زرتشت

 

زرتشت

 

اشو زرتشت، پیامبر بزرگ تاریخ ایران باستان، در جهان باستان یونان و روم بنام یکی از بزرگترین دانشمندان و حکیمان شناخته شده بود و تا سال ۱۷۷۱ میلادی به همین عنوان، در نوشته های مردمان اروپا، از او یاد میشد.
در سال ۱۷۷۱ میلادی بود که برای نخستین بار ترجمه اوستا که بوسیله دانشمند فرانسوی بنام انکیتیل دو پرون Anqueti du Perron انجام شده بود در دسترس علاقمندان قرار گرفت. دو سده از روزگار ترجمه مذکور میگذرد و در این مدت کارهای علمی بسیار و محققانه بوسیله دانشمندان مغرب زمین انجام شده. برخی از این دانشمندان تمام عمر را در کار تحقیق و تجسس در این زمینه بسر آورده و کارهای علمی و انتقادی ارزشمندی انجام داده اند.
برای ما لزومی ندارد که به بحث دربارۀ زمان زرتشت بزرگ بپردازیم. هیمن قدر کافی است تذکر داده شود که پیامبر ایران با قدیمترین نویسندگان دوره «وداها» (= کتاب مقدس هندوان) همزمان بوده است. مسئله زمان آنقدرها مهم نیست بلکه آنچه قابل اهمیت است، گفتار آسمانی پیامبر ایران است که در زمانهای بسیار دور سروده شده و برای فرزندان آدمی بیادگار مانده است.

تمدن خوزیه (بخش چهارم)

تمدن خوزیه (بخش پایانی)

 در سال 656 پ م «شمش اوموکین» - حاکم بابل – با برادرش اشور بانی پال در اختلاف افتاد و درصدد شد که سلطنت را از دست برادرش بیرون بکشد. شاه خوزیه نیز از این فرصت استفاده کرد و برای انکه دولت اشور را تضعیف کند با شمش اوموکین پیمان اتحاد و همکاری بسته سپاهیانش را برداشته به بابل رفت تا در جنگ برادر ضد برادر شرکت کند. اشور بانی پال شورش برادرش را به تدبیر و زور فرونشاند، بابل را گرفت و پس ان انکه میان رودان را ارام کرد به خوزیه لشکر کشید، «تپ هومبان» را شکست داده اسیر کرده کشت و خوزیه را به دو تا از دست نشاندگان خودش سپرد که یکی در شوش و دیگری در شهری به نام هیدالو (شاید در جائی که اکنون اهواز است؟) به سلطنت نشست. هدف اشور بانی پال ان بود که این دو به زودی با یکدیگر وارد جنگ قدرت شوند و نیروهای خوزیه را به تحلیل ببرند تا خطر خوزی ها برای همیشه از سر میان رودان برداشته شود.

تمدن خوزیه( بخش سوم )

( بخش سوم )

 

عقیده به زندگی پس از مرگ نیز نزد خوزی ها رواج داشته و مردگانشان اسباب و اثاث زندگی را با خودشان به گور می بردند تا وقتی در گورشان زنده شدند از انها استفاده کنند. از گور بچه ها حتی اسباب بازی نیز به دست امده است که در گور نهاده بوده اند تا وقتی زنده شد با انها بازی کند. اثاث و وسائلی از گورها یافت شده است که نشان دهنده باور خوزی ها به زندگی پس از مرگ است.

تمدن خوزیه (بخش دوم)

تمدن خوزیه (بخش دوم)

معماری، سنگ تراشی، پیکره سازی، نقاشی، سفال سازی، زرگری، فلزکاری، نخ ریسی، پارچه بافی و گلیم بافی در خوزیه رشد بسیار یافت. هنرهای پیش رفته ایی در این کشور به وجود امد که با هنرهای میان رودان و مصر برابری می کرد. معماری خوزی بسیار پیش رفته بود، چنان که در کاوش های سده حاضر یک تاخ(طاق) کامل از زیر زمین بیرون امده که متعلق به هزاره دوم پیش از مسیح است. فن تاخ سازی در معماری در هیچ جای دیگر جهان چنین پیشینه ایی ندارد و خوزی ها نخستین در این زمینه اند.

تمدن خوزیه

 (بخش اول)

خوزی ها بک قوم بسیار کهن بودند که در خوزستان زندگی میکرد....

خوزی ها در تاریخ ایران یک قوم بسیار کهن بودند که در سرزمینی که اکنون نیز خوزستان نامیده می شود سکونت داشتند و سرزمینشان به نام خودشان منسوب بود و تا امروز همین نام را حفظ کرده است. در سنگ نبشته داریوش بزرگ از کشور انها با نام«خوجیه»(مثل خبجیه) و از خودشان با نام«خوجی» یاد شده است. ایرانیان پیش از زمان ماد و هخامنشی این شکور را «بوری» می نامیدند. نام کشور بوری در اوستا نیز امده است. قوم خوزی که مردمی تیره پوست و نسبتا کوتاه اندام بودند( بقایایشان را هنوز در منطقه بوشهر و در جاهایی از خوزستان می توان دید) تا سده های سوم و چهارم هجری با همین نام در خوزستان می زیستند و در نوشته های مورخان عربی نگار سده های نخستین اسلامی از انها به عنوان یک قوم با زبان خاص یاد شده است. از این قوم در اسناد بابلی و تورات اسرائیلیان با نام«عیلم» و عیلام» یاد شده است که به معنای«بالایی ها» است( یعنی مردمی که در زمین های بالا می زیستند).

