با این بهانه خواستگاری شاه را رد می‌کند.

شاه از او دختری می‌خواهد، اما شه‌رو تنها پسرانی دارد و موبد از او می‌خواهد که اگر زمانی صاحب دختری شد، دختر را به ازدواج او درآورد و شهرو که فکر نمی‌کرد، دوباره کودکی باردار شود، با شاه پیمان می‌بندد ولی از قضا  باردار می‌شود.

 درخت خشک بوده ترشد ازسر          گل صد برگ و نسرین آمدش بر

 به پیـــری بارور شد شهـــربانو          تو گفتـــی در صـــدف افتاد لؤلؤ

تمدن پادشاهی 6000 ساله ایران از دید جهانیان2

(قسمت دوم)

سرپرسی سایکس بعد از دیدار از آرامگاه شاهنشاه کورش بزرگ

«من خود سه بار این آرامگاه را دیدار کرده‌ام ، و توانسته‌ام اندک تعمیری نیز در آنجا بکنم، و در هر سه بار این نکته را یادآورده شده ام که زیارت آرامگاه اصلی کورش، پادشاه بزرگ و شاهنشاه جهان، امتیاز کوچکی نیست و من بسی خوشبخت بوده‌ام که بچنین افتخاری دست یافته‌ام. براستی من در گمانم که آیا برای ما مردم آریائی (هندواروپایی) هیچ بنای دیگری هست که از آرامگاه بنیاد گذار دولت پارس و ایران.. ارجمندتر و مهمتر باشد.»

تمدن پادشاهی 6000 ساله ایران از دید جهانیان 1

(قسمت اول)

تمدن پادشاهی و فرهنگ پادشاهی ایران به اشتباه به 2500 سال خوانده میشود در حالی که مورخین عرب منجمله مسعودی و طبری ٫ کتب زرتشتی باستان ٫ شاهنامه فردوسی بزرگ و حتی آثار به جای مانده در مسجد سلیمان و . . . حداقل عمر آن را به 6000 سال پیش بر میگرداند که طبق تاریخ - ایرانیان اولین پادشاهی جهانی را پایه گذاشته اند. این تمدن امروز در کشورهای متمدن جهان مانند :انگلستان - سوئد - نروژ - لوکزامبورگ - اتریش - اسپانیا - ژاپن و . ..اجرا می شود . با این تغییر که آنرا به قوانین روز دنیا هماهنگ کرده اند و پادشاه تنها نقش سنبلیک و ملی دارد و در نتیجه نخست وزیر فرد اول جامعه است که با آرای مردم روی کار می آید.

دژ باستانی فلک افلاک

  تپه باستانی فلک الافلاک که بعدها قلعه ای تاریخی بر فراز آن ساخته شد در حال حاضردرمرکز شهر خرم آباد، واقع گردیده و از سمت شرق و جنوب به رودخانه خرم آبــاد، از طرف غرب به خیابان 12 برجی (امام) واز سمت شمال به خیابان فلک الافلاک و خیابان آزادی محـدود می باشد. این مکان در موقعیت 15/21/ 48 طول جغرافیایی و 00 / 29 /33 عرض جغرافیایی واقع است.  ابعاد طول و عرض آن در حدود 400 × 300 و ارتفاع آن نزدیک به چهل متر از سطح خیابانهای اطراف است. سمت غربی آن حدود سی سال پیش به منظور اتصال شبکه ارتباطی مرکز شهر، دستخوش تخریب شده و بخش وسیعی از محوطه باستانی را که به سمت دامنه های غربی دره ادامه داشته از بافت اصلی جدا نموده است. موقعیت خاص تپه صخره ای و اشراف کامل آن بر محوطه های اطراف بخصوص شرایط ویژه توپوگرافی تپه از لحاظ قرار گیری در مرکزیت دره و تناسب شکل رودخانه در ارتباط با حریم تپه، از ویژگیهای  مهم به حساب می آید.