دهخدا بخش اول

ذوالقرنین در دهخدا

ذوالقرنین . [ ذُل ْ ق َ ن َ ] (اِخ ) خداوند دوشاخ . صاحب دوسر و در تحت عنوان اسکندربن فیلفوس شرح حال اسکندر مقدونی را ذکر کرده ایم . اینک برخی از افسانه های شرقی را که راجع به او و لقب او هست ذیلاً نقل میکنیم : بلعمی در ترجمه ٔ تاریخ طبری گوید: و این اسکندر را از بهر این ذوالقرنین خواندند که از این قرن تا آن قرن برسید و قرن بتازی سرو بود و گوشه های جهان را قرن خوانند و یکی گوشه جهان آنجاست که آفتاب برآید ویکی گوشه آنجا که فروشود و هر یکی را قرن خوانند و هر دو را قرنین خوانند و او به هر دو گوشه رسیده بودهم به مشرق و هم به مغرب از بهر آن او را ذوالقرنین لقب کردند و خدای عزوجل فرمود و یسئلونک عن ذی القرنین قل سأتلوا علیکم منه ذکرا. (قرآن 83/18). دیگرجای گفت حتی اذا بلغ مغرب الشمس . (قرآن 86/18). و حتی اذا بلغ بین السدین . (قرآن 93/18).

بخش آخر دیائوکو

بخش آخر دیائوکو

اشکود نامی است که دیگران به اینها داده بوده اند ولی انها خودشان را سکه و سرزمین های محل سکونتشان در اطراف رود کر و ناحیه گنجه را سکه شیانه( اشیان سکه) می نامیده اند. این نام در نوشته های یونانی« سکه سنا» و در اسناد ارمنی«شکه شان» امده است. اینها همان بخش از قبایل ایرانی اند که بعدها در سنگ نبشته های داریوش بزرگ با نام «سکه های تیز خود» از انها یاد شده است و این را در جای خود خواهیم خواند

اشکودها – چنان که پائین تر خواهیم دید – در اینده تابع دولت ماد شدند. هرودوت ضمن یاداوری شهریاری های تابع دولت ماد، سرزمین سکه های تیز خود را از شهریاری های تابع دولت ماد نوشته است. این سکه ها دین کهن اریایی داشتند و درسنگ نبشته داریوش بزرگ – که در جای خود خواهیم خواند – امده که سکه های تیز خود اهورامزدا را نمی پرستند؛ یعنی زرتشتی و مزدایسن نیستند. به عبارت دیگر دیوایسن بوده اند( خدایشان دیو بوده است)

فرزند دیائوکو

فرزند دیائوکو

فرزند دیائوکو مردی بود همنام پدر....

نیروی ارتش اشور و جنگ افزارهای پیش رفته انها چندان بود که ایرانیان مسالمت جو توان مقابله با انها را نداشتند. وقتی اشوریان به ابادی نزدیک می شدند مردم ابادی زن و بچه و اموال کم وزن و بهادار را برداشته به کوه می زدند و وقتی اشوریان ابادی را تاراج می کردند و می سوزاندند و می رفتند اینها نیز به ابادی برمیگشتند تا دیگر باره زندگی را از سر گیرند و روستا را دیگر باره اباد کنند.

دیائوکو (بخش دوم)

دیائوکو (بخش دوم)

دیائوکو درصدد یافتن یک متحد جدید متوجه ارمنیه شد و با شاه ارمنیه پیمان اتحاد بست. ارمنیه دشمن سرسخت اشور و درصدد بازگیری سرزمین های خویش در جنوب دریاچه وان بود که اشوریان اشغال کرده بودند. در سال 716 پ م لشکرکشی ارمنیه به این سرزمین ها اغاز شد. این جنگ در ابتدا برای ارمنیه پیروزی هایی دربر داشت و چند دژ اشوری در جنوب دریاچه وان به تصرف نیروهای ارمنیه در امد و نیروهای اشوری از منطقه تارانده شدند. ولی به زودی در لشکرکشی بزرگ اشوریان شاه ارمنیه شکست یافت و زمین های را که باز گرفته بود از دستش بیرون رفت.

پیش از این ضمن سخت از کشور مان نا، به قیام بغ داته و نابودگری او در لشکرکشی شاه اشور اشاره کردیم. به نظر می رسد که قیام بغ داته و یارانش به تحریک و تشویق دیائوکو صورت گرفته بوده است، زیرا به دنبال نابودگیری بغ داته شاه اشور خشم خویش را متوجه دیائوکو کرد.

دیائوکو

دیائوکو

یکی از پادشاهان ماد دیائوکو بود........

مصائب و رنج هایی که دست اندازی های اشوریان بر مردم غرب فلات ایران وارد می اورد پیدایش یک اتحادیه نیرومند را ایجاب می کرد تا از زمین و هویت مردم در برابر اشوریان حفاظت کند. ایرانیان مردمی مسالمت جو بودند، در تجمعات کوچک و بزرگشان می زیستند و به کشاورزی و دام پروری شان مشغول بودند ولی اشوریان زندگی انها را با دست اندازیهای مداوم برهم می زدند و اسایش را از انها سلب می کردند.